Mark Carney blijft twee jaar langer dan gepland aan het hoofd van de Britse centrale bank. Terwijl Groot-Brittannië na het brexitreferendum een onzekere toekomst wacht, moet de Canadees voor rustige vastheid zorgen.
“Hiermee wil ik een vlotte overgang naar de nieuwe relatie van het Verenigd Koninkrijk met Europa mogelijk maken”, schreef Mark Carney vorige week in een brief, waarin hij aankondigde dat hij aanblijft als voorzitter van de Bank of England tot juni 2019. Die datum is niet toevallig gekozen. De Britse premier Theresa May wil in maart volgend jaar het artikel 50 van het EU-verdrag inroepen, dat de onderhandelaars twee jaar geeft om een brexitakkoord te sluiten. Carney blijft dus bij de Bank of England tot de scheidingspapieren ondertekend zijn.
De voorbije maanden werd druk gespeculeerd over zijn toekomst. De weinig subtiele tabloid The Daily Mail zag Carney al naar de uitgang gaan en opgevolgd worden door het Conservatieve Parlementslid Jacob Rees-Mogg. Die laatste spaarde zijn kritiek niet: “Carney laat geen kans onbenut om vraagtekens te plaatsen bij de economie en doom en gloom te voorspellen. Hij lijkt vooral een slechte verliezer.”
Sluipende verarming
In de aanloop naar het referendum waarschuwde Carney voor de economische gevolgen van een brexit. De brexiteers verwijten hem dat hij daarmee de onafhankelijkheid van de centrale bank te grabbel gooide en de remainers in de kaart speelde. Toen het leave-kamp haar kiezers opriep niet naar experts te luisteren, was dat trouwens een weinig subtiele vingerwijzing naar Carney.
Nochtans oogstte de 120ste gouverneur van de Bank of England lof voor zijn aanpak na het referendum, waarmee hij hielp de markten te kalmeren en de val van het pond te stoppen. Carney zei ook dat hij de rente – nu al op een historisch dieptepunt – mogelijk nog verder zou verlagen. Daar kwam hij vorige week op terug. De Bank of England stelde haar groeiverwachtingen naar boven bij, waarmee ze impliciet toegaf dat ze de onmiddellijke effecten van een brexit had overschat. Maar tegelijk verwacht ze vanaf volgend jaar veel meer inflatie.
Door de val van het pond worden ingevoerde producten fors duurder. Zo was er in de Britse pers onlangs een fikse rel, toen Unilever de prijs van Marmite optrok, het goedje dat de Britten kwistig op hun toast smeren. De hoerastemming onder de brexiteers, omdat de Britse economie wonderwel standhoudt, is daarom mogelijk voorbarig. De oplopende inflatie is een sluipende collectieve verarming die zich pas met enige vertraging in de economie zal laten voelen. Bovendien is de Bank of England door de hoge inflatie met handen en voeten gebonden als de brexit op een pijnlijke scheiding uitdraait. Het toont dat Carney geen gemakkelijk kantoorbaantje kiest.
Wit konijn
Aanvankelijk wilde de 51-jarige Carney maar vijf jaar aanblijven als gouverneur van Bank of England, terwijl een termijn normaal acht jaar loopt. Dat was zijn voorwaarde toen hij na lang aandringen van minister van Financiën George Osborne de taak op zich nam. De vader van vier, die getrouwd is met de Britse econome Diana Fox, wil dat zijn kinderen school lopen in zijn thuisland.
Carney, die is opgeleid aan Harvard en werkte – hoe kan het ook anders voor een centrale bankier – voor Goldman Sachs, is de eerste buitenlander die de Bank of England leidt. Daarvoor stond hij aan het hoofd van de Bank of Canada. Osborne zocht een wit konijn, omdat de reputatie van de Britse centrale bankiers niet ongeschonden uit de crisis was gekomen. Carney stond daarentegen bekend als ‘the golden boy of central banking‘, omdat hij snel had gereageerd op de crisis. Hij deed de expliciete belofte de rente nog lang laag te houden, een nieuw instrument dat gretig navolging vond.
Aan het eind van zijn bewind bij de Canadese centrale bank was Carney ook een van de eersten die waarschuwden voor de keerzijde van de lage rente en de gevaren van speculatieve zeepbellen. Daarom zag Osborne in hem de ideale man om de nulrente af te bouwen en de steeds belangrijkere taak van toezichthouder op de Londense City op zich te nemen.
Rockstar of Finance
Niet iedereen is overtuigd dat Carney blijft uit bezorgdheid over de Britse economie. Het gerucht gaat dat de Rockstar of Finance politieke ambities koestert, maar die gedwarsboomd weet door de immense populariteit van de Canadese premier Justin Trudeau. Hoe dan ook wacht de man die de opdracht kreeg een einde te maken aan de nulrente nu een nog veel moeilijkere taak: de Britse economie veilig door de brexitstorm loodsen. Het staat nog lang niet vast of het schip zal zinken. Maar er staat maar beter een ervaren stuurman aan de helm.
