Achter de schermen van de isolatieproducent Exie: ‘Hennep is sterk als staal’

Isoleren we onze huizen binnenkort massaal met hennep? Als het van de start-up Exie afhangt wel. Als enige in België kan het de plant verwerken tot isolatiemateriaal. De prichter Mathieu Hendrickx en de CEO Jan Palmaers hopen niet enkel op een revolutie in de bouwsector, maar willen ook de boerenstiel betrekken.

“Proper gaan we het hier niet krijgen.” Overal op de productievloer liggen hennepvezels. De oprichter Mathieu Hendrickx rijdt rond met een heftruck, de CEO Jan Palmaers haalt er de grove borstel bij, maar het is tevergeefs. Erg vinden beiden dat niet. Geen enkele grondstof die hun start-up Exie verwerkt, gaat verloren. Zelfs de allerkleinste microvezels kunnen nog worden gebruikt.

De missie van Exie is de bouwindustrie te vernieuwen door isolatiemateriaal te maken van hennep. Daarin staat het bedrijf niet alleen: ook andere ondernemingen, waaronder het Belgische Isohemp, zien daar heil in. De meerwaarde van Exie is dat het eindproduct geen klassieke kalkhennep is, “een aangestampte brei die wekenlang moet drogen vooraleer aannemers verder aan de slag kunnen”, maar CaNaDry: een gepatenteerde droge materie die meteen inzetbaar is.

De voordelen van hennep zijn legio. “Het is sterk als staal, maar tegelijk veel lichter”, zegt Palmaers. “Als isolatie reguleert de grondstof het vocht in de ruimte, zodat je geen airco meer nodig hebt.” Zowel aannemers als particulieren hebben daar steeds meer oor naar. “De Europese Unie legt een enorme druk op de bouwsector. Isolatiemateriaal bestaat nu meestal uit petrochemische rommel. De vraag naar groene producten stijgt. We bereiken niet meer alleen de uiterst groene mensen: ook grote aannemers voelen de hete adem in hun nek en tonen interesse.”

De reputatie van de hennepplant kan dat niet deren. Industriële hennep heeft niks te maken met drugs, verzekert Palmaers. “Onze planten bevatten amper 0,3 procent THC of tetrahydrocannabinol, de stof die voor een hallucinogene werking kan zorgen. Als je effect wil van de plant, heb je minstens 15 procent THC nodig. Dat zijn compleet andere producten.”

Hendrickx was landbouwer voor hij in de bouwsector belandde. Hij benadrukt dat er geen pesticiden en weinig water en meststoffen nodig zijn om hennep te telen. “De plant groeit tot wel 4 meter, een hoog rendement per hectare”, gaat Palmaers verder. “Het zuivert de grond, omdat het de schadelijke stoffen in de bodem opneemt. Zodra de plant gezaaid is, moet je er niet meer naar kijken. Je kunt de plant kweken in drie maanden en dan weer iets anders telen.” Zo willen Hendrickx en Palmaers ook de landbouwsector betrekken in de verduurzaming. “Waarom in één sector steentjes verleggen als je het in allebei kan doen?”

1 Hennepbalen binnenhalen

Als voormalige boer heeft Hendrickx weinig moeite om lokale landbouwers te overtuigen tijdelijk over te schakelen op hennep, als rustgewas. Dat gebeurt voornamelijk via Facebook. Exie biedt aan de plant zelf te komen zaaien en oogsten. Ook het verbalen doet het zelf. Met de oogst van 120 hectare, goed voor een opbrengst van 8 ton per hectare, is het bedrijf één jaar zoet.

2 Vezels breken

Als enige in België, stelt Palmaers, kan Exie de hennepplant eigenhandig verwerken en omzetten naar isolatiemateriaal. Dat doet het in een zogenaamde decortisatielijn. De balen hennep worden ontbaald, ontrafeld en vervolgens gebroken. Hoogwaardige vezels blijven intact, maar de scheven aan de binnenkant van de hennepstengels, waar het bedrijf CaNaDry van maakt, worden opengetrokken en vallen eruit.

3 De zeef in

Wat volgt, is een repetitief proces van breken, kammen en zeven. De zeef filtert de scheven er helemaal uit. Hoogwaardige vezels, die aan de binnenkant van de hennepstengel zaten, komen in een soort trommel of luchttunnel terecht: een koker die hen nog een laatste keer door elkaar schudt. Die vezels zijn vergelijkbaar met vlas en worden verkocht als grondstof voor textiel. Zo werkt Exie onder meer samen met het West-Vlaamse familiebedrijf Flax Ghekiere.

4 Sneeuwkanon vol scheven

De scheven die overblijven, vormen de basis van het isolatiemateriaal. Je kunt de grondstof het best vergelijken met stro. Als een sneeuwkanon duwt het eindproces van de decortisatielijn de grondstoffen de lucht in.

5 Kalkhennep bereiden

Het verwerkingsproces is voorbij, maar isolatiemateriaal heeft Exie nog niet gemaakt. Daarvoor moet het eerst de scheven mengen met kalk. De kalksilo die naast de decortisatielijn opgesteld staat, biedt daarvoor soelaas.

6 Scheven op schelpen

Afgewerkte isolatieproducten van Exie kunnen verschillende vormen aannemen. De laatste tijd experimenteert Exie met vloerisolatie van CaNaDry en schelpen. Palmaers noemt het een lokaal één-op-éénalternatief voor beton. Op een laag schelpen van 25 centimeter en een laag CaNaDry van 15 centimeter ligt nog chape, vloerisolatie en vloerafwerking. “Een duurzame vloeropbouw”, noemt Palmaers dat, “zonder ook maar ergens gebruik te maken van beton.”