Het geheim van lopen

De enorme populariteit van de ietwat saaie sport heeft meer met gezondheid en gezelligheid te maken, dan met het neerzetten van sportieve prestaties.

Lopen is uitgegroeid tot de meest populaire sport. Lopers zie je overal: op straat, in parken en bossen, van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat. Ze lopen alleen of met enkelen hun rondjes. In gewone vrijetijdskleding of in gespecialiseerde loopkledij.

Iedere provincie telt vandaag minstens één sportzaak spe-ciaal voor lopers. En die winkels lijken geen last te hebben van de economische crisis. Integendeel. Ook massaloopevenementen, genre de Antwerp 10 miles en de 20 km door Brussel, zijn uitgegroeid tot begrippen.

De loophype is overigens een internationaal fenomeen. Engelstalige runners magazines signaleren al een tijdje een sterke groei van het aantal lopers. En in de Verenigde Staten is een marathon lopen al enkele jaren een trend.

Motieven

Waarom trekt een banale sport als lopen zoveel mensen aan? De Nederlandse professor in sportonderzoek Maarten van Bottenburg zocht het uit in opdracht van de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (KNAU). Hij vond vier verklaringen voor het groeiende succes: het toenemende belang van een mooi, slank en gezond lijf, het almaar grotere aandeel van vrouwelijke lopers, de stijgende populariteit van loopevenementen en de verregaande professionalisering en commercialisering ervan.

Veel beginnende lopers zien de sport als een middel om te vermageren, gespierder te worden, fit te blijven en de gezondheid te bevorderen. Onze bekommernis voor gezondheid en conditie hangt samen met het maatschappelijk belang dat aan gezondheid wordt toegedicht. Ook de zwaarlijvigheidsepidemie speelt een rol. Vermageren op basis van diëten alleen is frustrerend moeilijk. In combinatie met sport lukt het heel wat beter. Daartegenover staat dat het slankheidsideaal hardnekkig standhoudt en dat mensen met een strak, gespierd lichaam meer waardering oogsten. Die motieven gelden voor mannen en vrouwen, maar meer voor vrouwen dan voor mannen.

De toestroom van vrouwen in de loopsport is duidelijk groter dan die van mannen. Vrouwen vertegenwoordigen vandaag nog niet de helft, maar komen stilaan in de buurt. In de Verenigde Staten telden ze in 2005 60 % mannelijke en 40 % vrouwelijke marathonlopers.

Niet alleen marathons zijn ongemeen populair (iedere grote stad organiseert er tegenwoordig een), ook andere loopevenementen rijzen als paddenstoelen uit de grond. Lopers kunnen elk weekend wel ergens te lande een wedstrijd meepikken. Daarbij ligt de nadruk steeds vaker op de gezelligheid en steeds minder op het wedstrijdgehalte. De organisatoren mikken bewust op een zo breed mogelijke doelgroep door uiteenlopende afstanden te combineren. Veel loopevenementen organiseren bijvoorbeeld ook een kids run, en daardoor evolueert het evenement zelfs naar een familie-uitstap. Op die manier worden loopwedstrijden gecommercialiseerd.

Het gaat er ook een stuk professioneler aan toe dan de afgelopen jaren: straten worden afgezet; drinkposten, douches en kleedkamers ontbreken niet langer.

Profiel

Lopers zijn gemiddeld hoger opgeleid en hebben een hoger inkomen dan niet-lopers, zo vermeldt het rapport van Maarten van Bottenburg. Twee derde beoefent de sport recreatief, ongeorganiseerd en alleen. Een grote minderheid heeft loopmaatjes, zit in een loopvereniging of atletiekclub. Alleen maar lopen op een loopband in een fitnesscentrum gebeurt bijzonder weinig. De meerderheid loopt net graag buiten, in de natuur en liefst in een wisselend parcours. Bossen, natuurgebieden en parken scoren dubbel zo hoog bij lopers als verstedelijkte gebieden.

Wie deel uitmaakt van een loopgroep, doet dat in eerste instantie voor de sociale contacten en dan pas voor het trainingsadvies. Gezelligheid opzoeken, scoort zeer hoog en verklaart voor een belangrijk deel het succes van loopverenigingen en -evenementen.

Opvallend weinig joggers zeggen te lopen omdat ze de sport op zich zo plezant vinden. Gezondheid, gezelligheid en ‘lopen kan je overal’ scoren zelfs hoger. De uitgaven voor de sport spelen een geringe rol voor de bevraagde lopers. Lopen mag dan een zeer goedkope sport zijn, er wordt zelden op een euro gekeken bij de aanschaf van een goed paar loopschoenen.

(*) DE AUTEUR IS ARTS EN HOOFDREDACTEUR VAN BODYTALK.

Marleen.finoulst@bodytalk.be

Marleen Finoulst (*)

De toestroom van vrouwen in de loop-sport is duidelijk groter dan die van mannen.