Hoe herken je een workaholic? 5 symptomen

Amerikanen werken gemiddeld langer en meer dan in andere rijke landen het geval is. Maar ook bij ons neemt de prestatiedruk bij werknemers toe, wat het risico op werkverslaving verhoogt. Vijf symptomen die erop wijzen dat je verslaafd bent aan je werk, en er mogelijk aan ten onder gaat. Oordeel zelf.

Volgens een studie van de psychotherapeut Bryan Robinson, professor emeritus aan de Universiteit van North Carolina-Charlotte, behoort bijna een kwart van de werkende Amerikanen tot de groep ‘workaholics’. Hoewel workaholics binnen een bepaalde bedrijfscultuur geen strobreed in de weg wordt gelegd en zij als dusdanig aanvaard worden, zijn Robinson en andere deskundigen het erover eens dat een dergelijke levensstijl kan leiden tot kwalijke gevolgen op lange termijn.

1. Je blijft langer op de werkvloer dan je collega’s

Nogal wiedes. Workaholics komen meestal als eerste aan en trekken meestal als laatsten de deur van het bedrijf achter zich dicht. In bepaalde gevallen melden ze zich na de werkuren om nog wat verder te werken, of in andere gevallen werken ze ‘s nachts gewoon door. Maar zijn overuren even productief als normale werkuren? Dat is zelden het geval, blijkt uit studies. Je doet er volgens experts beter aan pauzes in te lassen, meer vrije tijd te nemen en beter voor jezelf te zorgen. Die elementen stellen je in staat productiever te werken in minder uren, luidt het.

2. Je slaagt er niet in je hoofd leeg te maken

Werkverslaving wordt niet eenvoudigweg bepaald door een rekensom van lange uren en eindeloze werkdagen. Echte werkverslaving, aldus Robinson, is het onvermogen om niét aan je werk te denken . “Een workaholic is bijvoorbeeld iemand die op een skipiste naar zijn kantoor verlangt”, verduidelijkt Robinson. Een gezonde werknemer verlangt op kantoor naar een skipiste. Dat is voor alle duidelijkheid het omgekeerde. De psychotherapeut beveelt in dat verband ‘dagdromen’ als remedie aan. Dagdromen zou het zogenaamde parasympathische zenuwstelsel activeren en de stressreactie van je lichaam ontmijnen. “Kortom, het maakt niet uit waar je bent, het is belangrijk wat er in je omgaat. Dat is de sleutel “, zegt Robinson.

3. Je voelt je lichamelijk onwel

Workaholics hebben veel slechte gewoontes die de gezondheid kunnen schaden. Door tijdsgebrek grijpt de werkverslaafde tijdens de lunchpauze bijvoorbeeld makkelijk naar junk food, vaak gekluisterd aan de stoel voor zijn bureau. Anderen slaan de maaltijden gewoon over. Van sportbeoefening is geen sprake en het slaapritme raakt verstoord. Wie overwerkt is, heeft meestal precies dezelfde klachten als zijn lotgenoten, zoals onder meer gastro-intestinale problemen, hoofdpijn en migraine, gewichtstoename of -verlies als gevolg van slechte voeding, verhoogde prikkelbaarheid en vermoeidheid, en niet te vergeten drankmisbruik als uiting van stress. Wetenschappelijk luidt het als volgt: “Wanneer je lichamelijke reactie op stress je rust en spijsvertering verstoort, maakt je lichaam cortisol, adrenaline en een aantal hormonen vrij die fysiek schadelijk zijn. Het staat vast dat al die elementen samen ons immuunsysteem bedreigen. Ze verstoppen onze slagaders en creëren allerlei lichamelijke kwalen,” besluit Robinson.

4. Je relaties zijn gespannen

Workaholics hoeven in principe niet verder te kijken dan naar de reacties van hun partners of vrienden om de gevolgen van hun werkverslaving vast te stellen. Familieleden en vrienden zijn namelijk vaak de eersten die de afwezigheid van de workaholic aan den lijve ondervinden. Als je van vrienden of familieleden te horen krijgt dat ze je nooit ‘zien’ of nooit van je ‘horen’, dan is het hoog tijd om de balans tussen leven en werk te evalueren. Workaholics hebben namelijk de neiging belangrijke gebeurtenissen, zoals verjaardagen van geliefden, te vergeten door een te gerichte focus op het werk. Ze kunnen moeilijk ‘nee’ zeggen tegen hun chef, maar nog moeilijker ‘ja’ zeggen tegen familieleden. Onderzoek van Robinson toont aan dat het echtscheidingspercentage bij gehuwde werkverslaafden gemiddeld 40 procent hoger ligt dan bij gehuwde koppels waar het werk niet als dominante factor wordt beschouwd. Bovendien zouden kinderen van workaholics gevoeliger zijn voor angstaanvallen of depressies.

5. Je koppelt je eigenwaarde aan het succes op je werk

“Workaholics laten hun gevoel van eigenwaarde uitsluitend bepalen door de prestaties die ze leveren,” zegt executive coach Marilyn Puder-York, auteur van het boek ‘The Office Survival Guide’. Puder-York heeft na talloze gesprekken met werkverslaafden vastgesteld dat ze hun eigenwaarde en identiteit routinematig aan hun werk koppelen, en dat ze zich bijgevolg ontredderd voelen wanneer de prestaties tegenvallen. Hier is ‘perfectionisme‘ de boosdoener, stelt de auteur. Door onrealistische verwachtingen te koesteren, zal een werknemer namelijk zelden tevreden zijn over zichzelf. Puder-York raadt werknemers het volgende aan: ‘Laat het perfectionisme voor wat het is, en koppel je eigenwaarde los van je prestaties op de werkvloer’. (Forbes/BO)