Hoe vermijd ik een omgekeerde cultuurschok?
Op 15 oktober vond de eerste ontmoeting plaats van de Expert Expats voor teruggekeerde expats. Uitgewekenen die na een paar jaar terugkeren naar België botsen heel vaak op een reverse culture shock: de reïntegratie in hun eigen land valt hen zwaarder dan de uitwijking naar het buitenland.
“Wie naar het buitenland vertrekt, plant zijn vertrek, komt er aan als een vreemdeling en wordt geholpen door anderen. Hij is voorbereid op een aanpassingsperiode”, zegt Koen Van Der Schaeghe, hoofd externe relaties en pu-blicaties van de stichting Vlamingen in de Wereld, die uitgeweken Vlamingen helpt. “Terugkomen is moeilijker. Je hebt net een deel van je leven afgesloten, maar vrienden en familie voelen dat niet aan. In hun ogen kom je gewoon terug naar huis. En intussen heeft de ervaring in het buitenland een ander mens van je gemaakt. Die ervaringen – expats lopen over van verhalen – kun je moeilijk delen. Je kunt er een of twee keer over beginnen, maar vanaf de derde keer word je beschouwd als een opschepper.” Met het net opgerichte Expat Experts wil Vlamingen in de Wereld nu een vademecum uitwerken voor expats die terugkeren, ervaringsdeskundigen verenigen en zorgen voor een halfjaarlijkse ontmoeting tussen teruggekeerde uitge-wekenen.
Niet alleen de expats zelf, maar ook hun kinderen hebben last van deze emotionele en psychologische cultuurschok. “Goed onderwijs voor de kinderen is vaak de reden voor expats om terug te keren. Maar die kinderen moeten zich aanpassen aan een maatschappij die ze niet kennen. Opnieuw aan de slag gaan in het vertrouwde moederbedrijf kan eveneens voor aanpassingsproblemen zorgen, want zeker de hoge kaderleden moeten de vrijheid die ze in het buitenland hadden, weer opgeven.”
Niet alleen de expats zelf, maar ook het land waarnaar ze terugkeren is veranderd. Van Der Schaeghe: “Ze begrijpen de politieke situatie niet meer en moeten zich aanpassen aan nieuwe regels en diensten. Het eerste wat een Antwerpse expat deed toen hij na jaren terugkeerde naar zijn stad, was een toeristische rondleiding volgen in zijn eigen stad.”
Uw terugkeer goed voorbereiden begint eigenlijk al bij uw vertrek, zegt Van Der Schaeghe. Zorg dat u in orde bent met alle papieren en dat u zich hebt uitgeschreven bij de gemeente. Als u in het buitenland geen Belgische werkgever heeft die sociale bijdragen blijft betalen voor u, kunt u een beroep doen op de Dienst Overzeese Sociale Zekerheid. Even belangrijk: zorg dat u in het buitenland de contacten met vrienden en familie regelmatig onderhoudt. Zo hebt u een sociaal vangnet wanneer u te-rugkeert. In de checklist hieronder staan nog meer tips.
Benny Debruyne
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier