‘Je krijgt niet alleen stress van het werk’

Marc Buelens, professor-emeritus aan de Vlerick Business School, zou in een holletje willen kruipen van plaatsvervangende schaamte voor zijn Franstalige landgenoten.

Eindelijk een nieuwe bron van stress. Verkiezingsstress. Trump en Clinton maken het zo bont dat ze bij de Amerikanen angst, onzekerheid en verwarring veroorzaken. De ene bron van stress is: mijn kandidaat zal niet verkozen worden. De tweede bron is : alles in dit land is er heel erg aan toe. Mijn toekomst is verpletterend slecht door terreur, peperdure en ontoereikende ziekteverzekering, te weinig wapens, werkloosheid, goddeloosheid, klimaathorror en te hoge belastingen.

Zovele therapeuten signaleren ernstige problemen dat de prestigieuze American Psychological Association zich geroepen voelde advies te geven. Die adviezen zijn echter heel flauw. ‘Kijk minder naar de debatten.’ ‘Ga stemmen.’

Dat kan beter. Ik voel me geroepen. De stress die ik de jongste week heb meegemaakt, is nog veel erger dan verkiezingsstress. Ik schrijf deze regels op een moment dat een handvol landgenoten een handelsverdrag tegenhouden. De Canadese premier komt niet. Ik zou in een holletje willen kruipen van plaatsvervangende schaamte voor mijn Franstalige landgenoten. En tijdens het schrijven verneem ik dat het CETA-akkoord toch is goedgekeurd. Wat een ondraaglijke stress. Maar ik heb in mijn leven leren om te gaan met harde tegenslagen, de dingen des levens, de witte, roze en ook zwarte stress. Ik wil u daarom mijn vijfpuntenprogramma voorleggen voor de volgende keer dat de economische vooruitgang van het arme Vlaanderen wordt gestopt door het fanatisme van linkse rakkers uit het Zuiden.

Advies 1. Kom naar Londen en bezoek er samen met mij de tentoonstelling over James Ensor. De Brits-Oostendse kunstenaar werd aanvankelijk door het Belgische establishment afgewezen, maar nadien als baron Ensor aanbeden. Een verdrag dat de arme, Waalse boeren en nog armere wapenindustrie zou kunnen treffen, wordt misschien later hun grootste troef.

Advies 2. Kom naar Londen en praat met enkele Britten. Dan zult u beseffen dat Groot-Brittannië in surrealisme niet te overtreffen is. Denkt u dat wij met René Magritte en onze politici surrealisten zijn? In Londen kiezen ze na tientallen jaren voor een derde startbaan op Heathrow en weten ze nu al dat dit niet uit te voeren zal zijn. Oosterweelverbinding, werp uw kroon naar Heathrow. Nog een voorbeeld van Brits surrealisme? Ze citeren zo graag Graucho Marx: “Ik wil geen lid zijn van een club die mensen zoals ik als lid opneemt.” Ze willen in ieder geval vrije handel met de EU, behalve als die handel echt vrij zou zijn. Hun leiders verklaren tijdens geheime voordrachten en schrijven in persoonlijke aantekeningen dat ze helemaal niet geloven in de brexit, overtuigen hun kiezers van het omgekeerde en gaan dan op reis. En dan maar klagen over een leiderschapscrisis.

Advies 3. Kom naar Londen. Het is hier echt goedkoop geworden en het toerisme boomt. De economen wijzen er voorzichtig op dat als een munt de facto met meer dan 20 procent devalueert, je automatisch inflatie importeert. Maar de populaire kranten vegen die argumenten van de tafel. Wij zullen handel drijven met Canada (oeioei, dat bezorgt mij toch weer stress), met China en Peru. Er zijn trouwens al opvallend veel Peruviaanse restaurants in London. Door die handel zullen de prijzen niet stijgen. Britten durven niet eens te denken aan inflatie. Hun hypotheekleningen zijn vooral variabel, ze hebben door de torenhoge prijzen van woningen veel te veel geleend. Heel vaag in hun achterhoofd herinneren ze zich nog de beelden uit Spanje en Las Vegas vanaf 2007. Ellenlange rijen leegstaande huizen. Maar nu leven ze alsof inflatie nooit meer zal bestaan. Zolang ze maar Marmite op hun boterham kunnen smeren. Of Nutella.

Advies 4. Kom naar Londen. En merk dat wat je ook aan vreemde dingen doet, het leven gewoon enthousiast verder gaat. Leuke pubs, dure shops, meer en meer street food, nachtondergrond tijdens het weekend, keuze uit twintig musicals. Vergelijk altijd met wie er nog veel erger aan toe is dan jij. Kijk hoe mensen na bombardementen of aanslagen vooral proberen hun leven gewoon voort te zetten. Met of zonder CETA.

Advies 5. Kom naar Londen. Ik ken ondertussen al enkele goede restaurants. Door het lage pond vallen de prijzen best mee. Als u betaalt, wil ik nog bijkomende tips geven om Canada-stress af te reageren. Maar geen fish and chips aub.