François Possemiers is eind dit jaar geen voorzitter meer van de CREG, de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas. In een afscheidsinterview in Trends neemt hij geen blad voor de mond.
Op 31 januari 2013 loopt het mandaat van Possemiers af. Samen met hem wordt ook de rest van het vierkoppige directiecomité vervangen. “Men heeft de kans gemist om de continuïteit te verzekeren. Guido Camps (directeur prijscontrole) en Bernard Lacrosse (financiën-administratie) zijn of worden 62. Hadden zij nog drie jaar kunnen aanblijven, dan was een vlotte transfer mogelijk. Ik hoop dat minstens twee van de vier nieuwe directeurs vanuit de CREG komen.”
Vreest u voor de onafhankelijkheid van de CREG? Possemiers: “Ik kan alleen betreuren dat men blijkbaar de CREG viseert. Ik heb dertien jaar gevochten voor de onafhankelijkheid van deze instelling. De laatste zes jaar deden we dat met vier mensen die door hun leeftijd geen afhankelijkheid moesten vrezen. Daardoor konden we ook altijd beslissen in het voordeel van de consument, want hij betaalt ons.
“De vorige regering volgde ons niet altijd. De huidige regering volgt de jongste tijd bijna altijd onze adviezen. Wellicht ook omdat wij nooit zomaar te schieten op iemand, maar altijd oordelen op basis van cijfers, van de realiteit. Zelfs GDF-Suez-topman Gérard Mestrallet heeft in het Franse parlement toegegeven dat de kostprijs die wij hanteren voor kernenergie, juist is.
“Bovendien is die onafhankelijkheid iets wat Europa eist. In 2014 wordt een aantal bevoegdheden overgedragen naar de regio’s, onder andere de tariefbevoegdheid voor de distributienetbeheerders. Maar de Vlaamse regulator heeft nog een controleorgaan met leden die worden aangewezen door de Vlaamse regering, in de Waalse zit nog een regeringscommissaris en de Brusselse regulator wordt geleid door het hoofd van het federale Bestuur Energie. De regionale overheden moeten daar nog iets aan doen.”
Een van uw taken is bevoorradingszekerheid in het oog houden. De kerncentrales Doel 3 en Tihange 2 liggen nog altijd stil. Hoe groot is de kans dat het licht uitgaat deze winter?
Possemiers: “We hebben een studie gemaakt over de winterpiek in februari dit jaar. Toen zaten we dicht bij de limieten van het systeem. Afgelopen winter was de strengste sinds de liberalisering. De enige raad die ik kan geven, is waakzaam te zijn. Want ik geloof niet dat de gezinnen massaal hun toestellen ‘s avonds pas na half negen hun toestellen gaan aanschakelen om een tekort te voorkomen. Mensen hebben kinderen, die tv willen kijken, eten moeten krijgen, wier kleren moeten worden gewassen, enzovoort.
“In een studie van september 2007 heeft de CREG al gewaarschuwd voor de gevolgen van de sluiting van de oudste drie reactoren. Ik begrijp de nervositeit van staatssecretaris voor Energie Melchior Wathelet, want hij moet vaststellen dat zijn voorgangers er niet veel mee hebben gedaan. Je hoeft niet akkoord te gaan met zijn plan, maar hij is er toch in geslaagd op korte termijn een visie te creëren. Maar er zijn nog veel onzekerheden.”
Wathelet overweegt de noodlijdende gascentrales te steunen.
Possemiers: “De elektriciteitsproductie geld geven is geen goede zaak. Je subsidieert toch geen rijke, rendabele sector? Vergelijk het met een boer. Maakt die winst op zijn pootaardappelen, op het rooien, het vervoer, de opslag en dan nog eens op de verkoop van zijn aardappelen? In een geliberaliseerde energiesector krijg je alleen een serieuze vergoeding voor het geïnvesteerde kapitaal.
Maar er is toch een probleem met de rendabiliteit van die centrales?
Possemiers:“Als een gascentrale niet werkt, dan wil dat zeggen dat ze niet nodig is. We spreken hier over bijna of volledig afgeschreven centrales. Gaan we subsidies geven aan producenten die tegelijk winst maken met de kerncentrales? De producenten moeten hun portefeuille differentiëren. Zoals EDF-Luminus doet: dat heeft geïnvesteerd in twee nieuwe piekcentrales in Angleur en Ham.
“Daarom ben ik ook tegen een capaciteitsvergoeding (vergoeding voor het ter beschikking houden van een bepaalde hoeveelheid energieproductie, nvdr), tenzij voor heel specifieke projecten én omkeerbaar. Iedereen mag capaciteit bouwen, maar bouw wat de markt vraagt, en dan zal die zorgen voor een normale vergoeding. Dat heb ik mijn hele carrière gemerkt: als het goed gaat dan moet de klant de privésector vergoeden, en wanneer de economie minder draait, moet de publieke sector haar bijdrage leveren. Bij ons ligt de stroomprijs vrij laag, door de Duitse hernieuwbare energie die de prijzen drukt. Blijft dat zo in de winter? Ik ben benieuwd.” (LH)
