Hoe proper is het zwembadwater?

De afgelopen 25 jaar is er in Vlaanderen nooit een melding binnengekomen van ernstige besmettingen via zwembadwater in een erkend zwembad.

In welke mate een aantal infecties via zwembadwater wordt overgedragen, is moeilijk te zeggen. In Vlaanderen is er geen systematische registratie. Er is wel een meldingsplicht voor een beperkt aantal infectieziekten. Dit zou moeten toelaten om de besmettingsbron op te sporen, maar dit systeem draait niet optimaal, vooral dan voor de minder ernstig verlopende infecties. Vermoedelijk worden minder ernstig verlopende infecties zelden tot nooit gemeld. Of mensen die geregeld gaan zwemmen vaker infecties oplopen, is daarom niet helemaal duidelijk.

Zwemmen heeft de voorbije tientallen jaren een hele ontwikkeling gekend, onder meer met de opkomst van de zogenaamde tropische zwemparadijzen. Helaas nemen de zwemmers zelf het niet altijd even nauw met de hygiënische voorschriften. Degenen die douchen voor ze in het water duiken, zijn eerder zeldzaam. Met elke zwemmer wordt er bijgevolg een ruime lading van micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels, en van organische stoffen, zoals zweet, urine en huidschilfers, aan het zwembadwater toegevoegd. Om het besmettingsrisico onder controle te houden, zijn bijgevolg een zorgvuldige waterbehandeling en ontsmetting noodzakelijk. Het water in een Vlaams zwembad moet daartoe wettelijk verplicht ten minste om de vier uur volledig de behandelingsinstallatie passeren. Om de overdracht van ziektekiemen in de tussentijd te vermijden, moet het zwemwater zelf ook steeds een ontsmettend vermogen behouden. De ontsmetting verloopt dus voor een deel in het bad zelf, op de plaats waar de vervuiling plaatsvindt door middel van chloor (zie kader).

Sportzwemmers

De omstandigheden voor de overdracht van ziektekiemen in zwembaden lijken nochtans ideaal. Er heerst een hoge vochtigheidsgraad en op de kanten blijven er links en rechts voortdurend plasjes staan waarin micro-organismen kunnen groeien en zich vermenigvuldigen. Bovendien raakt de huid verweekt wanneer men lang in het water blijft, iets wat de meeste zwemmers gewoonlijk toch doen. Bepaalde ziektekiemen, die niet doorheen een ongeschonden en droge hoornlaag raken, kunnen wel doorheen een verweekte huid dringen. Zwemmers zijn daardoor gevoeliger voor bepaalde infecties.

Algemeen beschouwd mag men het zwemwater in zwembaden die door de overheid erkend en gecontroleerd worden, zeer veilig noemen. De wettelijke normen zijn zo streng dat ernstige problemen nagenoeg onmogelijk zijn, tenzij door grove nalatigheid of vergissingen. De veiligheid kan geïllustreerd worden met de gezondheid van sportzwemmers. Zij slijten uren in het water en toch lijkt niets erop te wijzen dat zij vaker ziek zijn.

De eisen van de wetgeving vallen vaak zwaar voor de uitbaters van kleine zwembaden, bijvoorbeeld in hotels, scholen, op campings. Dat neemt niet weg dat ook in deze groep uitstekend onderhouden zwembaden te vinden zijn. Privézwembaden vallen natuurlijk buiten de controle van de overheid.

Marleen Finoulst