Maes Recycling Group vult personeelstekort in met asielzoekers: ‘Stipte, loyale en betrouwbare medewerkers’

Maes Recycling Group doet sinds anderhalf jaar een beroep op asielzoekers om haar personeelstekort aan te vullen. “Dit is geen sociaal experiment, maar kadert perfect in onze duurzame aanpak en ons circulaire businessmodel.”

Door zijn deelname aan het tv-programma The Sky is the Limit kent iedereen Yves Maes als een gedreven ondernemer met het hart op de juiste plek. De selfmade man die op jonge leeftijd startte met één tractor, heeft vandaag een recyclagegroep met zeven vestigingen, die jaarlijks meer dan 650.000 ton afval verwerkt en een jaaromzet van meer dan 100 miljoen euro draait. Een grote uitdaging is personeel te vinden voor knelpuntfuncties zoals die van vrachtwagenchauffeur, kraanmachinist en afvalsorteerder. Dat probleem lost Maes deels op door asielzoekers aan te werven.

Een van de architecten achter de personeelsstrategie van Maes Recycling Group is hr-directeur Joep Loop. “Vandaag werken bij ons meer dan vijftig vluchtelingen, onder meer uit Afghanistan en Iran”, vertelt hij. “We kiezen voor mensen die Engels spreken. Ze moeten uiteraard vlot kunnen communiceren met collega’s en leidinggevenden. Bovendien hebben we een aantal veiligheidsprocedures die iedereen moet kunnen begrijpen, zoals het dragen van de juiste beschermende kledij, en ze moeten leren omgaan met gevaarlijke machines.”

Artsen en ingenieurs

Die asielzoekers zijn niet alleen dankbaar voor de werkgelegenheid die hen geboden wordt, ze doen vaak ook werk waar autochtone Belgen hun neus voor ophalen, zoals handenarbeid aan de recyclagelijn van het bouwafval. De inhoud van de containers wordt eerst grof en deels geautomatiseerd gesorteerd, met onder meer kranen en magneten om bijvoorbeeld metaal van steen te scheiden. “Het laatste stukje sorteerwerk voeren arbeiders manueel uit aan een lopende band”, zegt Joep Loop. Een aantal van die mensen is overgekwalificeerd. “We hebben hier al artsen en ingenieurs gehad die niet te beroerd zijn de handen uit de mouwen te steken.”

Het inzetten van asielzoekers bij Maes is deels het resultaat van een innovatieve samenwerking met de hr-dienstenverlener Itzu, de Confederatie Bouw en Voka Limburg. “We werkten eerder al samen met Itzu voor uitzendkrachten uit Oost-Europa”, vertelt Joep Loop. “Maar dit is toch van een heel andere orde: dankzij de contacten met Fedasil biedt Itzu ons toegang tot een grote pool werkwillige vluchtelingen.” Om die rekruteringswijze te testen, startte Maes in oktober 2021 met twintig asielzoekers. Dat werden er al snel meer. Inmiddels stelt de organisatie gemiddeld vijftig en soms tot zeventig vluchtelingen te werk op een personeelsbestand van 350 medewerkers.

Werklust

Uiteraard zijn er ook aandachtspunten om samen te werken met asielzoekers. Maes weet vooraf nooit zeker hoelang ze in ons land zullen blijven en dus ingezet kunnen worden op de werkvloer. Joep Loop: “Ze zijn uiteraard gebonden aan de voorwaarden of de evolutie van hun verblijfsvergunning. We hebben vluchtelingen die al meer dan een jaar bij ons werken, maar er zijn er ook die al na een maand vertrokken zijn. Omdat ze moesten terugkeren naar hun land van herkomst, of werden overgeplaatst naar een ander asielcentrum in een andere provincie.”

Dat maakt investeren op lange termijn in vluchtelingen, bijvoorbeeld via opleidingen of doorgroeitrajecten, zo goed als onmogelijk. Die onzekerheid is ook een obstakel voor die werknemers mensen zelf, al ondermijnt dat geenszins hun werklust. Joep Loop beklemtoont dat asielzoekers hun thuisland zijn ontvlucht en daarbij alles hebben moeten achterlaten. “Zij willen hoe dan ook vooruit in het leven, en werken is voor hen een van de manieren om dat mogelijk te maken. Op dat gebied tonen asielzoekers zich bij ons als heel stipte, loyale, betrouwbare en hardwerkende medewerkers.”

Nog een aandachtspunt? Het is belangrijk een goeie mix na te streven tussen vaste medewerkers en asielzoekers in een team. “Zo leren de vluchtelingen beter onze manier van werken en onze bedrijfscultuur kennen, want sommige mensen zijn andere normen en waarden gewoon”, zegt Joep Loop. “Zo is het voor sommige vluchtelingen compleet nieuw dat een leidinggevende bij ons een vrouw kan zijn. Daarvoor zijn training en sturing erg belangrijk. Al wil ik wel benadrukken dat we vluchtelingen niet als een aparte categorie medewerkers beschouwen. Zij maken inmiddels onlosmakelijk deel uit van onze medewerkerspopulatie.”

Big believer

Vluchtelingen tewerkstellen gaat ook gepaard met een zeer specifieke administratie, zowel aan de kant van de vluchtelingen als aan die van de werkgever. Tijdens hun asielprocedure kunnen vluchtelingen bijvoorbeeld werken na een wachtperiode van vier maanden, als ze in het bezit zijn van een attest van immatriculatie (AI). Erkende vluchtelingen hebben een elektronische vreemdelingenkaart die vijf jaar geldig is. “De hele papierwinkel die het tewerkstellen van asielzoekers behelst, besteden wij uit”, vertelt Joep Loop. “Dat zou anders te arbeidsintensief zijn voor ons. Itzu neemt die taken voor zijn rekening.”

Maes Recycling Group bewijst dat het tewerkstellen van asielzoekers werkt. Tegelijk is het een vorm van maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Wij zijn een big believer in het inzetten van asielzoekers om het personeelstekort op te vangen”, vat Joep Loop samen. “Wij bieden die mensen een zinvolle dagbesteding en een marktconform loon. Ze betalen daarop belasting en dragen bij aan de sociale zekerheid, én wij kunnen onze activiteiten verder uitbouwen en groeien als organisatie. Dit is dus geen sociaal experiment, maar het kadert perfect in onze duurzame aanpak en ons circulaire businessmodel. Ik kan het elke onderneming warm aanbevelen.”