Het wijnkasteel als merk

Kasteeleigenaars in Bordeaux pakken graag uit met hun terroir, de unieke ligging en bodem van hun wijngaard. Daar zouden de uitzonderlijke kwaliteit en het specifieke karakter van hun wijn vandaan komen, waaraan ze hun titel van ‘grand cru classé’ te danken hebben. Maar in realiteit blijkt dat terroir zeer flexibel te zijn. Want heel wat topkastelen hebben hun wijngaard in de loop van de tijd gevoelig uitgebreid, met percelen die niet noodzakelijk dezelfde unieke ligging en bodem hebben. Daardoor zijn in uw geliefde grand cru classé-druiven terechtgekomen, die er niet in zaten toen de lijst van de grands crus classés in 1855 werd opgesteld.

Zo was Château Lascombes, een grand cru classé in Margaux, in 1855 een domein van 15 hectare. Vandaag telt het 84 hectare. Axa Millésimes, een vennootschap van de gelijknamige bank- en verzekeringsgroep die in wijndomeinen investeert, kocht in 1987 Château Pichon-Longueville Baron (vandaag Pichon Baron). De wijngaard besloeg op dat ogenblik 52 hectare, nu 73 hectare. De wijngaard van Château Pedesclaux, grand cru classé in Pauillac, is in zes jaar verdubbeld in oppervlakte. De eigenaar kocht een minder bekend wijnkasteel, dat zijn druiven voorheen naar een coöperatie bracht. Ook grote namen als Latour en Mouton-Rothschild hebben hun productie opgedreven door percelen toe te voegen aan hun oorspronkelijke wijngaard. De eigenaars beweren wel dat de nieuwe druiven niet opgenomen worden in hun topwijn, maar in hun ‘tweede’ en ‘derde’ wijn. Maar ook die krijgen voor de consument het kwaliteitsstempel van de topwijn mee.

In Saint-Émilion is het gemiddelde wijndomein in de jongste twintig jaar verdubbeld in omvang. Château Canon, een premier grand cru classé, kocht twee niet-geklasseerde wijngaarden, die vandaag druiven leveren om meer wijn onder de merknaam Canon te produceren. Tertre-Daugay, een gewone grand cru, en L’Arrosée, een grand cru classé, werden door de eigenaar samengevoegd tot Château Quintus, waardoor als het ware een nieuw merk werd gecreëerd.

Merknamen zijn in Bordeaux belangrijker dan terroirs. Een merk biedt meer flexibiliteit om de productie op te drijven. In Bourgogne is dat anders. Daar zijn bepaalde wijngaardpercelen voor eens en voor altijd afgebakend als ‘premier cru’ en ‘grand cru’. Meer wijn kan daar alleen worden gemaakt door op dezelfde oppervlakte meer druiven te kweken. Daardoor verandert de kwaliteit van uw wijn alweer.

BRUNO VANSPAUWEN