Sinds zondagavond is er een handelsakkoord tussen de V.S. en Europa, maar veel enthousiasme over de deal is er niet. Bovendien ligt de overeenkomst in hetzelfde bedje ziek als eerdere handelsakkoorden waartoe de Trump-regering zijn handelspartners dwong: een met veel bombarie voorgesteld raamakkoord, met veel details waarover nog discussie blijft.
Volgens Amerikaans president Donald Trump wordt er onder een nieuw handelsakkoord, dat de V.S. en de Europese Unie zondagavond afsloten in Schotland, een tarief van 15 procent geheven op Europese producten. Hij zei ook dat de EU zich heeft verbonden tot 750 miljard dollar aan energieaankopen en 600 miljard aan extra investeringen in de Verenigde Staten. Maar nergens is er groot optimisme over de nieuwe deal. Lees hier de analyse van Trends-hoofdeconoom Daan Killemaes.
“Het handelsakkoord dat de Europese Commissie met de Verenigde Staten heeft onderhandeld, zal tijdelijke stabiliteit brengen voor de economische actoren die bedreigd worden door de Amerikaanse handelsoorlog, maar het is onevenwichtig”, schreef de Franse minister van Europese Zaken Benjamin Haddad op sociaal netwerk X. Hij opperde dat het positief is dat het akkoord een paar sleutelsectoren voor de Franse economie (zoals de luchtvaart, alcohol en medicijnen) vrijwaart, geen concessies doet voor gevoelige landbouwsectoren en de Europese regelgeving op het vlak van digitalisering en volksgezondheid behoudt.
“Maar laten we eerlijk zijn: de situatie is niet bevredigend en kan niet op lange termijn zo blijven”, aldus de minister. Volgens hem kiezen de Verenigde Staten voor “economische dwang en volledige minachting voor de regels van de Wereldhandelsorganisatie”.
Liever vrije wereldhandel
Belgisch premier Bart De Wever is evenmin onverdeeld optimistisch over de handelsovereenkomst. Eveneens op X berichtte hij dat hij opgelucht is, maar dat er geen reden is om te vieren. Hij blijft waarschuwen voor de gestegen handelstarieven en een aantal losse eindjes die nog niet duidelijk zijn in de overeenkomst.
“Ik hoop oprecht dat de Verenigde Staten weer afstand zullen nemen van de illusie van protectionisme en opnieuw de waarde van vrije handel zullen omarmen, een hoeksteen van gedeelde welvaart”, aldus de premier. De Wever geeft ook aan dat de Europese markt intern moet worden versterkt, om het wereldwijde handelsnetwerk te diversifiëren. “Laat Europa het baken worden van open, eerlijke en betrouwbare handel waar de wereld zo dringend nood aan heeft”, besluit De Wever.
Onenigheid over details
Net zoals bij eerdere handelsakkoorden die de V.S. afsloten met handelspartners, zoals Groot-Brittannië en Japan, werd ook deze deal voorgesteld met een triomfantelijk glunderende Amerikaans president Donald Trump die voor het oog van tientallen camera’s de hand schudt van de prominente onderhandelaar bij de tegenpartij – in dit geval Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Maar opnieuw gaat het hier louter over een raamovereenkomst, en zijn de onderhandelingen in werkelijkheid nog bezig.
Al snel bleek ook vandaag weer dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over verscheidene details in de overeenkomst, en dat Trump en Von der Leyen er afwijkende lezingen op nahouden. Onder meer wat farmaceutische producten betreft, een heet hangijzer tijdens de onderhandelingen. Na het bereiken van een akkoord verklaarde Trump zondagavond dat deal geen farma omvat. Daarmee lijkt hij te insinueren dat die producten onderworpen worden aan een hoger tarief dan 15 procent. Maar von der Leyen gaf zondagavond op een persconferentie een andere uitleg over de inhoud van het akkoord. Het tarief van 15 procent “geldt voor de meeste sectoren, waaronder auto’s, halfgeleiders en farmaceutische producten”, zei ze. “Die 15 procent is een duidelijk plafond. Geen opstapeling. Alles inclusief.”
Kaderovereenkomst
Ook over andere delen van het akkoord lijken nog meningsverschillen te bestaan. Trump zegt dat het tarief van 50 procent op staal en aluminium “blijft zoals het is”. Von der Leyen zegt dan weer dat die heffingen worden verlaagd en dat er een quotasysteem zal worden ingevoerd. Bronnen van financieel nieuwsagentschap Bloomberg zeggen dat de deal geen betrekking heeft op de staal- en aluminiumexport van de EU, die dus onderworpen zal blijven aan 50 procent.
Aan handelsovereenkomsten gaan doorgaans jarenlange onderhandelingen vooraf en het akkoord zelf kan duizenden pagina’s omvatten. Von der Leyen beklemtoont dat de deal een ‘kader’ is dat nog verdere onderhandelingen vereist.