INFORMATICA. In de eter

Belgacom Mobile en Ram Mobile Data storten zich op een totaal nieuwe markt : draadloze transmissie van gegevens. De eerste vizeert vooral de bureautica, de laatste vooral technische toepassingen.

Er wordt geknokt in de eter. Het tweede mobilofoonnet mag dan al in de ministeriële kabinetten zijn blijven hangen, qua draadloze gegevensoverdracht is de strijd losgebarsten. In februari lanceerde Belgacom Mobile, het filiaal van de gewezen RTT dat het GSM-net uitbaat, een dienst die Proxilink heet. Op 24 mei gaat Ram Mobile Data Belgium, een filiaal voor 80 % van Bell South, met een participatie van 20 % van France Télécom, van start met een eigen “wireless” digitaal net. Belgacom heeft heel weinig geïnvesteerd (nog geen 100 miljoen frank), maar kan dan ook gebruik maken van het bestaande GSM-mobilofoonnet. Zijn konkurrent heeft heel wat meer uitgetrokken (2 miljard frank) om een specifiek netwerk tot stand te brengen, en kan reeds rekenen op klanten als DHL en VTB/VAB.

Waar het om gaat ? De draadloze overdracht van gegevens. Dat kan heel abstrakt lijken, maar de specialisten van de telekommunikatiesektor denken dat dit verkeer even belangrijk kan worden als de stemoverdracht. Het omvat onder meer de verzending van berichten met ogenblikkelijk antwoord (het systeem werkt in twee richtingen), de raadpleging van op afstand van gegevensbanken en de validering van transakties met kredietkaarten. De systemen werken ofwel met eigen terminals, ofwel met radiomodems of adapters die men op een mikrocomputer aansluit.

TOEPASSINGEN.

“Wij denken dat dit systeem ons geld kan doen besparen en efficiënter kan maken, ” zegt Hans Van der Haegen, de direkteur van Group 4 Securitas. Het bedrijf levert diverse diensten, zoals bewakingstaken, het transport van fondsen en de begeleiding van allerlei alarmsystemen. “Wij denken bijvoorbeeld dat de draadloze overdracht van een anti-inbraakalarm een interessante dienst zou zijn. Een alarm dat via een telefoonlijn wordt overgebracht, is immers gemakkelijk uit te schakelen. “

Het bedrijf is het Ram Mobile Data-systeem reeds aan het testen voor de kommunikatie met de patrouilles die ingrijpen wanneer een alarm afgaat. Het voordeel is dat de verbinding in twee richtingen werkt. Wanneer een oproep binnenkomt, kan men ogenblikkelijk antwoorden. De radioverbindingen die Group 4 momenteel gebruikt (VHF of UHF) hebben allerlei nadelen, zoals de onvolledige dekking van het grondgebied, de beperkte kapaciteit en de hoge prijs (Group 4 Securitas geeft 26 miljoen per maand uit, een bedrag dat het hoopt te verminderen).

De twee netten richten zich niet helemaal op dezelfde markten. Hun tarifiëring en de waaier van diensten die ze aanbieden, hebben duidelijk andere zwaartepunten. Eenvoudig gesteld mikt het Ram Mobile Data-systeem vooral op professionele toepassingen van het “vertikale” type. Deze toepassingen worden meestal verkocht door partners (de “business partners”), die in feite geïntegreerde diensten verlenen. Zo verkoopt de firma Msys alle bestanddelen, software en hardware, voor de validering van betalingen met kredietkaarten. “Wij willen onze diensten hoofdzakelijk via onrechtstreekse kanalen verkopen, ” vertelt John Barton, de managing director van Ram Mobile Data Belgium. “In de eerste faze is de rechtstreekse verkoop het belangrijkste kanaal, omdat je de markt moet volgen. ” Ram zou trouwens graag samenwerken met Belgacom, om te profiteren van de manier waarop de twee netten elkaar aanvullen. “Ik heb reeds een kontakt op hoog niveau gehad. ” Blijkbaar zonder resultaat…

Anderzijds mikt Belgacom Mobile vooral op de bureautica : de draadloze gegevensoverdracht maakt kantoorwerk mogelijk op plaatsen waar geen telefoonlijn voorhanden is om faxen of databestanden te versturen. Belgacom sluit een samenwerking met partners voor meer vertikale toepassingen niet uit, maar heeft nog niets getekend.

TARIEVEN.

De netten verschillen sterk op het vlak van de tarieven. De diensten van Proxilink (Belgacom Mobile) worden op dezelfde manier gefaktureerd als de GSM-gesprekken. Men moet trouwens over een aangepaste mobilofoon beschikken : een Nokia, Motorola of Siemens met een geschikte stekker. De teller loopt zolang de kommunikatie bezig is. Ram Mobile Data faktureert alleen de overgebrachte gegevens. Het past een systeem toe waarbij de gegevens worden verzonden in “pakketten” van 512 byte. De gebruiker betaalt per pakket 4,7 frank, exclusief BTW. Eén pakket is ruim voldoende om de gegevens voor de validering van een kredietkaart te verzenden. Het GSM-tarief is minder gunstig voor dergelijke kleine overdrachten, aangezien elke begonnen minuut gefaktureerd wordt tegen minstens 12 tot 19 frank, exclusief BTW. Omgekeerd is het GSM-tarief voordeliger voor de verzending van meer omvangrijke bestanden (faxen, teksten).

Het berekenen van de gebruikskost is minder eenvoudig. Ram Mobile Data Belgium schat de maandelijkse uitgave (abonnement en verbindingskosten) op 1500 tot 3000 frank per maand en per gebruiker. Bij Proxilink ligt het ingewikkelder, aangezien alles via het GSM-net verloopt. De gesprekken en de gegevensoverdracht worden samen gefaktureerd (zie het gedetailleerde tarief in de vergelijkende tabel).

De kost van de apparatuur is eveneens moeilijk te vergelijken, omdat de toepassingen zo sterk uiteenlopen. Een radiomodem van Ericsson die op de RS 232-poort van een mikrocomputer wordt aangesloten, kost ongeveer 30.000 frank, exclusief BTW. Adapters die een pc, een Mac of een Newton via een GSM-toestel met Proxilink verbinden, kosten ongeveer 25.000 frank, exclusief BTW. Maar men moet dan wel een computer hebben die PCMCIA-kaarten aanvaardt (randapparatuur met de vorm van een kredietkaart).

DEKKING.

Een ander criterium is dat van de prestaties. Hier zijn de verschillen minder groot. Het Ram Mobile Data-net werkt met een snelheid van 8000 baud (bits per sekonde), terwijl Proxilink 9600 baud aanbiedt. In beide gevallen zijn de prestaties gewaarborgd. Ram Mobile Data beweert dat één kanaal van zijn systeem minstens 1500 gebruikers tegelijk kan verwerken. Als dat te weinig is, voegt men er gewoon een kanaal aan toe. Belgacom Mobile zegt dat de kombinatie van stem- en gegevensverkeer niets aan zijn systeem verandert. Het huidige net telt meer dan 90.000 abonnees maar heeft een kapaciteit van 120.000 die altijd vergroot kan worden door het aantal zenders uit te breiden. Hoe het met de geografische dekking is gesteld, zal in de praktijk moeten blijken. Het GSM-net van Belgacom Mobile bestrijkt 90 % van het land voor telefoons met 8 W vermogen, en 62 % voor telefoons van 2 W. Het net van Ram Mobile Data Belgium bestrijkt momenteel 50 % van het grondgebied en zal in juli de 85 % bereiken.

Beide systemen maken internationaal verkeer mogelijk. De GSM-standaard die Proxilink hanteert, is van nature internationaal. Tal van Europese landen beschikken over netwerken van dit type, die echter niet allemaal voorzien zijn op de overdracht van gegevens. In Frankrijk wordt er nog aan gewerkt. Duitsland is reeds klaar, terwijl Nederland geen haast heeft en voorlopig alleen een GSM-semafoondienst (SMS of Short Message Service) aanbiedt. Belgacom zal deze dienst tegen het einde van het jaar aanbieden. De draadloze telefoon zal zelf via zijn klavier en scherm boodschappen kunnen ontvangen en verzenden. De bron of bestemming kunnen een semafoon of een mikrocomputer zijn. Om de vrij hoge prijs van korte GSM-verbindingen te kompenseren, komt er een aangepaste tarifiëring.

Ram Mobile Data zal de internationale overdracht verzekeren door de aansluiting van het net op andere systemen die dezelfde standaard gebruiken (Mobitex, ontwikkeld door Ericsson en Swedish Telecom). Men zal dus kunnen kommuniceren met Duitsland, Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Spanje, Italië en Skandinavië.

VEILIGHEID.

Op het technische vlak bieden beide netten een konsekwente veiligheid en betrouwbaarheid. De situatie is niet vergelijkbaar met die in Amerika, waar de mobilofoonnetten en de netten van het Mobitex-type op dezelfde markten met elkaar konkurreren. Het verschil is in de VS veel groter omdat de Amerikaanse cellulaire telefonie met analoge overdracht werkt, waarbij de gegevensoverdracht gehinderd wordt door storingen en onderbrekingen. De digitale netten (onder meer het ook in de VS door Ram Mobile Data gebruikte Mobitex) hebben er een heel groot voordeel. In Europa zijn de GSM-netten digitaal en kunnen ze dus diverse beveiligingsprotokols gebruiken. De kommunikaties worden konstant gekontroleerd, terwijl de kodering van de berichten hun vertrouwelijkheid garandeert.

KEUZE.

Wat kiezen ? Alles hangt af van de toepassingen. Belgacom Mobile heeft Proxilink zo snel mogelijk op de markt willen brengen, maar mist “vertikale” professionele partners die op erg specifieke behoeften kunnen antwoorden. Het zal een beroep doen op toepassingen die elders (bijvoorbeeld in Duitsland) zijn ontwikkeld en aangepast zullen worden aan de Belgische markt. Ram Mobile Data werkt met acht “wederverkopers met toegevoegde waarde” maar zal er nog meer nodig hebben om de markt te verleiden het hoopt op minstens vijftien partners tegen het einde van het jaar. Voor Belgacom Mobile gaat het hier om een nevenmarkt, die (als alles goed gaat) over twee jaar slechts 10 % van het GSM-verkeer zal vertegenwoordigen. Voor Ram Mobile Data Belgium is de gegevensoverdracht de centrale en zelfs de enige aktiviteit. Het bedrijf verwacht over vijf jaar winst te maken. In afwachting zoekt het een plaatselijke aandeelhouder. Niet zozeer voor de verankering, maar wel om de druk op de twee huidige partners, Bell South en France Télécom, te verlichten, zodat ze andere markten kunnen aanpakken.

ROBERT VAN APELDOORN

De auteur is bereikbaar op CompuServe 100043,1606 of via Internet : 100043.1606 compuserve. com.

RAM MOBILE DATA BELGIUM Een onderhoudstechnicus ondervraagt een databank vanop afstand.

PROXILINK (BELGACOM MOBILE) De adapter wordt direkt aan de GSM aangesloten, zoals een modem.

JOHN BARTON (RAM MOBILE DATA BELGIUM) Wij willen vooral via onze business partners werken.