In de ban van de clan

Omega Pharma is de uitzondering op de Brusselse beurs. De farmadistributeur hield vorige week zijn belofte van internationalisatie gestand en nam in Nederland Homeoropa over. Aan het roer predikt een generatie dertigers gecontroleerde chaos en de eendracht van de clan.

“Koffie?” vraagt gedelegeerd bestuurder Marc Coucke aan het bijna voltallige directiecomité. Lachend benoemen de andere directieleden hem ter plekke tot beverage manager. Als trucje om de argwanende journalist te overtuigen van de goede sfeer, mist het zijn uitwerking niet. Coucke weet blijkbaar wie er melk of suiker wil. Behulpzaam en met gevoel voor humor stuurt hij het groepsgesprek. Geen twijfel mogelijk: hij is de patron. Al was het maar omdat hij nu eenmaal de stichter en bezieler is van een van de grootste beurssuccessen.

“Toch zijn we niet bang dat onze waardering een zeepbel is,” zegt chief financial officer Jan Peeters (33). “Het bedrijf groeit nog sneller dan de beurskoers stijgt.” In een jaar tijd verviervoudigde het aandeel in waarde. Week na week komt Omega Pharma met nieuws. Vorige week nog kondigde het bedrijf met de overname van het Nederlandse Homeoropa (omzet: 120 miljoen frank) een eerste buitenlandse acquisitie aan. Een belangrijke stap, want daarmee lijkt het bedrijf uit Nazareth zijn recente voornemen om internationaal door te groeien ook waar te maken. Misschien houdt de beurs daarom zo van deze onderneming; totnogtoe doet ze wat ze belooft. Daarvan getuigt de verhoging van de winstprognose tot minimum 4 euro per aandeel die het bedrijf enkele weken geleden deed. “Al jaren hoor ik dat het niet kan blijven duren,” zegt Coucke. “Maar zelf denk ik daar anders over. De beurskoers is een waardering van de manier waarop we dit bedrijf leiden. Als de markt ons op een dag zou afstraffen, moeten wij onze bedrijfsvoering evalueren.”

Maar iedereen weet: een geoliede machine loopt gesmeerd tot er een schakel wegvalt. Kan het bedrijf een hapering verdragen als iemand van de directieleden zou weggaan? “Niemand is onvervangbaar,” zegt Coucke. “We zouden het tijdelijk moeilijk hebben. Zo hoort het ook, anders zouden we hier niet op onze plaats zitten. Maar ik ben ervan overtuigd dat we met de overige mensen snel en constructief naar een oplossing zouden gaan zoeken.”

Het directiecomité telt zeven vaste leden en één collega van Eurogenerics, de producent van generische geneesmiddelen waarmee Omega onlangs een alliantie is aangegaan. De leeftijd van de directeurs ligt tussen 32 en 40 jaar. Sloganesk samengevat, de cocktail voor een jong en dynamisch management. Na een lichte aarzeling omschrijven de betrokkenen het comité als een denktank die draait op de brandstof van gecontroleerde chaos. “Er is een grote openheid wars van papieren hiërachie,” vertelt Ludwig Geldof (32), de verantwoordelijke voor de divisie business-to-businessproducten. “Het strategische beslissingsproces is een puzzelwerk van informele discussies, maar uiteindelijk is Marc daar om de knopen door te hakken.”

Sam Sabbe (34): “De voornamencultuur is hier ingeburgerd tot in de kleinste hoeken van het bedrijf, er is nauwelijks intern gekrakeel. Niettemin kent iedereen zijn verantwoordelijkheid en hebben we allemaal een aanspreekpunt.” Sabbe werd in september 1999 aangetrokken als specialist overnamen en fusies. Samen met Jan Peeters vormt hij de financiële ruggengraat van het bedrijf. Voor de bespreking van de technische kant van de stroom deals en acquisities zitten de twee financiële directeurs meestal even apart met Marc Coucke.

Een buitenstaander

ervaart de directieleden als één grote familie. Zelf beweren ze dat ze in enkele jaren tijd sterk naar elkaar zijn toegegroeid. De enige vrouw in het gezelschap is Marina Vanceunebroeke, verantwoordelijk voor human resources en voormalig secretaresse van Marc Coucke. Ze wordt schertsend la mama genoemd. Ze is met haar veertig lentes dan ook de oudste van het gezelschap. Een sfeertje van “wij kunnen de rest van de wereld aan” is niet veraf. De zeven lijken leden van dezelfde clan waarvan het lot verbonden is met de aandelenkoers.

La Familia houdt iedere zes weken krijgsraad in Knokke. Marketingdirecteur Mario Debel: “Op die tweedaagse seminaries gaat het er soms hard aan toe, maar ‘s avonds hebben we een uitlaatklep om tussen pot en pint de discussie meer ontspannen af te ronden. Marc heeft het laatste woord, maar eens een beslissing is genomen, schaart iedereen zich erachter.”

Overigens looft iedereen op dat vlak Marc Coucke. De boss is heel open en beschikt over het vermogen zijn visie opzij te schuiven als er een ander en beter idee op tafel ligt. “De beste ideeën om het magazijn te reorganiseren, komen van de magazijnier,” zegt hij. “Iemand die zich druk maakt over de titel op zijn naamkaartje, past niet echt in onze bedrijfscultuur.”

De overname van Homeoropa is de zoveelste etappe in de expansiedrift van de farmadistributeur uit Nazareth. De jongste anderhalf jaar groeide Omega Pharma uit tot een bedrijf met 6 verschillende divisies: voorschriftvrije geneesmiddelen (OTC), business-to-business voor apotheken, distributie van parafarmacie, generische geneesmiddelen, benodigdheden van tandartsen en de informatica-afdeling OmegaSoft.

Het rijtje overnames van het jongste jaar telt niet minder dan acht bedrijven. Daarbij hanteert Omega Pharma een specifieke aanpak. “We laten de managers steeds op post en werken bijna uitsluitend met aandelenswaps. Dat betekent dat de verkopende partijen moeten geloven in ons concept.”

Intussen is Omega kieskeurig geworden. Heel wat van de overgenomen bedrijven hebben ze niet zelf gezocht maar haalden ze uit de stroom ‘spontane sollicitaties’. “De markt heeft daar misschien een ander idee over,” meldt Sam Sabbe, “maar laat me eens duidelijk stellen dat hier meer deals worden afgewezen dan er worden gesloten.”

De beursnotering loopt als een rode draad doorheen de bedrijfsfilosofie. Het is een instrument om de waarde van het bedrijf intern op te drijven en iedereen op zijn verantwoordelijkheid te wijzen. “Voor mijn mooie ogen moeten ze het niet doen,” lacht Coucke. “Waar wij mee bezig zijn, moet Omega en zijn aandeelhouders ten goede komen. Wij bestaan voor en door apothekers. Die verbondenheid moet er zijn. Daarom zullen we in België ook nooit onze producten via een ander kanaal dan de apotheek aanbieden.”

Door alle acquisities groeide het kader bij Omega Pharma aan tot een schare van 38 mensen. “Vroeger noemden wij de directie – sorry voor het woord – kader en de ondersteunende managers middenkader,” vertelt Vanceunebroeke. “Dat schuift op door de groei en de internationale ambitie. Wij evolueren stilaan naar een overkoepelend strategisch comité. De operationele taken komen steeds meer in handen van de mensen van het huidige kader.”

Heel het bedrijf krijgt de mogelijkheid om in te stappen in een aandelenoptieplan. Circa 98% van het personeel doet dat ook. De vloot sexy wagens op de parking – tweezitters als de nieuwe MG, Audi TT of de klassieke Porsche 911 – onderstreept het succes van die aanpak.

Het gaat goed, maar toch is er geen sprake van overexposure. Coucke: “We propageren een uitgesproken kostenbewustzijn. We investeren bewust in een gezonde krenterigheid. Iemand die hier ‘s avonds de lichten laat branden, wordt op de vingers getikt.”

“Daardoor hebben we in de markt de reputatie van harde maar correcte onderhandelaars,” vult Peeters aan. “Dat gaat zowel over het sluiten van een deal als over het aankopen van een nietmachine. Als je het niet hard speelt, word je bedrogen waar je bij staat.”

roeland byl