KBC werd gisteren door het persbureau Bloomberg genoemd als potentiële overnemer van de Nederlandse bank ABN AMRO. De Belgische bank-verzekeraar ontkende daarop dat ze een acquisitie van ABN AMRO aan het bestuderen is. Maar hoe realistisch is zo’n project? We vroegen het aan Patrick Claerhout, de bankenspecialist van Trends.
Vanwaar komen de berichten over een mogelijke overname van ABN AMRO?
PATRICK CLAERHOUT. “De Nederlandse overheid is al enkele jaren bezig met de afbouw van haar belang in de bank. Twee weken geleden maakte ze bekend dat ze nog eens een aandelenpakket zal verkopen. Nu heeft de Nederlandse staat nog 30,5 procent van ABN AMRO in handen, dat moet dalen tot 20 procent. Eerder werd de Nederlandse bank al gelinkt aan BNP Paribas als potentiële overnemer. Dat scenario leek aan geloofwaardigheid te winnen door de benoeming van Marguerite Bérard tot nieuwe CEO van ABN AMRO. Bérard werkte daarvoor voor BNP Paribas.”
Hoe realistisch is de interesse van KBC?
CLAERHOUT. “Dat KBC het dossier opvraagt en bestudeert, lijkt me logisch. Elk overnamedossier bevat interessante informatie. Wat de Nederlandse staat doet, loopt voor op de mogelijke plannen van de Belgische regering om Belfius gedeeltelijk te privatiseren. Bovendien valt niet te ontkennen dat KBC en ABN AMRO complementair zijn. Voor KBC zijn België, Tsjechië en een aantal centraal- en Oost-Europese landen de thuismarkten. ABN AMRO staat dan weer sterk in Noordwest-Europa (onder andere Nederland en Duitsland) en mikt strategisch vooral op vermogende en bedrijfsklanten. Dat is een interessant marktsegment.”
Focus op de bestaande kernmarkten
Waarom ontkent KBC dan dat de groep een overname aan het bestuderen is?
CLAERHOUT. “KBC ontkent dat ze op dit moment een overname aan het bestuderen is. Strategisch lijkt het verhaal ook zeer onwaarschijnlijk. CEO Johan Thijs verklaarde recent nog dat de strategie van KBC focust op groei in de bestaande kernmarkten. Dat betekent dat er vooral gekeken wordt naar overnamekansen in België, Tsjechië, Bulgarije, Hongarije en Slowakije. Aan dat verlanglijstje werd enkel Roemenië toegevoegd. In Slowakije kocht KBC eerder dit jaar 365.bank. En dat KBC in eigen land geïnteresseerd is in de verzekeraar Ethias werd gisteren nog eens expliciet bevestigd. Maar dat neemt niet weg dat de bank dit jaar ook het dossier van Santander Bank Polska, eigenlijk de vroegere activiteiten van KBC in Polen, bekeken heeft. Daar werd een aandelenpakket van 49 procent uiteindelijk verkocht aan de Oostenrijkse Erste Bank.”
Waarom zijn al die banken in Europa op het overnamepad?
CLAERHOUT. “Ten eerste hebben de Europese banken de voorbije jaren veel winst gemaakt. De beurskoersen zijn ook fors gestegen. Ze hebben dus de middelen om overnames te doen. Ten tweede zit de rentecurve goed, waardoor de toekomst er rooskleurig uitziet. Ten derde zoeken ze schaalgrootte om straks te kunnen concurreren met Amerikaanse sectorgenoten als de Europese spaar- en investeringsunie vorm zou krijgen. Om de geplande Europese investeringen in defensie, energietransitie en innovatie te financieren zijn vele miljarden nodig, en het gevoel leeft dat daarvoor grotere banken nodig zijn. Dat heeft geleid tot een fusie- en consolidatiegolf. Voorlopig blijven de operaties evenwel beperkt binnen de grenzen van een land. Zo nam Banca Monte dei Paschi di Siena in Italië recent Mediobanca over. En in Spanje doet BBVA er alles aan om Sabadell in te lijven.”
Te veel obstakels
Waarom blijven grote, grensoverschrijdende fusies uit?
CLAERHOUT. “Daarvoor zijn er nog te veel obstakels. Denk aan de regelgeving, de fiscaliteit en het toezicht die nog niet geharmoniseerd zijn op Europese schaal, waardoor er veel lokale verschillen blijven. Die maken het banken moeilijk om snel en gemakkelijk schaalvoordelen te realiseren. Bovendien blijven veel landen kampen met een nationale reflex als het over banken gaat. Dat hebben we maar al te goed gezien bij de val van Fortis in 2008 en 2009. En om terug te komen op ABN AMRO: daar blijft de overheid zowel een belangrijke stakeholder als aandeelhouder. KBC zal mijns inziens niet geïnteresseerd zijn in een minderheidsparticipatie zonder perspectief te hebben op een controlebelang.”
Denkt u dat we de komende jaren grote Europese bankgroepen, zoals bijvoorbeeld KBC en ABN AMRO, zien samensmelten?
CLAERHOUT. “Controle over een bank blijft een gevoelig thema, enerzijds omdat er nog altijd geen gemeenschappelijk depositogarantiesysteem bestaat in Europa, anderzijds omdat banken belangrijk zijn voor de financiering van lokale projecten. Zo is in Duitsland de regering fel gekant tegen de overname van Commerzbank, de tweede bank van Duitsland, door het Italiaanse Unicredit. Ik denk dat die operatie een beetje een lakmoestest is voor de richting die de Europese banksector de komende jaren zal uitgaan. Als Unicredit erin slaagt Commerzbank over te nemen, zou het kunnen dat er snel meer dergelijke, grensoverschrijdenden overnames volgen. Indien niet, gaan een aantal fusie- en overnameprojecten misschien weer in de koelkast.”