Heeft de overheid nog een greep op Telenet?

Nu de financiering van Telenet is veiliggesteld, breekt het moment van de regulering aan. Welke greep heeft de overheid nog op Telenet?

Met de succesvolle uitgifte van 760 miljoen euro aan obligatieleningen is Telenet weer een stukje meer privé. In de Brusselse Ravenstein-galerij verdeelden de gemengde intercommunales gisteren de 374 miljoen euro waarmee Telenet hun laatste uitstaande leningen terugbetaalde. Daarmee hebben de gemengde intercommunales eindelijk hun centen in handen na de verkoop van hun kabelnetten aan Telenet.

De financieel adviseurs van Telenet zullen hun klant met nieuwjaar wel een dikke pakkerd gegeven hebben: er zijn niet zoveel bedrijven die hun verplichtingen drie keer in evenveel jaren herstructureren en daarvoor telkens de bijbehorende erelonen betalen. Telenet is er wél beter van geworden. Na het debacle van het eerste bod van CallahanAssociates in 2000 werd de zaak in augustus 2002 rechtgetrokken. De gemengde intercommunales zouden hun centen voor een deel in cash krijgen, voor een deel in deferrals: schuldbrieven die volgens een vast schema moesten worden terugbetaald.

Net zoals in het eerste arrangement was er een sterke stimulus om vervroegd terug te betalen: de intrest op de lening liep over de jaren op van 13 tot 16 %. En het missen van een terugbetalingstermijn zou worden bestraft met de uitgifte van goedkope warrants, die het belang van de Callahan-groep – intussen geherstructureerd tot Cable Partners Europe – verder zou verwateren. Maar Telenet genereerde dankzij besparingen, prijsverhogingen, lagere investeringen en een succesvol internetproduct een sterker dan verwachte vrije cashflow en kon goedkoper aan centen raken.

Advocaat-vennoot Koen Vanhaerents van Baker & McKenzie, die meewerkte aan de structurering van de obligatiedeal, noemt de uitgifte “historisch”. Het ratingbureau Moody’s gaf de nieuwe Telenet-obligaties de status van junk bonds mee en uiteindelijk hingen er intrestvoeten van 9 en 11,5 % aan vast. Achteraf bleek dat Telenet zelfs nog meer uit de brand had kunnen slepen, want vorige maandag noteerde de 9 %-obligatie op de tweede markt tegen 105,85 %, waardoor het rendement is gezakt tot onder 8 %. Behalve de obligatieleningen heeft Telenet nu alleen nog bankschulden.

Digitale televisie

Cable Partners heeft intussen nog maar 21,8 % in Telenet, maar blijft de raad van bestuur en het management controleren zolang het niet beneden de drempel van 17,2 % zakt. De overige aandeelhouders hebben recht op één topfunctie van de topzes van het management, maar niet de CEO, die trouwens een vetorecht heeft. De intercommunales houden in totaal nog 42,9 % in Telenet, een belang dat veel hoger ligt dan ze zich in 2000 hadden voorgesteld (en dat ze dus allicht willen afbouwen).

In 2000 hing aan de verkoop van de kabelnetwerken een gedetailleerd tijdschema vast voor de introductie van digitale televisie. Precies de komst van digitale televisie en de voorgespiegelde enorme investeringen die dat met zich zou brengen, waren in die tijd het voornaamste argument voor de verkoop van de kabelnetten. Het tijdschema en zijn talrijke randvoorwaarden waren een garantie dat de kabeltarieven niet tot op Amerikaanse hoogten zouden exploderen, al was dat uiteraard wel de verwachting van het toenmalige Callahan.

Sindsdien is dat aspect van algemeen belang enigszins naar de achtergrond verdwenen. De gemeenten zelf waren vooral bekommerd om hun centen.

Niet alleen de prijs van een basisabonnement kan veranderen, maar ook de inhoud. Daar begint het “gouden aandeel” van elk van de tien gemengde intercommunales in Telenet te spelen. Over zaken zoals de prijs en de inhoud van het basispakket, de roll-outverplichtingen voor het digitale platform en het verlenen van publieke diensten “tegen kostprijs” aan lokale besturen beslist een “regulatoire raad” binnen Telenet. Die bestaat uit hooguit twintig leden. Tien ervan worden aangeduid door de houders van de “gouden aandelen” (waaronder zeker de bestuurders van Electrabel en de gemengde intercommunales in Telenet) en tien door de raad van bestuur van Telenet. De twee groepen stemmen apart en er moet een meerderheid zijn binnen elke groep. Over zaken van algemeen belang moet met andere woorden een consensus worden bereikt tussen Cable Partners en de gemengde intercommunales.

De regulatoire raad is een goed bewaard geheim binnen Telenet. De belangengroep van internetgebruikers binnen Telenet, Pandora User Base, is niet op de hoogte van zijn bestaan. Hoe vaak is er over die elementen van algemeen belang al vergaderd? “Die afspraken liggen vast,” zegt Guy Peeters, de woordvoerder van de gemengde intercommunales, verwijzend naar de (niet publieke) aandeelhoudersovereenkomst.

Machtspositie

Ook op Vlaams niveau komt de regulering van Telenet binnenkort op tafel. Minister Marino Keulen van Media wil de Europese richtlijnen over de “elektronische communicatienetwerken” nog voor de verkiezingen omzetten in een decreet. De uitvoering houdt onder meer in dat er procedures worden afgesproken voor marktanalyse, kwestie van de spelers met “aanmerkelijke marktmacht” aan te duiden. Telenet valt daar qua omroeptransmissiediensten ongetwijfeld onder.

Op 12 november van vorig jaar deed de Raad voor de Mededinging een positieve uitspraak over de overname van de Vlaamse betaaltelevisieactiviteiten van Canal+ door Telenet. De Raad vond echter ook dat de overname “een machtspositie in het leven roept of versterkt” bij de verdeling van televisiediensten en noemde de toekomstige Europese regelgeving voor Vlaanderen onvoldoende. Meer bepaald vond de raad dat betaaltelevisiezender Cinenova – de enige concurrent van Canal+ – in het verleden om dubieuze redenen van de kabel werd gehouden. De Raad voor de Mededinging werpt zich nu uitdrukkelijk op als toezichthouder op de concurrentie in het Vlaamse medialandschap. “Telenet blijft de inhoud van het Canal+-product bepalen, en de werving van en relaties met abonnees op die andere infrastructuren blijft in handen van Telenet,” stelt de Raad. Maar hij koppelt daar zulke gedetailleerde voorwaarden aan vast dat Telenet zeer creatief zal moeten zijn om die machtspositie uit te buiten.

Bruno Leijnse

De betaaltelevisiezender Cinenova is in het verleden om dubieuze redenen van de kabel gehouden.