Donald Trump: van succesvolle ondernemer tot gevreesde presidentskandidaat

Zijn politieke fratsen doen al te vaak vergeten dat Trump een vechter is, die een gedurfde carrière als ondernemer heeft neergezet.

Voor velen leek het een grap. Donald Trump zou als presidentskandidaat een zeer kort leven zijn beschoren. In de peilingen zou hij al snel aan zijn plafond zitten en hij zou met zijn uitspraken zijn eigen ruiten inslaan. Die voorspellingen komen niet uit. In de polls zet Trump alle rivalen een neus, inclusief Jeb Bush, de broer van voormalig president George W. Bush.

Bijna geen dag gaat voorbij of de soms hondsbrutale ondernemer zet ergens kwaad bloed. De ene keer door uitspraken over Mexicaanse immigranten (“Mexico stuurt mensen met veel problemen, ze brengen drugs en criminaliteit, het zijn verkrachters”), dan weer besmeurt hij zijn politieke rivalen met pek en veren – het liefst nog die in zijn eigen partij – om even later de trotse warenhuisketen Macy’s zwart te maken (“De winkels suck en zijn slecht voor de Verenigde Staten”).

Maar door zijn buitensporige verbale gedrag zuigt Trump wel voortdurend alle aandacht naar zich toe. Hij heeft er ook nooit een probleem van gemaakt dat zijn turbulente privéleven breed werd uitgesmeerd in de media. De grote vraag is of zijn verwaandheid en mediageilheid het resultaat zijn van een sluwe imagocampagne. Her en der wordt geopperd dat Trump helemaal geen presidentskandidaat wil worden, maar dat hij door te koketteren met zijn arrogantie vooral publiciteit zoekt om zichzelf en zijn business beter te verkopen. Met andere woorden: All press is good press voor Trump.

Performance act

Al in 1997 schreef The New Yorker dat Trump een performance act was. Ook toen al was alles aan hem buitensporig, ook zijn uiterlijk, met zijn vaak waanzinnig geföhnde kapsel dat werd vergeleken met een ingezakte soufflé. Zijn politieke fratsen doen al te vaak vergeten dat Trump een vechter is, die er niet voor terugdeinst enorme risico’s te nemen en een gedurfde carrière als ondernemer heeft neergezet. Zelf schat hij zijn vermogen op 10 miljard dollar. Dat hij zelf zijn politieke campagne financiert, spreekt voor zich.

Business Week schreef ooit dat zijn naam “synoniem is voor de graaizucht, de egomanie en de spilzucht van de jaren tachtig”. Maar Trump bouwde toch maar mooi een wereldwijd imperium van hotels, kantoorgebouwen, casino’s en golfresorts uit. Al heeft het ongetwijfeld geholpen dat hij rijk werd geboren, als zoon van de vastgoedmagnaat Fred Trump.

Nadat hij in 1968 was afgestudeerd als econoom, werkte Donald vijf jaar in het bedrijf van zijn vader, dat gebouwen optrok in Brooklyn en Queens. “Van hem leerde ik te onderhandelen”, zei Trump ooit. “Maar het belangrijkste wat ik van hem heb geleerd, is dat hij hard werkte en gelukkig was. Mijn vader had veel vertrouwen in mij, en hij prees mij altijd. Mijn latere succes heeft daar veel mee te maken. Als je sterk begint, volgt de rest ook wel.”

Comeback kid

In tegenstelling tot zijn vader mikte Trump meteen op megalomane vastgoedprojecten, met als hoofdkwartier de Trump Tower in hartje Manhattan. Zijn familienaam is het handelsmerk bij vrijwel alle projecten, zoals bij de Trump Plaza in New York, het Trump Hotel in Las Vegas, de Trump Taj Mahal in Atlantic City. Zijn vliegtuig draagt uiteraard de naam Trump, maar hij gaf zijn naam ook aan een kledinglijn, een parfum en een tijdschrift. Bovendien schreef hij boeken over hoe rijk te worden, en werd hij een tv-ster door een realitysoap over ondernemen.

Trump heeft ook klappen gekregen. Tijdens de vastgoedcrisis begin jaren negentig had zijn onderneming voor 9,2 miljard dollar schulden en leek hij definitief in het zand te bijten. Als een sluwe onderhandelingsacrobaat kon hij zijn schuldeisers telkens overtuigen om hem meer tijd te geven. Nauwelijks een jaar later kon hij zijn schulden afbetalen en was hij weer vertrokken. Ook in 2005 flirtte hij door problemen met zijn casino’s in Atlantic City met het faillissement. Maar de recessie van eind jaren 2000 omzeilde de seriële comeback kid dan weer feilloos. Zijn politieke tegenstanders zijn gewaarschuwd.