Marc Buelens: ‘Bij succes komt een grote dosis geluk kijken’
Marc Buelens neemt na veertig jaar afscheid van de Vlerick Business School. Als partner-hoogleraar zocht hij veertig jaar lang naar de steen der wijzen van goed management. Maar hét grote geheim bestaat niet, zegt hij in zijn nieuwe boek Bye Bye Management. Hij gaat met emeritaat en verhuist naar Londen.
Trends: U stelt in uw boek dat u na al die jaren nog altijd niet duidelijk kunt omschrijven wat goed management is. Maar het traditionele model is achterhaald, vindt u.
Marc Buelens: “De basisprincipes van management zijn gemeengoed geworden. Elk gezond bedrijf werkt met budgetten. Maar rondom management hangen veel rituelen. Neem het functioneringsgesprek: in sommige bedrijven is dat zinvol en motiverend, maar in de meeste zinloos. En er is veel gloryhunting: successen beschrijven. Een bedrijf is bijvoorbeeld succesvol omdat het proactief is, maar als je er dan op ingaat, weet je niet wat erachter zit. Ik moet vaststellen dat bij succes een grote dosis geluk komt kijken.
“Het is een boutade natuurlijk, maar de pokerspeler die ik in het boek citeer, is er nog het dichtst bij gekomen. Hij zegt drie dingen. Ten eerste: zorg ervoor dat je de andere spelers in het spel beter kent dan dat ze jou kennen. Ten tweede: speel snel in een traag spel, en traag in een snel spel. Anders gezegd: haast je als je de tijd hebt, en neem de tijd als je haast hebt. Ten derde: zoek de sukkelaar in het gezelschap. Als je die niet vindt, vertrek dan, want dan ben je zelf de sukkelaar. Dat betekent dat je moet weten waar je zwaktes liggen en wat je talenten zijn.”
U stelt vragen bij bekende begrippen zoals risicomanagement, valuechain- en lean management. Haalt u zo niet de zekerheden van veel managers onderuit, zodat ze nog maar weinig houvast meer hebben?
“Er moeten mensen zijn die durven te zeggen dat sommige zaken niet goed zijn. Ik stel minder vragen bij lean management dan bijvoorbeeld bij het onderscheid tussen de linker- en de rechterhelft van het brein. Maar het klopt dat ik enkele zekerheden wegneem. Zelfs het heilige der heiligen, smartdoelstellingen stellen, heb ik bekritiseerd. Als je Michael Jordan in je basketbalploeg hebt, geef hem dan geen doelstellingen, maar geef hem de faciliteiten om te doen wat hij goed kan.
“Veel technieken geven de illusie van controle. Ik heb niets tegen een balanced scorecard, maar zal dat een bedrijf in moeilijkheden redden? Management gaat over afspraken maken. In het domein van de gezondheid spreken we bijvoorbeeld af dat twee glazen wijn per dag goed zijn. Ook in kleding, seksuele voorkeur of opvoeding maken we afspraken. Een tik op de bil is nu not done, maar vroeger was de afspraak dat dat wel kon. In een bedrijf kun je goede of minder goede afspraken maken.”
Omdat de gevolgen van managementbeslissingen pas jaren later zichtbaar worden, stelt u de terugspoeltest voor: managementvergaderingen filmen, zodat u later kunt terugspoelen om te kijken wie verantwoordelijk is.
“Topmanagers beoordelen is een moeilijke zaak: hoe hoger in de hiërarchie, hoe langer het duurt voordat de gevolgen duidelijk worden. Een kok ziet binnen de minuut wanneer iets aanbrandt, maar als een CEO beslist te outsourcen naar Polen, kom je pas na vijf jaar het resultaat te weten. Neem het Deep Water Horizon-boorplatform van BP dat olie lekte. Op dat moment was Tony Hayward CEO van BP, maar de fout lag eigenlijk bij zijn voorganger, Lord Browne, die de veiligheid had verwaarloosd. Net zoals je in het voetbal de beelden kunt terugspoelen, zei ik ironisch dat je in een bedrijf zou moeten kunnen terugkijken om te zien wie wat zei tijdens de meetings.”
Het volledige interview vindt u deze week in Trends
Wilt u de afscheidslezing ‘Bye Bye Management’ van Marc Buelens op 22 september bijwonen? Stuur dan een mailtje naar pers@lannoocampus.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier