Het ongewilde afscheid van Johnny Thijs

En toen vertrok Johnny Thijs. Zijn vertrek lijkt bijna het spiegelbeeld van die bekende slogan: ‘Op een dag vind je de job van je leven, en dan ben je weg natuurlijk’.

Thijs had niet enkel een goedbetaalde baan bij bpost, hij deed ze ook graag. Sterker nog, zijn raad van bestuur en het personeel van het postbedrijf leken best tevreden over de koers die stuurman Thijs de jongste tien jaar voor het postbedrijf had uitgezet. Onder zijn leiding transformeerde bpost van een verlieslatend overheidsbedrijf in een winstgevende onderneming met 2,4 miljard euro omzet.

In de discussie over de lonen van topmanagers besliste de regering-Di Rupo vorige week om het loon voor de managers van beursgenoteerde overheidsbedrijven te plafonneren op maximaal 650.000 euro. Tijdens een raad van bestuur maandagvoormiddag, kondigde Thijs daarop op aan dat hij een verlenging van zijn mandaat niet langer zag zitten.

Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat minister van Overheidsbedrijven Jean-Pascal Labille (PS) in enkele maanden tijd twee dure topmanagers heeft weggesaneerd. Eerder moest Belgacom-topman Didier Bellens ook al opstappen. Voor de overheid betekent dat samen een jaarlijkse besparing van ruim 2 miljoen euro. Of dat nu een schouderklopje verdient, is nog wat anders. Dit lijkt veeleer een wat goedkope electorale truc waarvoor later de rekening nog volgt. Tenslotte had de regeringscommissaris in de raad van bestuur geen bezwaar gemaakt toen in mei de verlenging van Thijs’ mandaat en de bijhorende looncheque van 1 miljoen euro werd voorgesteld.

Er is natuurlijk de fundamentele discussie over een groeiende loonspanning in veel bedrijven. Die is ook bij bpost sterk gegroeid. Thijs verdiende meer dan 30 keer het loon van de gemiddelde postbeambte. Al zorgt dat ongetwijfeld wel eens voor gemor op de werkvloer, het respect dat de CEO van bpost bij de vakbonden geniet, is opvallend groot. En dat ondanks het wegsaneren van 14.000 werknemers in tien jaar tijd.

Die reorganisatie liet de personeelskosten fors dalen. Bedroegen die in 2001 nog ruim 70 procent van de omzet dan maken ze er vandaag veeleer dik 50 procent uit. Uiteraard volstaat het wegsaneren van kosten niet om een postbedrijf te laten overleven in de digitale en geliberaliseerde wereld. Thijs gokte op de pakjespost en e-commerce om van bpost een modern logistiek bedrijf te maken. Volgens de jongste halfjaarcijfers gaat het daarmee de goede richting uit, maar of de regionale speler bpost de juiste langetermijnvisie hanteert, moet nog blijken. Anders gezegd: de efficiëntiewinsten hebben hun effect niet gemist, maar de strategische keuzes om de teruglopende brievenpost op te vangen moeten hun waarde nog bewijzen.

Jammer dus dat Thijs moet vertrekken voor zijn werk echt op waarde kan worden geschat. Iedereen is vervangbaar en op de werkvloer bij bpost zijn er stemmen die vinden dat de loftrompet over hun baas wat te luid wordt afgestoken. Feit is: het had ook slechter gekund. Toen Thijs begon, leefden vakbonden en directie bij de posterijen op oorlogsvoet met elkaar. Hij heeft het toch maar voor mekaar gekregen dat het sociale klimaat verbeterde en dat een verlieslatend overheidsbedrijf een duidelijke marsrichting kreeg.

Mag een goed sociaal klimaat één miljoen per jaar kosten? Want dat is een sleutelverdienste van Thijs. Het is moeilijk te meten hoeveel die prestatie waard is. In elk bedrijf hebben de aandeelhouders uiteindelijk het laatste woord. In het overheidsbedrijf bpost is de belangrijkste aandeelhouder nu eenmaal de federale staat. Als die vindt dat Thijs te duur is geworden, het zij zo. Of dat op termijn wel een besparing is, valt echter nog af te wachten.