Het probleem van onze begroting: ‘In 2020 gaven we 50 miljard euro uit aan pensioenen, tegen 2028 wordt dat 80 miljard euro’

Niet de wettelijke pensioenleeftijd moet omhoog, maar wel de effectieve pensioenleeftijd. Dat zegt federaal staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand in een uitgebreid gesprek met Trends.

Bij ongewijzigd beleid evolueert het structurele begrotingstekort naar 5 procent en meer richting 2029 volgens ramingen van de Nationale Bank en de Europese Commissie. Dat is vooral onder impuls van de verder stijgende vergrijzingskosten, erkent ook Alexia Bertrand in een gesprek met Trends. “We hebben met de pensioenhervorming een eerste stap gezet, maar de pensioenuitgaven blijven stijgen. In 2020 gaven we 50 miljard euro uit aan pensioenen, tegen 2028 wordt dat 80 miljard euro. De pensioenuitgaven stijgen dus met 3 à 4 miljard euro per jaar.

‘Effectieve pensioenleeftijd moet hoger’

We moeten dus veel verder gaan in de pensioenhervorming, betoogt Bertrand. “We hoeven de wettelijke pensioenleeftijd niet te verhogen zoals in 2015, wel moet de leeftijd waarop mensen effectief met pensioen gaan omhoog. In België is de gemiddelde effectieve pensioenleeftijd 61,5 jaar, tegenover bijvoorbeeld 63 jaar in Italië, 64 jaar in Duitsland en 65 jaar in Nederland.

“Mocht de effectieve pensioenleeftijd met een of twee jaar stijgen, dan is de positieve impact op de begroting gigantisch. Iedereen zal gemiddeld wat langer moeten werken. Dat moeten we aan de mensen durven zeggen. Wij doen dat.”

Pensioenrechten

Waarom haken mensen hier sneller af? Bertrand: “De pensioenwetgeving biedt nog uitwegen om sneller met pensioen te gaan, met grote verschillen tussen de stelsels. Bij de werknemers blijft 56 procent aan de slag tot hun 65ste of later. Bij de zelfstandigen is dat 80 procent, bij de ambtenaren minder dan 20 procent. Minder dan 20 procent! Er is dus een harmonisatie van de stelsels nodig. Onze pensioenuitgaven stijgen hier sneller dan in de buurlanden, omdat de hoge ambtenarenpensioenen het gemiddelde pensioen hoger tillen, omdat de effectieve pensioenleeftijd te laag is en omdat onze gemiddelde loopbaan te kort is. De gemiddelde loopbaan bedraagt in België 26 voltijdse jaren, terwijl een volledige loopbaan 45 jaar bedraagt. 26 voltijdse jaren is te kort. Bovendien tellen we te veel gelijkgestelde periodes, waarin bijvoorbeeld werklozen pensioenrechten opbouwen. Deze regering heeft bepaald dat je minstens twintig jaar gewerkt moet hebben voor je recht hebt op gelijkgestelde periodes. Maar dat gaat nog niet ver genoeg.”

‘Een inspanning van 25 miljard euro is perfect haalbaar zonder de mensen pijn te doen’: lees hier het volledige interview met Alexia Bertrand

Lees ook: