Hoe veilig is uw smartphone?

Steeds meer Belgen gebruiken een iPhone, BlackBerry of andere smartphone – hightechtelefoons die veel weg hebben van minicomputers. In principe zijn die toestellen niet helemaal veilig voor malware en virussen. Hoe kunt u zich beschermen?

Een smartphone gekregen als kerstcadeau? Volop aan het ontdekken hoe u met uw nagelnieuwe iPhone, Blackberry of HTC kunt surfen, mailen, tijdschriften lezen en zelfs ongestoord internetbankieren op restaurant of in een hotellobby? Mooi, maar zijn die toestellen wel altijd even veilig?

Volgens Axelle Apvrille, analiste en researcher mobiele antivirusprogramma’s voor de netwerkbeveiligingsspecialist Fortinet, bestaat er wel degelijk reden tot grote waakzaamheid: “Smartphones zijn veel minder beveiligd dan computers en blijken alsmaar populairder als potentieel doelwit.” De experte vond meer dan 2000 virusvarianten op mobiele telefoons. Een gevaar waarvoor veel gebruikers blind blijven, maar dat dus wel degelijk reëel is. “Al valt het in Europa nog mee in vergelijking met de Verenigde Staten of, erger nog, China”, zegt Apvrille.

Bankcodes onderschept

Toch blijft de dreiging ook bij ons niet puur theoretisch. Tussen september en oktober 2010 werd de hele Europese smartphonewereld opgeschrikt door het zogenaamde Zitmo-virus. Dat Trojaanse paard had toegang tot informatie in sms-berichten. Niet zo erg? Toch wel, want sommige banken sturen immers geregeld inloggegevens voor pc-banking per sms naar hun gebruikers. Ook tot die informatie had het virus dus toegang. Gevaarlijk, zeker omdat het gekoppeld was aan malware die zich op pc’s had genesteld.

“Algemeen gesproken zijn de iPhone en de Blackberry de twee best beveiligde toestellen”, zegt Apvrille. Al is dat uiteraard marktgebonden: de Symbian-platformen (het besturingssysteem van Nokia, Samsung, Sony Ericsson…) die het vaakst aangevallen worden, zijn ook in de meerderheid, wat hen tot het grootste mikpunt maakt van piraten.” Door zijn grote marktaandeel krijgt het Symbian-platform de meeste virusaanvallen te verwerken. Misschien wel 80 procent van alle virussen, zegt Fortinet, vooral op versies die ouder zijn dan Symbian 9.

Waar komen die virussen eigenlijk vandaan? “De grootste risico’s schuilen in het downloaden van niet-geautoriseerde applicaties, illegaal gedownloade applicaties en toepassingen die gedownload worden op niet-officiële sites”, luidt het bij Mobistar.

In het geval van de iPhone zijn de AppStore-applicaties meestal veilig. De Apple-teams vergrendelen de toepassingen die ze online plaatsen en weigeren alle twijfelachtige softwaretoepassingen.

Het risico is het grootst als u uw iPhone ontgrendeld hebt – to jailbreak in het jargon – en content binnenhaalt via Cydia, het belangrijkste platform om gekraakte content te downloaden. Gebruikers ontgrendelen hun iPhone vooral om gratis (en illegaal) toegang te krijgen tot allerlei toepassingen of om oude iPhones te upgraden, zodat ze dezelfde mogelijkheden krijgen als de huidige iPhone 4.

Hoe zit het met Android Market, dat applicaties levert voor smartphones die met Google Android werken? “Met de algemene veiligheid zit het snor, maar de openstelling van het systeem voor de hele community houdt extra risico’s in”, waarschuwt Apvrille.

Zeer moeilijk op te sporen

De meeste problemen zijn het gevolg van onveilige handelingen, zoals illegaal downloaden of niet-geautoriseerde toepassingen installeren, met alle risico’s voor spyware of malware vandien. “Maar in theorie kunnen ook websites gevaarlijk zijn”, waarschuwt Apvrille. Downloadsites bijvoorbeeld. “Dergelijke besmettingen zijn zeer zeldzaam bij de iPhone”, sust Alexandre Colleau, beheerder van de website Belgium-iPhone. “Al bij al blijft de Apple-omgeving vrij goed beschermd tegen virussen. Maar nulrisico bestaat niet, zeker niet als je je telefoon gejailbreakt hebt.”

Spyware of virussen opsporen op je smartphone is meestal een moeilijke klus. “Piraten doen er alles aan om onopgemerkt te blijven en voeren hun snode plannen doorgaans in alle discretie uit”, benadrukt de Fortinet-specialiste. De factuur van je operator uitvlooien is volgens haar de meest doeltreffende manier om na te gaan of uw telefoon gekraakt is.

“Als je een virus hebt binnengehaald, gebeurt het vaak dat je telefoon sms-berichten stuurt naar dure nummers of ongewild verbinding maakt met het internet. Soms maar voor een paar euro per maand.” U merkt dat niet meteen als u uw telefoon gebruikt, want het virus wist de verstuurde boodschappen automatisch in het ‘postvak uit’ en de berichtenhistoriek.

Gelukkig spreken de Belgische operatoren vandaag geruststellende taal. Zo wijst Mobistar erop dat het risico op virussen zeer beperkt is in België: “Het Nederlandse magazine Computable bevestigde onlangs dat het risico dat een smartphone besmet raakt met een virus, al bij al zeer klein blijft. Zo zou een smartphone bijna 4700 keer minder besmettingsgevaar lopen dan een computer.” In ons land zouden er slechts enkele geïsoleerde aanvallen van Symbian zijn geweest, voegt de operator daaraan toe. Voorlopig.

CHRISTOPHE CHARLOT

“Smartphones zijn veel minder beveiligd dan computers en blijken alsmaar populairder als potentieel doelwit van virussen”