Gezond beeldschermwerken

Vorige week is in Nederland een pen voorgesteld waarin een lichtje gaat branden als je er te hard in knijpt. Doel van dit nieuwe snufje is krampachtig schrijven voorkomen. Duizenden mensen zouden last hebben van pijn in armen, schouders en nek omdat ze zonder het te beseffen hun schrijfstok te stevig vasthouden.

Met de huidige werkdruk en stress zijn dergelijke hulpmiddelen geen overbodige luxe. Een zeer groot deel van de actieve bevolking spendeert vele uren achter de computer. De kans op klachten genre repetitive strain injuries(RSI) neemt evenredig toe met het aantal uren dat men per dag achter de pc heeft doorgebracht. RSI is een verzamelnaam voor overbelastingsletsels van spieren, pezen, gewrichten en zenuwen van vooral vingers, polsen, armen, schouders, nek en rug. En klachten leiden tot verzuring en werkverzuim. Daarom komen er steeds meer hulpmiddelen, maatregelen en tips in omloop die het kantoorwerk, en beeldschermwerk in het bijzonder, zo gezond mogelijk moeten houden.

10 minuten pauzeren

Om te vermijden dat u langdurig in dezelfde houding met aangespannen spieren achter een pc zit, is het raadzaam regelmatig pauzes in te lassen. Een goede vuistregel is tien minuten pauzeren na elke twee uur pc-werk of vijf minuten na één uur. De pauze kan bestaan uit andere werkzaamheden, zoals telefoneren. Loop wat rond als u telefoneert, dat is beter dan in dezelfde houding te blijven zitten; het houdt de bloedsomloop in gang.

Probeer je te houden aan maximaal zes uur beeldschermwerk per dag. De computer thuis inbegrepen. RSI duikt vooral op in periodes van lang doorwerken tegen een hoog tempo. De spanning in de spieren stijgt en de pauzes moeten erbij inschieten. Enthousiaste, plichtsgetrouwe mensen lopen meer risico. Probeer het werk te relativeren als je merkt dat het je te veel blijft bezighouden.

Ergonomisch verantwoorde werkplekken zijn van belang voor een goede werkhouding. Maar goed meubilair alleen kan geen RSI voorkomen. Je moet het ook op de juiste manier gebruiken. En alles moet naar behoren werken. Als de software niet vanzelfsprekend is of geregeld hapert bijvoorbeeld, is een goede IT-afdeling belangrijk om de stress te beperken.

RSI is booming business, maar niet alle hulpmiddelen zijn even nodig of interessant. Neem nu het toetsenbord. Er zijn ‘gespleten’ alternatieve toetsenborden die ergonomisch meer verantwoord zouden zijn dan een gewoon toetsenbord. Een gewoon toetsenbord kan best, op voorwaarde dat je let op de plaatsing ervan en op je werkhouding. Het toetsenbord moet recht voor je staan met het ‘frame’ op dezelfde hoogte als je ellebogen. De schouders moeten naar achteren gericht en ontspannen zijn, de ellebogen in een hoek van 90 graden, de onderarmen horizontaal en parallel met de vloer en de polsen zo veel mogelijk in lijn met de onderarmen. Dat laatste is bijvoorbeeld moeilijker met een klassiek toetsenbord dat je handen dwingt in een iets naar boven gebogen houding.

Een azertyklavier is overigens beter voor de gezondheid dan qwerty. De qwerty-indeling verdeelt de toetsen niet normaal over de handen en verhoogt het risico op overbelasting van de minder sterke pink en ringvinger.

Gezond muizen

Ook muizen zijn er in soorten. Aandacht voor de werkhouding volstaat in veel gevallen echter om het risico op RSI te verminderen. De muis dient zo dicht mogelijk bij het lichaam geplaatst om belasting van de pols, elleboog en schouder te verminderen. Houd de muis niet te krampachtig vast, maar eerder losjes. Een muis moet voldoende ruimte hebben om te bewegen. Draadloos heeft in die zin een voordeel, maar is dan weer zwaarder dan een ‘verbonden’ muis wegens de batterijen. Veel mensen laten hun ‘klikvinger’ boven de muisknop zweven: dat is belastend. Laat de vinger gewoon op de muisknoppen rusten. (T)

www.rsitips.be

www.rsi-vereniging.nl

hoofdredacteur bodytalk

Marleen.finoulst@bodytalk.be

Marleen Finoulst