Gouden regels voor businessangels

Jonge bedrijven opsporen en erin investeren kan bijzonder lonend zijn bij een doorverkoop. Maar voordat u uw kapitaal bij de eerste de beste starter parkeert, denkt u het best na over deze adviezen.

Gezien de lage rendementen voor spaarboekjes van grote banken, gaan de spaarders almaar meer op zoek naar alternatieven, zoals goud, kunst en oldtimers. Dankzij het nieuwe taxshelter-plan van vicepremier Alexander De Croo (Open Vld) worden ook starters aantrekkelijker. Maar ondanks de fiscale voordelen voor businessangels blijft investeren in een starter een zeer gewaagde belegging. “De helft van alle starters waarin we investeren, gaat failliet”, erkent Frank Maene, manager bij Volta Ventures, het grootste Belgische fonds in de sector van de technologische starters, met een investeerbaar vermogen van 55 miljoen euro. Hier volgen vijf goede adviezen voor al wie businessangel wil worden.

1. Investeer in wat u kent en wat u boeit

Heel wat nieuwe bedrijfjes en innovatieve ideeën ogen verleidelijk. “Toch is het beter te investeren in wat u kent”, adviseert Frank Maene. De expert vindt het voor de belegger essentieel het universum van de starter te begrijpen en te beheersen. Alleen dan kan hij de starter rationeel evalueren. “Businessangels bezwijken vaak al na een leuke babbel met de oprichter, omdat hij sympathiek oogt of een prima verkoper is”, zegt Maene. “Dat doe je beter niet. Je moet de starters eerst objectief analyseren.” Te beginnen met het businessplan. Wat zijn de problemen en de opportuniteiten van de markt? Waarom is het product van deze starter beter dan dat van zijn concurrenten? Hoe wil de starter de markt veroveren? Plant hij online- of offlineverkoop? “Het komt erop aan te investeren in iets dat je boeit, want je moet bereid zijn er veel tijd in te stoppen en urenlang met die starter te praten over zijn activiteit”, zegt José Zurstrassen, de executive chairman van MyMicroinvest.

2. Kies meer voor het team dan voor het project

Er komt meer bij kijken dan een schitterend plan. “Je moet vooral de competenties van het team kennen en erop vertrouwen”, zegt Frank Maene. “Op het moment dat de starter aan de slag gaat, is alles nog hypothetisch, behalve het team. De commerciële en de technische aspecten moeten in evenwicht zijn.”

Dat advies krijgen we ook van Gaëtan Servais, algemeen directeur van Meusinvest. “Het team is belangrijker dan de originaliteit van het project”, stelt hij. “Bedrijfsleiders van een starter moeten bekwaam zijn het roer onderweg om te gooien. Ze moeten veelzijdig zijn en in staat zijn een project tot een goed einde te brengen, ook al blijkt het iets anders te zijn geworden dan datgene waarin u zich engageerde.” José Zurstrassen stelt echter dat je niet mag bezwijken voor “de illusie dat het met een goed team wel zal lukken”. “Het gaat vooral om goede timing”, zegt hij. “Een goed team dat een product te vroeg of te laat op de markt brengt, zal niet slagen.”

3. Leg niet al je eieren in een korf

“Businessangels storten zich op een, twee of drie starters in de overtuiging dat alles wel zal werken”, zegt Frank Maene. “De waarheid is echter dat minstens 50 procent van alle starters mislukt. Sommigen zijn geneigd in te zetten op een enkele starter waarin ze echt geloven. Maar dat is te gewaagd.” Gaëtan Servais van Meusinvest bevestigt dat. “Businessangels moeten diversifiëren, als ze zich dat kunnen veroorloven. Ze moeten beperktere bedragen verspreiden over meer starters. Zo kunnen ze, zoals in elke beleggingsportefeuille, de risico’s spreiden.” José Zurstrassen gaat nog verder. “Je moet in minstens tien starters beleggen om een portefeuille-effect te verkrijgen. De winsten die je bij de ene starter realiseert, compenseren de verliezen bij andere. Dat is het basisidee.”

Over het bedrag zijn geen regels. Het hangt af van het vermogen en de risico-appetijt van de belegger en van het project. Investeren in een jonge starter in een vroeg stadium vergt minder middelen maar is riskanter dan beleggen in een starter die al aan zijn tweede of derde ronde begint. “Je moet ook rekening houden met de burn rate (de snelheid waarmee het bedrijf zijn cash verbrandt, nvdr)”, benadrukt Frank Maene. “Als een firma elke maand 10.000 euro verbruikt, volstaat 20.000 euro niet om te kunnen werken.” Idealiter moet genoeg geld worden ingebracht om 12 tot 18 maanden voort te kunnen.

4. Vergewis u van de regels tussen aandeelhouders

“Het is essentieel een aandeelhouderspact op te stellen”, zegt Maene. “Instappen in een onderneming is één ding. Je moet voor ogen houden wat daarna gebeurt. Welke exitprocedures zijn er? Als 80 procent van de aandeelhouders beslist te verkopen, moet de resterende 20 procent dan volgen? En als de onderneming wordt verkocht voor een lager bedrag dan wat de aandeelhouders hebben aangeleverd, gaat de opbrengst van de verkoop dan enkel naar de aandeelhouders?”

Als meerdere beleggers instappen in het kapitaal van een starter, spreek je het beste af dat één ervan het voortouw neemt, om chaos te voorkomen. Die leiderspositie gaat vaak naar degene die het meest heeft geïnvesteerd of die het meest competent is. De stichters moeten hun energie niet in eindeloze discussies met de aandeelhouders steken. Vandaar dat het nuttig is enkele vertegenwoordigers van de aandeelhouders op te nemen in de raad van bestuur. Een van de valkuilen is dat de aandeelhouder overal op de loer gaat liggen zodat hij de bedrijfsleider in de weg staat. “Maar hij mag ook niet onbereikbaar zijn. Voor een starter verandert alles razendsnel”, zegt Maene.

5. Profiteer van de taxshelter

Sinds 1 juli profiteert u van een vermindering in de belasting voor natuurlijke personen, als u 10.000 euro investeert in een jonge Belgische onderneming die maximaal vier jaar oud is, waarvan u geen oprichter of zaakvoerder bent: 45 procent van het geïnvesteerde bedrag voor een micro-onderneming en 30 procent voor een kmo. Er zijn echter beperkingen. Per jaar mag u maximaal 100.000 euro investeren. Elke investering mag maximaal 30 procent van de onderneming vertegenwoordigen. U moet uw aandelen gedurende vier jaar handhaven.

Het voordeel wordt zowel toegekend voor directe investeringen als voor investeringen via een startersfonds of een crowdfundingplatform. Voor leningen die via crowdfunding aan kmo’s worden toegekend, geldt een vrijstelling van de roerende voorheffing op de intresten (voor een lening van maximaal 15.000 euro). Alle details van dit plan zijn beschikbaar op www.digitalbelgium.be/nl#news-126.

Christophe Charlot

“Het team is belangrijker dan de originaliteit van het project”