Het goed bewaarde geheim van Bekaert

Zeventig procent van alle autoruiten ter wereld wordt geproduceerd met behulp van de metaalvezels van Bekintex. Dat is een van de best bewaarde geheimen van de staalkoordreus Bekaert, de moeder van Bekintex.

Bekintex zit als enige divisie van Bekaert in België niet onder de koepel van Fabrimetal, maar onder die van Febeltex. Bekintex staat voor Bekaert Industrieel Textiel, en is actief in hoogwaardig technisch textiel op basis van metaalvezels. Het bedrijf, dat gehuisvest is in Wetteren, past in het beleid van Bekaert om een hogere toegevoegde waarde te creëren via een brede waaier van hoogtechnologische, innovatieve producten.

Bekintex behoort binnen Bekaert tot het segment geavanceerde materialen dat, samen met de geavanceerde deklagen, onder de verantwoordelijkheid valt van Georges Brys, group executive vice-president. Terwijl Bekaert wereldwijd bekendstaat als de beursgenoteerde producent van staaldraad en staalkoord, is Bekintex echt wel een textielonderneming. “Al zijn we een buitenbeentje,” geeft plantmanager Boudewijn Vanhuysse toe.

Breien met metaal

De metaalvezeltechnologie lag aan de basis van Bekintex. De technologie om flinterdunne metalen vezels – hoofdzakelijk van roestvrij staal – te produceren, stamt van eind jaren zestig. De metaalvezels weerstaan aan grote krachten en tegelijk aan extreem hoge temperaturen. Maar het duurde tot halverwege de jaren negentig voor de techniek zijn plek onder de zon kon verwerven. Met de gebreide metaalvezeldoeken heeft Bekintex inmiddels een stevige poot in de sector van de autotoeleveranciers. De doeken – onder de merknaam Bekitherm – zijn bestand tegen een hoge mechanische belasting, en worden vooral gebruikt als separatiedoek bij de productie van autoruiten en andere complexe glasvormen. “Bekintex heeft vandaag zowat 70 % van die markt in handen,” zegt Georges Brys. Anders uitgedrukt: jaarlijks worden er wereldwijd 40 miljoen autoruiten gevormd met de metaalvezeldoeken van Bekintex. Meteen goed voor zowat de helft van de bedrijfsomzet.

Het bedrijf heeft een eigen spinnerij en breiafdeling. De metaalvezels worden vermengd met wol-, nylon- of polyestervezels en tot garens verwerkt. Belangrijke toepassingen zijn onder meer antistatische beschermkledij – voor de zogenaamde clean rooms – en steekvrije vesten. Maar er zijn ook meer reguliere toepassingen. Zo worden Bekintex-vezels verwerkt in tapijt voor vliegtuigen of schepen. “De metaalvezels worden ook gebruikt voor autozetelverwarming. Een groeiende markt voor ons,” merkt Georges Brys op. “De vezels zijn niet alleen geleidend, ze bieden ook de nodige mechanische sterkte.” Andere toepassingen van metaalvezeldoeken zijn milieuvriendelijke gasbranders.

In 1994 werd de firma ondergebracht in een aparte vennootschap. “Als afzonderlijke divisie kunnen we beter inspelen op de specifieke groeimarkten,” meent Vanhuysse. “Maar ik ben de eerste om toe te geven dat we dankzij die wereldwijde koepel van de Bekaert Groep een onwaarschijnlijk voordeel genieten,” zegt hij ootmoedig. Ook de stabiele aandeelhouder die de Belgische multinational is, geeft een comfortabel gevoel, want Bekintex is een sterk onderzoeksgedreven onderneming. En dan is een stabiele en kapitaalkrachtige partner geen overdreven luxe. Het segment geavanceerde materialen, waaronder Bekintex ressorteert, is goed voor een omzet van 117 miljoen euro, of 4 % van de geconsolideerde omzet van Bekaert in 2004 (2,2 miljard euro). Bekintex zelf tekent voor 26,5 miljoen euro omzet, met 68 mensen. De voornaamste markt voor Bekintex is Europa met 66 %, terwijl Noord-Amerika tekent voor 20 %.

Sensoren in babypakje

Dat Bekintex behoort tot dat kransje van bedrijven die vooruitlopen in de zoektocht naar technische en intelligente textieloplossingen, lijkt dan ook vanzelfsprekend. Zo leverde het Oost-Vlaamse bedrijf geleidende garens die verwerkt worden in textielsensoren. De vakgroep Textielkunde van de faculteit Toegepaste Wetenschappen aan de Universiteit Gent gebruikte die in een prototype van een systeem dat de ademhaling en hartslag van kinderen registreert. Dankzij die technologie hoeven de kinderen niet langer te slapen met allerhande apparatuur aan hun lichaam, maar worden de sensoren gewoon verwerkt in een babypakje.

Een soortgelijke samenwerking was er met het textiellaboratorium aan de universiteit van Virginia (VS). Daar ontwikkelen de professoren Jones en Martin intelligente kleren voor medische research. Bekintex werd ook betrokken bij een gelijkaardig onderzoek van France Télécom, dat met I-Ware allerhande technische snufjes verwerkte in een “nieuwe generatie broeken”.

“Maar ook in ons eigen technologiecentrum onderzoeken we continu nieuwe mogelijkheden,” zegt Brys. Zo loopt momenteel een proefproject waarbij metaalvezels worden verwerkt in kunststof. “Die conductive plastics dienen onder meer als bescherming tegen elektromagnetische straling van bijvoorbeeld gsm-toestellen. Maar dat onderzoek zit nog in een pril stadium,” aldus Brys.

Lieven Desmet

De metaalvezels worden ook gebruikt voor autozetelverwarming en verwerkt in babypakjes die de ademhaling en de hartslag van kinderen registreren.