Haal geld op in goede tijden

Het Leuvense bedrijf Option stond lange tijd te boek als een Vlaamse technologieparel. Het bedrijf had de dotcomcrisis van 2000-2001 weten te overleven en boekte grote commerciële successen in 2005 en 2006. Op de top bedroeg de beurskapitalisatie een miljard euro. Daar blijft vandaag nog een luttele 50 miljoen van over.

De verklaringen zijn bekend. Qualcomm kwam vanaf 2007 met chipsets die het gemakkelijker maakten om draadloze modems te fabriceren. Option, dat gewoon was in het topsegment van de markt te opereren, werd een speler als alle andere.
Bovendien dreef de recessie de telecomoperatoren, de belangrijkste klanten van Option, in de handen van goedkope toeleveranciers. Het Chinese staatsbedrijf Huawei nam in twee jaar tijd Options belangrijkste klant, Vodafone, helemaal over.

Huawei leverde ook basisstations aan Vodafone, kon aan koppelverkoop doen en de prijzen breken. Niet koosjer misschien, maar tegen de schaalgrootte en de bodemprijzen van de Chinezen kan een Vlaams bedrijf niet op.

Niet alle regio’s gaan daar even naïef mee om als Europa. In de Verenigde Staten komt Huawei moeilijk aan de bak. De Amerikanen zijn niet bereid hun antennes zomaar in Chinese handen te geven. Dat beschermt de Noord-Amerikaanse sectorgenoten van Option, Sierra Wireless en Novatel Wireless. Zij zijn niet weggesmolten zoals de Vlaamse technologieparel.

Maar dat komt ook omdat ze een andere strategie hebben gevolgd. In voorspoedige tijden hebben ze hun basis verbreed en fors geïnvesteerd in diversificatie. Zo betaalde Sierra Wireless 218 miljoen euro voor het Franse Wavecom, de marktleider in gsm-communicatie tussen machines. Sierra was in 2006 kleiner dan Option, maar boekt nu bijna vier keer meer omzet.

Option daarentegen investeerde in verticale integratie door een samenwerking met de Britse starter Icera. Jan Callewaert hoopte dat het partnership met Icera goedkopere chips zou opleveren. Vandaag stelt hij vast dat de Chinese producenten nog altijd lagere prijzen bieden. En uiteindelijk bleek Option niet in staat om zijn hardwareambities te blijven financieren.

Achteraf is het altijd gemakkelijk praten, maar het valt op dat Option nooit een grote overname gedaan heeft of geld opgehaald heeft om zijn basis te verbreden. Elke kapitaalverhoging was er één die het bedrijf van de ondergang moest redden. In tijden van voorspoed was er vanuit institutionele aandeelhouders zelfs eerder druk om de cash uit te keren. En hoofdaandeelhouder Jan Callewaert wilde de controle niet uit handen geven.

Het bedrijf uit Leuven loopt nu mee met de massa in hardware, en hoopt met softwaretoepassingen en het personaliseren van USB-modems meer waarde te creëren. CEO Jan Callewaert en bestuursvoorzitter Olivier Lefebvre staan voor een gigantische uitdaging. Option kan enkel overleven als het bedrijf zijn entrepreneursaanpak terugvindt en een reële innovatiecapaciteit weet te ontwikkelen – zonder hoge kosten.

Trends-journalist Bruno Leijnse