Groeien tot in de wolken

Cloud computing. De term laten vallen op een feestje van IT-analfabeten is voldoende om een stormloop richting uitgang te veroorzaken. En toch, de nieuwste hype kan gerust vergeleken worden met de overgang van vinyl naar cd. Kassa!

Het is als vloeken in de kerk, maar er zit veel waarheid in: de informatica keert terug naar de jaren zestig en zeventig, toen timesharing op centrale computers in rekencentra de norm was. Alleen zijn er nu standaardbrowsers, snel internet en uiteraard krachtige computers met schijnbaar onbeperkte opslagcapaciteit. Rekencentra heten nu datacenters en timesharing heet cloud computing. De jaarlijkse Gartner CIO Agenda van prioritaire technologieën zag de term in 2009 binnenkomen op nummer 16. Vandaag staat hij op nummer 1.

Kort gezegd is cloud computing het gebruik van informatica die in gigantische datacenters buitenshuis zit. Die evolutie brengt een massale verschuiving van informaticabudgetten teweeg. Volgens International Data Corporation (IDC) groeiden de uitgaven voor clouddiensten in Europa, het Midden-Oosten en Afrika vorig jaar met 56 procent tot 3,9 miljard euro. Voor 2014 verwacht IDC dat ze nog 3,5 keer hoger gaan, tot 13,3 miljard euro. Het is een eiland van groei in een voor de rest slabakkende markt. De totale informatica-uitgaven zullen maar 3 procent stijgen tussen 2009 en 2014, schat IDC.

Virtualiseren loont

Uitbaters van datacenters, die in 2001-2002 nog rampzalige tijden kenden, zijn de eerste winnaars. Specialisten als LCL of InterXion hebben hun capaciteit opgetrokken. Hetzelfde geldt voor integratoren als Siemens IT Solutions & Services en voor telecombedrijven als Syntigo, Colt, Level3, Mobistar en uiteraard Belgacom en Telenet, dat in 2008 Hostbasket verwierf. Wie nog geen eigen datacenterinfrastructuur had, zoals RealDolmen, haast zich om capaciteit te reserveren.

Dat betekent niet noodzakelijk dat die datacenters ook fysiek groter worden. De voortsnellende computertechnologie maakt het mogelijk om rekenkracht en opslagcapaciteit over steeds meer gebruikers te verdelen, die elk de indruk hebben op hun ‘eigen’ systeem te werken. Die ‘virtualisering’ is de basis van cloud computing. “Vroeger wilde bijna 100 procent van onze klanten eigen servers. Nu gaan ze bijna allemaal voor virtualisering. De klant betaalt iets meer, maar hij wint aan bedrijfszekerheid. Als een server uitvalt, neemt een andere over”, zegt Tom De Bast van het Gentse hostingbedrijf Combell, dat vorig jaar 27 procent groeide tot 9,5 miljoen euro.

Met dank aan de versnippering

De rush naar cloud computing is een antwoord op de ernstige problemen met de bestaande informatica, meent IDC. Het aantal servers in bedrijven wordt onbeheersbaar, met hoge energie-, onderhouds- en vastgoedkosten. De jojo-economie van 2008-2010 maakte duidelijk dat informatica veel sneller moet kunnen reageren op evoluties. En ironisch genoeg zorgt de versnippering van de gebruikers over vaste pc’s, portables, tablets en smartphones voor een grote behoefte om gegevens coherent en permanent bereikbaar te houden. Het zijn trouwens die werknemers die clouddiensten in bedrijven binnensmokkelen, via bijvoorbeeld een dienst als Dropbox (synchronisatie tussen apparaten), vertelde Monica Basso van Gartner vorige week nog aan de gebruikersorganisatie Beltug.

Er zijn verschillende soorten clouddiensten, van het huren van virtuele infrastructuur voor bedrijfswebsites en e-shops tot het online werken met software. Belgacom wil geen cijfers kwijt, maar John Myklebust, de directeur voor datacenter, cloud and application services, spreekt van een ‘gigantische tractie’ voor de huur van zijn virtuele servers. “Twee jaar geleden spraken we over honderden klanten, nu over duizenden”, zegt hij.

Vooral in de ‘publieke’ clouddiensten verwacht IDC een groei van 40 procent per jaar tot 2014. Dat zijn de diensten waar bedrijven websites, e-mail of andere toepassingen draaien op programma’s die tegelijk door duizenden anonieme anderen worden gebruikt. Zulke clouddiensten laten zich snel in gebruik nemen en groeien mee. Er is minder gespecialiseerd personeel voor nodig en geen kapitaalinvestering vooraf. En het hoeven niet altijd Amerikaanse diensten te zijn. De Brusselse onlinekantoortoepassing Contactoffice is operationeel sinds 2000 en heeft volgens vennoot Patrick De Schutter 450.000 gebruikers in zeven talen.

Bedrijven hebben tot nog toe geaarzeld door twijfels over veiligheid, performantie en beschikbaarheid. “Met de technische oplossingen van vandaag schuiven die zorgen naar de achtergrond. De echte vraag voor organisaties is nu hoe ze zich moeten inrichten om met cloud computing om te gaan”, zegt Willem van Enter, regionaal directeur van VMware Benelux, een van de winnaars in cloud computing.

Google en Microsoft

De kentering blijkt onder meer uit de toenemende belangtelling voor Google als standaardsoftwareleverancier. Google is al sinds jaren bezig met zijn publieke Google Apps-software, maar zonder sterke promotie. De distributie is spartaans. Het erkenningsprogramma voor doorverkopers is pas recentelijk gestart en volledig geautomatiseerd. Ondersteuning van resellers gebeurt via e-mail. Een levend contact is voor noodgevallen, schetst erkend Google Apps-consultant Olivier Loncin, van Jalons uit Tubeke.

Philippe Creytens van het Oostendse Romneya was in januari een van de eersten om een diploma van Google Apps certified deployment specialist te halen. Romneya kan uitpakken met een snelgroeiende lijst van lokale Google Apps-gebruikers. Hun modelklant is Dewaele Vastgoed & Advies, dat met zijn 70 medewerkers van Microsoft-producten naar Google Apps is overgeschakeld. In Houthalen ondersteunt het kleine Adapti van Mario Schraepen zowel Google Apps als de klantenrelatiebeheersoftware Salesforce.com. In Brussel doet Absi hetzelfde onder leiding van internetveteraan Michel Vervoort.

Een erg publieke Belgische testcase is de VDAB, met Cap Gemini als integrator. De evaluatie van dat proefproject is voor eind april. Ook Solvay, met het Franse Revevol als integrator, heeft een belangrijk testproject met Google Apps.

Intussen richt Microsoft in Brussel een Cloud & Interoperability Center op. “Sinds 1 juli hebben we 500 klanten opgetekend voor onze onlinediensten van Exchange, SharePoint en Lync (het Microsoft-communicatieplatform, nvdr). In het segment van tien tot honderd gebruikers gaat het razendsnel. We hebben ook al deals met duizenden gebruikers”, zegt Jan Smessaert, verantwoordelijke voor de Information Worker-groep bij Microsoft Belux. Distributie gebeurt via grote jongens als Dimension Data, Getronics of RealDolmen, specialisten als Vortalities, Kitry of T-Bench, en via Belgacom. Een opvallende referentie is GSK Biologicals, waar ‘European CIO of the Year’ Daniel Lebeau zijn e-mail in de cloud van Microsoft onderbrengt.

Telecom boven

De omschakeling naar cloud computing geeft de telecombedrijven een geweldig uitbreidingspotentieel in de informatica. Bij cloudoplossingen kunnen ze de hele keten controleren, van de toepassing bij de klant tot de server in hun datacenter. Telenet deed vorig jaar al een mooie zet door het verlieslatende beveiligingsbedrijf C-Cure over te nemen, maar mist nog een eigen integrator. Belgacom staat sinds de overname van Telindus in 2006 al verder.

Aan zelfstandigen en kmo’s wil Belgacom eenvoudige back-up-, site-hosting en onlineoplossingen verkopen via een netwerk van erkende ICT Agenten. Het nieuwe Belgacom Bridging ICT (BBI) moet de middenmoters onder de kmo’s aanspreken. BBI kocht vorig jaar de activiteiten van een viertal kleine IT-integratoren. Het nam ook 40 procent in ClearMedia, een bedrijfje dat al back-up- en hostingoplossingen verkocht aan zulke IT-partners.

Net als vijftien jaar geleden met de participatie in Skynet kiest Belgacom met de ClearMedia-deal voor samenwerking met ‘kleine en vinnige bedrijven’, zegt het Belgacom-jaarverslag. Omgekeerd heeft ClearMedia, dat in 2009 ruim 360.000 euro brutomarge boekte, nu toegang tot de producten, specialisten en bedrijfszekerheid van Belgacom. “Onze omzet ligt in de jongste drie maanden 80 procent hoger dan vorig jaar”, glimlacht gedelegeerd bestuurder Olivier Malherbe, die ClearMedia in 2004 begon met een klasgenoot uit zijn humanioratijd, Sven Huijbrechts.

De uitrol van de indirecte distributiekanalen van Belgacom zal tijd nemen, leren bezoekjes aan de websites van ICT Agenten en Bridging ICT-leden. Interconnect uit Kontich, waarvan de activiteiten vorig jaar zijn overgenomen door BBI, heeft zelfs nog geen verwijzing naar Belgacom op zijn webstek.

BRUNO LEIJNSE

Het aantal servers in bedrijven wordt onbeheersbaar, met hoge energie-, onderhouds- en vastgoedkosten. Dan is cloud computing een oplossing.”De echte vraag voor organisaties is hoe ze zich moeten inrichten om met cloud computing om te gaan” Willem van Enter, VMware