Hoera voor de vogelpest

Onlangs sloot Delhaize zijn biowinkel in Gent. Is de sector van de biologische voeding over zijn hoogtepunt heen? Bij Abinda, een producent van vleesvervangers, zeggen ze van niet. Dioxinecrisissen en vogelpestepidemieën zorgen voor een ‘boost’ in de verkoop.

“De biorage is nog niet over zijn hoogtepunt heen,” reageert Herman De Graeve op de sluiting van de biowinkel van Delhaize. “Wel zal de biologische sector altijd een nichemarkt blijven, ook al gaat het om gezonde voeding. We moeten nu producten blijven maken die bij de consumenten aanslaan.”

De Graeve is de zaakvoerder van Abinda. Die firma maakt producten die volwaardige vleesvervangers zijn. Het gamma van het bedrijf uit Ruddervoorde beslaat dertig producten, waarvan seitan het belangrijkste is. Daarnaast maakt Abinda ook burgers, salades, pastei, seizoensgebonden soepen, spaghettisaus en zoete producten.

Abinda werd vijftien jaar geleden opgericht door Jan Vansteenkiste en zijn vrouw. De voormalige kok toonde grote belangstelling voor de Japanse keuken. Hij startte in Brugge met de productie van seitan voor natuurwinkels in de nabije omgeving. Toen het aantal producten en de vraag van de klanten toenamen, gingen groothandels geleidelijk de verdeling verzorgen. In 1997 kwam Herman De Graeve erbij.

“Door de snelle groei van Abinda waren we verplicht te verhuizen. We gingen op zoek naar een locatie dichtbij de invalswegen,” vertelt De Graeve. Ruddervoorde werd de uitvalsbasis. De verhuizing viel middenin de dioxinecrisis. Het volledige team werkte dag en nacht. “De dioxinecrisis was een enorme boost voor de sector,” aldus De Graeve. “De biologische producten raakten ook in bredere kring bekend. Voor het eerst toonden de grootwarenhuizen interesse in biologische voeding.”

Sinds vorig jaar maakt het biobedrijf twee producten speciaal voor Delhaize. Toch blijven de natuurwinkels de grootste afnemers van Abinda. “De producten met de naam Abinda bewaren we exclusief voor de natuurvoedingssector. We willen niet dat dezelfde producten zowel in de natuurwinkels als in de supermarkten liggen,” zegt De Graeve. Abinda werkt ook in opdracht van andere ondernemingen.

1 vuilniszak per week

Winst maken en zakendoen zijn niet de enige bekommernissen van de zaakvoerder. Het bedrijf is sociaal en ecologisch geëngageerd. Abinda ontwikkelde een systeem waarbij zetmeel, dat normaal in de riolering terechtkomt en dus belastend voor het milieu is, in suikers wordt omgezet. Met die stroop maakt Abinda zoete producten. Het West-Vlaamse bedrijf recycleert zoveel mogelijk het verpakkingsmateriaal en afval. Resultaat: de vuilniswagen komt iedere week slechts één vuilniszak ophalen bij de fabriek.

Sinds 1994 gebruikt Abinda glasverpakking met statiegeld. De glazen bokaaltjes worden in eigen beheer gewassen door mensen die in het reguliere circuit niet aan bod zouden komen. De glasverpakking betekent echter een rem op de buitenlandse groei. De Graeve: “We krijgen steeds meer vraag vanuit het buitenland, maar daar krijgen we het statiegeld niet terug. We moeten nog eens nadenken hoe we dat kunnen oplossen.”

De concurrentie was tot voor kort vrij beperkt. Ieder bedrijf heeft zijn eigen productengamma. Met de opkomst van nieuwe biobedrijven vreest Herman De Graeve dat niet iedereen dezelfde filosofie nastreeft. “Het is niet zo moeilijk om vegetarische producten te maken, maar ze moeten wel een volwaardig alternatief voor vlees zijn.”

De omzet steeg van 890.000 euro in 2001 naar 1,1 miljoen euro in 2002. De stijging is vooral te danken aan de levering aan Delhaize. “We kunnen verder groeien door nieuwe sectoren aan te boren of door aan meer grootwarenhuizen te leveren. We kunnen ook de stap naar het buitenland zetten.” Maar Abinda kan voorlopig de vraag van de grootwarenhuizen en het buitenland niet beantwoorden. “We zijn er nog niet klaar voor,” zegt De Graeve. “De bestaande infrastructuur zou die groei niet kunnen dragen. Daarom is een nieuwe uitbreiding noodzakelijk.”

Melanie De Vrieze