Hopen op verandering

Weet u welke vijf landen vanaf de invoering van de euro tot net voor het uitbreken van de crisis hun sociale uitkeringen het meest hebben doen toenemen? Het antwoord is Portugal, Italië, Ierland, Griekenland en Spanje, ondertussen beter bekend onder het PIIGS-acroniem. Al te vaak wordt de schuld van de crisis toegeschreven aan bankiers, speculanten en financiële markten. Zijn hebben inderdaad fouten gemaakt en die hebben ertoe geleid dat grotere onderliggende problemen aan de oppervlakte kwamen. Vele Europese landen leefden al decennia boven hun stand. Overheden creëerden de illusie van een genereuze welvaartsstaat. Een waanbeeld gebaseerd op fictieve economische groei aangevuurd door een enorme kredietexpansie.

De euro diende als slaappil, maar sommige overheden bleven wakker. Zij hadden de moed om hervormingen door te voeren. Landen die het afgelopen decennium maatregelen genomen hebben om hun pensioenen op lange termijn betaalbaar te houden, om hun arbeidsmarkt te activeren en besparingen bij de overheid door te voeren, zijn vandaag de gezonde kernlanden van Europa.

Het is een bizar debat dat zich dezer dagen in Europa afspeelt. Financiële markten nemen nog altijd geen genoegen met de maatregelen die op Europees niveau genomen zijn. Landen die hun begrotingen lieten ontsporen, schulden hebben opgestapeld en niet hervormden roepen steeds luider om solidariteit van landen die wel een gezond budgettair en economisch beleid hebben gevoerd. Als er aan deze steun voorwaarden gekoppeld worden, klinkt het dat de sterke landen arrogant en asociaal zijn. Men kan toch moeilijk verwachten dat Duitsland het Vlaanderen van Europa wil worden?

Want de gelijkenissen tussen het Europese debat en de Belgische context zijn toch pertinent. De breuklijn tussen de kern van Europa en de periferie loopt dan ook dwars door België. Vlaanderen heeft een sterke economie en een actieve arbeidsmarkt. Maar doordat we gevangen zitten in de Belgische context behoren we niet tot die kern en neemt ons land een speciale rol in binnen Europa. De financiële markten delen ons in tussen kern en periferie.

We weten welke hervormingen we moeten doorvoeren om opnieuw aansluiting te vinden bij die kern van Europa. De Europese Commissie heeft ze nog eens samengevat in zes gerichte aanbevelingen.

Als we deze vergelijken met het regeerakkoord van de regering-Di Rupo, dan hebben we er weinig vertrouwen in dat de juiste weg is ingeslagen. In plaats van op weg te zijn naar de kern, is de kans groter dat we met dit akkoord afstevenen op de periferie. De begroting is nog voor haar publicatie compleet achterhaald. Ze is gestoeld op een te hoge economische groei en schat ook de inkomsten te hoog in. De inkt zal amper gedroogd zijn of de regering-Di Rupo zal meteen enkele miljarden extra moeten zoeken. Als dat opnieuw via een onevenwichtige verdeling gebeurt met de nadruk op hogere inkomsten, begeeft ons land zich steeds verder in de economische woestijn.

Terwijl heel Europa vooral kijkt naar besparingen in de uitgaven, probeert men hier nog steeds met hogere inkomsten het tekort te beperken. Men riskeert daardoor het tegenovergestelde te bereiken van wat men wil. De maatregelen van de regering-Di Rupo beknotten ons groeipotentieel op langere termijn. Minder groei heeft een negatieve impact op de begroting, waardoor een nieuwe saneringsronde onafwendbaar wordt. Een vicieuze cirkel dreigt dan.

De vooruitzichten zijn dus niet positief. Zeker niet voor wie Vlaming is en voor wie werkt, spaart of onderneemt. Zij worden door de belastingregering-Di Rupo veruit het meest geviseerd. Als citroenen worden zij telkens opnieuw uitgeperst.

Maar laat ons eindigen met een boodschap van hoop. Hoop dat Europa voor de nodige druk op de regering-Di Rupo kan zorgen. Hoop dat de bittere realiteit de bevolking meer dan ooit zal doen inzien dat die grote verandering er echt wel moet komen. Hoop dat deze regering de laatste wordt die het status-quo bewaart en blijft aanmodderen. Hoop dat er nadien een kantelmoment komt, waarop de kracht van de verandering zo groot wordt dat ze door niemand nog kan worden tegengehouden. Ook niet door een Vlaamse minderheid.

De auteur is voorzitter van de N-VA.

BART DE WEVER

Laat ons hopen dat deze regering de laatste wordt die het status-quo bewaart en blijft aanmodderen.