Het ergste land van de wereld

Geplaagd door burgeroorlog, schrijnende armoede en piraterij, is Somalië de ergste plek ter wereld.

Somalië een land noemen, is wat overdreven. Toegegeven, het heeft een president, een eerste minister en een parlement, die echter weinig invloed hebben buiten een paar bastions in de hoofdstad Mogadishu. Wat voor de regering moet doorgaan, wordt beschermd door een vredesmacht van de Afrikaanse Unie. Het grootste deel van het land wordt gecontroleerd door twee gewapende, radicale islamitische facties. Beide facties eisen de strikte invoering van de islamitische wetten. Een factie eiste de verantwoordelijkheid op voor zelfmoordaanslagen in Mogadishu in september waarbij zeventien leden van de vredesmacht omkwamen.

Arme landen worden doorgaans gekenmerkt door hun zwak gezondheids-, onderwijs- en inkomensbeleid, maar de omstandigheden zijn in Somalië doorgaans te erbarmelijk om zelfs maar opgetekend te worden. De schaarse cijfers die toch vergaard kunnen worden, zijn echt afschuwelijk. Volgens het Wereldvoedselprogramma van de VN heeft 40 procent van de bevolking voedselhulp nodig om te overleven en een op de vijf kinderen lijdt aan acute ondervoeding. De aanhoudende gevechten hebben intern al meer dan 1,5 miljoen mensen op de vlucht gedreven. Een derde van hen leeft in akelige kampen.

Somalië zou nauwelijks de aandacht trekken, ware het niet voor zijn snelst groeiende industrie: piraterij. Somalië ligt rond de Hoorn van Afrika en de Golf van Aden, een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld. Jaarlijks komen meer dan 20.000 koopvaardijschepen door de Golf en die zijn stuk voor stuk aanlokkelijke doelwitten voor de Somalische piraten. Het International Maritime Bureau telde in 2008 zo’n 40 geslaagde kapingen en nog eens 31 in de eerste helft van 2009. Westerse oorlogsschepen patrouilleren nu in de wateren voor de kust, maar de piraten hebben hun activiteiten verder in zee verplaatst.

De toekomst van Somalië ziet er somber uit. Het weinige inkomen dat het kan bijeenschrapen komt van zijn geëmigreerde bevolking, maar de transfers komen wegens de wereldwijde inzinking nu ook trager binnen. Internationale instellingen hebben meer hulp beloofd, maar die wordt gehinderd door het gebrek aan veiligheid. Het meest verontrustende is nog dat jonge Somaliërs steeds radicaler worden. (T)

DE AUTEUR IS REDACTIEDIRECTEUR NOORD-AMERIKA VAN the eCONOMIST INTELLIGENCE UNIT.

Leo Abruzzese

2010

40 % van de Somalische bevolking heeft voedselhulp nodig om te overleven.