De gezondheidseconoom Lieven Annemans (UGent) zet getuigenissen over wantoestanden in de ziekte- verzekering op een rij in zijn nieuwe boek ‘Je geld of je leven in de gezondheidszorg’. In de zorg zijn de Belgen niet gelijk.
Is het mogelijk de lat voor iedereen gelijk te leggen?
LIEVEN ANNEMANS. “Ik ben overtuigd van wel. Dat moet het uitgangspunt zijn, tenslotte is een goede gezondheidszorg een fundamenteel recht. Ook in de toekomst blijft dat mogelijk, al moet er dan een aantal dingen veranderen. Zo moeten we aan de industrie een sterker signaal kunnen geven waar de grenzen liggen die we maatschappelijk opleggen.
“Je kunt als maatschappij niet alles betalen, dus moet je een afweging maken. Een behandeling die één gezond levensjaar oplevert, moet tegenwoordig minder dan 40.000 euro kosten om voor erkenning in aanmerking te komen. Zo’n parameter heeft beperkingen. In sommige gevallen moeten we nog meer doen om ongelijkheid in de ziekteverzekering te vermijden.
“De ongelijkheid is deels te verklaren doordat mensen een stuk van een medische behandeling uit eigen zak moeten betalen. Dat remgeld is bedoeld om overconsumptie tegen te gaan. Maar voor chronische ziekten is dat toch overbodig? Er is geld nodig om het gat dat daardoor ontstaat op te vullen, maar dat kun je halen waar het wordt verspild. En ja, er is nog altijd behoefte aan meer efficiëntie in de ziekteverzekering. Een behandeling die veel geld kost, maar weinig gezondheidswinst oplevert, kunnen we maar beter vermijden.”
Het remgeld afschaffen zal de ongelijkheid in de zorg toch niet oplossen? Er is nu al de maximumfactuur, waarin het remgeld wordt geplafonneerd voor de kleine inkomens.
ANNEMANS. “De maximumfactuur is een schitterend mechanisme, maar er zitten hiaten in. Een van de problemen is dat een patiënt die remgelden eerst moet betalen en ze pas een jaar later kan recupereren. Het maakt dat mensen ertegenop zien die uitgaven te doen en in sommige gevallen de zorg uitstellen. En dan is er nog het fenomeen dat er voor sommige behandelingen geen terugbetaling is, en dus ook geen maximum- factuur.
“Ik zeg inderdaad dat het remgeld afschaffen een goed idee is, maar tegelijk is het verkleinen van de inkomensongelijkheid nog belangrijker. Volgens de Gini-index – een parameter die de inkomensverdeling meet – doet België het niet zo slecht. Toch stellen we vast dat 8 procent van de bevolking zorg uitstelt. Dat is een klein miljoen mensen. Toch niet niks voor een land met de reputatie van een toegankelijke gezondheidszorg.”
Misschien was de ziekteverzekering niet voorzien op zo veel chronische ziektes?
ANNEMANS. “Oorspronkelijk was het een verzekering tegen onverwachte en acute gebeurtenissen. Tegenwoordig moet de ziekteverzekering steeds meer mensen beschermen tegen de financiële gevolgen van chronische ziekten. Ik ben ervan overtuigd dat we ook in de toekomst iedereen betaalbare zorg kunnen aanbieden, maar dan moet wel een en ander veranderen. Bijvoorbeeld door de betaling per prestatie te vervangen door een vast bedrag per patiënt. Ik verwacht ook veel van een hervormde ziekenhuisfinanciering en de herziening van de artsenhonoraria.”
ROELAND BYL
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier