‘Als we opgeven, doen we dat heel snel’

Les nummer één: besef goed wanneer je opgeeft. En dat is meestal al op dag twee. Dat zegt Marc Buelens, professor-emeritus aan de Vlerick Business School

De echte wijsheid komt uit China. Sinds eeuwen. Zijn grootste wijsheid: een reis van duizend kilometer begint met een eerste stap. Helemaal juist. Toch denk ik dat er iets fout loopt met die Chinese wijsheden.

Ik ben de trotse bezitter van twee onafgewerkte boeken, drie halve businessplannen, twee managementgames die nooit geprogrammeerd zijn, een half opgeruimde zolder, stapels ongelezen tijdschriften en weekendbijlagen, niet geordende fotoalbums en cd’s, tientallen boeken die ik ooit wel eens zal uitlezen, een ambitieus dieet waar ik niets van toepas, vijf variaties op Start to Run, en een begonnen cursus Spaans.

Ik vind dat problematisch. Maar ik ben niet alleen. Het antwoord op al mijn vragen heb ik gevonden in een boekje van Jon Acuff met als titel Finish. Het centrale thema: geef jezelf een geschenk uit de duizend, iets dat volledig afgewerkt is.

Uiteraard heb ik dat boek – grotendeels – gelezen. Dat moet zowat mijn 57ste half uitgelezen zelfhulpboek zijn. Ik weet niet of heel veel zelfhulpboeken gedeeltelijk lezen een ziekte is waarvoor je het best een zelfhulpboek – volledig – leest, maar het probleem is ruimer dan mijn privéproblemen.

Ik denk terug aan al die projecten die ik heb weten opstarten en nooit heb zien beëindigen, ik herinner mij de kreet ‘in februari horen jullie meer’, gevolgd door een oorverdovende stilte tot april en dan een laconieke mededeling, langs de neus weg, dat het project was afgevoerd. Zo’n boek is dus echt een godsgeschenk.

Dag twee

Les nummer één. Besef goed wanneer je opgeeft. En dat is meestal al op dag twee. In 1991 vatte ik het plan op een magnum opus te schrijven over de maatschappij als leerproces (want op zo’n boek zit de wereld te wachten). Ik moest gewoon vijf pagina’s per dag schrijven. Zo’n werk is dan geschreven in 160 dagen, laten we zeggen in een half jaar, ik mag ook wel eens vakantie nemen. De eerste dag lukte het, de tweede dag kwam er ‘iets dringends’ tussen. De eerste dag bleef ik van de koekjes. Dat roeiapparaat op zolder, hoe vaak heb je ermee geroeid? De spraakherkenningsmodule die je gewoon enkele uren moest opvoeden?

De tweede dag loopt het fout. Jon Acuff heeft overschot van gelijk. Als ik een dieet 75 dagen volhoud, hou ik het ook wel de 76ste dag vol. Als ik 745 pagina’s van mijn magnum opus zou hebben geschreven, zou ik er met de glimlach nog wel 55 aan toevoegen.

Dat is een belangrijk inzicht: als we opgeven, doen we dat heel snel. We weten dus dat de vijand op dag twee loert. Wat moeten we eraan doen? De auteur suggereert – les nummer twee – minder perfectionistisch en minder ambitieus zijn. En hij lijkt die twee wel wat door elkaar te halen. Een magnum opus van vijftien pagina’s, Start to Run en twee kilometer per maand lopen, een dieet volgen en 200 gram verliezen, in het Spaans niet verder geraken dan dos cervezas por favor, en op al die gerealiseerde doelstellingen op de koop toe trots zijn?

Perfectionisme

Maar daar heb je weer het perfectionisme als moeder van alle fouten en problemen. Dat stond ook in 41 andere zelfhulpboeken. Toch past hier even een kritische noot. Wie streeft nu naar perfectie? Akkoord, mijn magnum opus zal andere koek zijn dan die essays die je te lezen krijgt door politici enkele weken voor de verkiezingen. Het zal omvattender, diepgravender, meer onderbouwd en toegankelijker zijn dan die prutswerken over vrijheid, gelijkheid, de trotse Vlaamse natie en economische vooruitgang in een ondernemend land. Maar perfect, neen, dat hoeft niet. Acuff raadt aan je doel te halveren. Begin dat al maar toe te passen, en kijk vooral dat je voorbij dag twee geraakt.

Maar eerlijk gezegd , ik liep al met plannen rond om mijn boek zo dun mogelijk te maken. Zou 150 pagina’s echt relevante inzichten al geen flinke prestatie zijn? Maar zelfs daar slaag ik niet in. Ik zal de volgende tips nodig hebben. Daarover volgende week. Werk ondertussen al uw projecten netjes af. Wacht niet tot volgende week.