Gezocht: 500 miljoen euro voor windmolenpark

De Nederlandse investeringsmaatschappij Econcern is de derde groep die zich op de Belgische markt van windenergie op zee gooit. Pionier Electrawinds heeft al een concessie op zak. Maar hoe financiert een Vlaamse kmo een megaproject van 500 miljoen euro?

Het is een echte ondernemer, die nog risico’s durft te nemen.” Filip Martens, directeur van C-Power (dochter van Dredging International), blaast de loftrompet voor zijn concurrent Electrawinds. “Zes jaar geleden verkocht Luc Desender zijn Audigarage en gooide hij zich volledig op de nieuwe markt van hernieuwbare energie. In het begin vocht hij tegen windmolens. Maar met bloed, zweet en tranen wist hij de bureaucratische muur te slopen. Nu begint zijn arbeid vruchten af te werpen.”

Dinsdag 6 juni tekent federaal minister van Economie Marc Verwilghen (VLD) de domeinconcessie van Eldepasco. Dit consortium van Electrawinds, Depret, Aspiravi en Colruyt plant de bouw van een windmolenpark in zee op 38 kilometer van de Belgische kust. De totale investering bedraagt 500 miljoen euro. Onmiddellijk rijst de vraag: waar haalt een Vlaamse kmo met een omzet van amper 9 miljoen euro dat geld vandaan?

Desender: “Het is een projectfinanciering met 20 % eigen en 80 % vreemd vermogen. Bovendien worden de kosten onder vier partners verdeeld. Onze inbreng is maximaal 25 miljoen euro. Aangezien we nog maar in de opstartfase – de studieronde – zitten, is een onmiddellijke volstorting van het kapitaal trouwens niet nodig. Tot nu toe was 100.000 euro voldoende. Zodra we met de bouw van de windmolens zelf beginnen, kunnen we nog altijd een beroep doen op een externe partner. Durfkapitalisten staan aan de deur te kloppen om met ons in zee te gaan. Alternatieve energie is in. Zelfs het Landbouwkrediet heeft een groen fonds uit de grond gestampt. Beursvennootschap Petercam volgt binnenkort.”

Rendabel zonder subsidies

Vroeger stonden de Belgische banken sceptisch tegenover windenergie. Eind jaren negentig hielden ze de boot af toen Electrawinds naar de nodige middelen zocht om zijn plannen te realiseren. Op dat ogenblik bestonden nog geen windplannen, steunmaatregelen of vergunningsprocedures.

Alleen Triodos, de ethische kredietverlener uit Nederland, stapte mee in de boot. Woordvoerster Lieve Scheurs: “Wij hadden al de nodige ervaring met windenergie in het buitenland. Aan de hand van bestaande windstudies en de technische capaciteiten van de windturbine kan je exact het rendement van je investering berekenen, op voorwaarde dat de projectontwikkelaar langetermijncontracten met de elektriciteitsmaatschappijen kan voorleggen en de overheid een minimumprijs voor de groenestroomcertificaten waarborgt. Zo financieren wij een derde van alle alternatieve energieprojecten in België. In Nederland genieten de beleggers zelfs een financiële vrijstelling als ze aandelen van het Triodos Groen Fonds op de beurs kopen.”

Maar zover zijn we nog niet in ons land. Wel voorziet de Vlaamse overheid een ecologiepremie van 3,5 % op de totale investering in windenergie. Dat zijn toch inkomsten vanaf de eerste dag. Ook geniet de projectontwikkelaar een verhoogde investeringsaftrek van 13,5 %. Dat komt neer op een extra subsidie van 4 %. En de producenten van windenergie krijgen 80 euro per megawattuur aan groenestroomcertificaten. “Zonder die staatssteun zouden we niet van de grond geraakt zijn,” bevestigt Desender. “Maar elke nieuwe technologie heeft in het begin een duw in de rug nodig. Intussen keert het tij. Vandaag stijgen de productiviteit van de molens en de prijs voor klassieke brandstoffen zo sterk dat windenergie binnen enkele jaren zonder subsidies economisch rendabel wordt.”

Toch is windenergie op zee een ander paar mouwen. Filip Martens: “Hier liggen de kosten veel hoger. Bovendien is dit een federale bevoegdheid en is er geen economische expansiesteun voorzien. Wel is de netwerkbeheerder een van de financiers van de kabelverbinding met de hoogspanningslijnen op het land, maar zijn aandeel blijft beperkt tot maximaal een derde. Daarom is een goede reputatie bij de banken onontbeerlijk om aan de nodige middelen te raken.”

“Gelukkig stelt ons trackrecord de financiële instellingen gerust,” repliceert Desender. “Alleen de eerste drie jaar van ons bestaan sloten we het boekjaar af met een klein verlies. Sinds 2002 maken we winst. Zodra de windmolens draaien, leveren ze constant inkomsten op. Bovendien hebben we twee jaar geleden een derde van ons park aan Aspiravi verkocht om onze investeringen te kunnen financieren. Sinds 2004 krijgen we ook middelen dankzij onze coöperatieve vennootschappen Groenkracht en Eco-Force, die aandelen aan het grote publiek verkopen. Het jaarlijkse dividend bedraagt 6 %, waarvan 150 euro vrij is van roerende voorheffing. Ten slotte plannen we deze herfst nog een kapitaalverhoging van 13 miljoen euro.”

Molens voor Italië

Op de referentielijst van Electrawinds staan 23 windmolens (waarvan acht verkocht aan Aspiravi) in Vlaanderen. Dit jaar start het bedrijf nog elf installaties op in Perwez, Tielt en Gistel. Daarna volgen Ieper (negen) en Bastogne (zes). Daarnaast is de onderneming ook actief in het buitenland. Sinds medio mei 2006 zijn alle vergunningen binnen voor de bouw van vijf windmolens in Pontedera, vlakbij Pisa (Italië). De onderhandelingen in Livorno en Collesalvetti lopen nog. Ook Griekenland staat op het programma. Voor elke activiteit wordt een afzonderlijke vennootschap opgericht.

Intussen diversifieert de groep in andere bronnen van hernieuwbare energie. Desender: “We hebben een biomassacentrale in Oostende uit de grond gestampt. De machines draaien volledig op gerecycleerde oliën, waaronder zelfs gebruikt frituurvet. Eind dit jaar komt er nog een gelijkaardige installatie in Moeskroen bij. Samen met Vyncke bouwen we in Oostende ook een verwerkingseenheid om vast afval in groene energie om te zetten. De totale investering bedraagt 50 à 60 miljoen euro. Voor 2007 mikken we op een geconsolideerde omzet van 20 miljoen euro met 55 werknemers, een ruime verdubbeling van onze huidige cijfers.”

Eric Pompen