Genieten van koffie

Normaal koffiegebruik heeft een stimulerende invloed en schaadt de gezondheid niet.

Info: www.koffieengezondheid.nl

Velen onder ons kunnen zich een dag zonder koffie nauwelijks voorstellen. Koffie is nog populairder dan bier en cola. Voor miljoenen mensen is het een dagelijks moment van gezelligheid en genieten. En van wakker blijven.

Cafeïne, het meest actieve bestanddeel van koffie, heeft een stimulerend effect op verschillende organen. Door de prikkelende werking op de hersenen wordt de waaktoestand aangewakkerd, verhoogt de hersenactiviteit, verbetert het associatievermogen, vermindert de reactietijd en worden de motorische activiteiten gestimuleerd. Proeven hebben aangetoond dat typisten na het drinken van één tot twee koppen koffie sneller en beter werken.

Koffie is niet de grote boosdoener waarvoor hij soms versleten wordt, aangezien normaal gebruik geen nadelige invloed heeft op de gezondheid. Integendeel zelfs. Maar net zoals voor alle genotsmiddelen, is overmatig gebruik niet goed voor de gezondheid.

Meer dan drie tot zes koppen per dag versnellen de ademhaling en de hartwerking. Ook de bloeddruk stijgt tijdelijk. Vanaf ongeveer één gram cafeïne per dag – acht koppen of meer – treden ongewenste effecten op, zoals slapeloosheid, rusteloosheid en opwinding. Ook lichamelijke gewaarwordingen, zoals oorsuizen, beven, hartkloppingen en overmatig plassen, kunnen het gevolg zijn van overmatig koffie drinken.

Chronisch overmatig koffiegebruik kan aanleiding geven tot een vorm van gewenning, met als belangrijkste symptomen hoofdpijn, prikkelbaarheid en angstgevoelens. Koffieverslaafden die bruusk stoppen met koffie drinken, zullen na 12 tot 24 uur ontwenningsverschijnselen vertonen, waaronder hoofdpijn, vermoeidheid en neerslachtigheid.

Eén kop koffie bevat 80 tot 150 milligram cafeïne, afhankelijk van de sterkte van de koffie en het volume van het kopje. Oploskoffie bevat minder cafeïne dan verse koffie: zo’n 60 tot 80 milligram per kop. Cafeïnevrije koffie bevat slechts één tot 6 milligram per kop. Ook thee bevat cafeïne, namelijk 40 tot 100 milligram per kop, en is in principe een even goede opkikker als koffie. Thee is vanuit gezondheidsperspectief trouwens niet beter of slechter dan koffie. Ook cola bevat cafeïne: drie glazen ongeveer evenveel als één kop koffie.

Er is geen duidelijke grens tussen normaal en overmatig koffiegebruik. De ene mens is gevoeliger voor koffie dan de andere. Sommige mensen kunnen na het drinken van koffie ‘s avonds nog normaal slapen, terwijl anderen uren wakker liggen wanneer ze zich in de namiddag nog aan koffie wagen. Cafeïne heeft een lange werkingsduur: na vijf uur is nog maar de helft afgebroken. Wie gevoelig is voor de effecten van cafeïne kan daarom beter geen koffie meer drinken na vier uur in de namiddag. Maar ook ‘s avonds vermijd je best koffie. Studies hebben uitgewezen dat een inname van 300 milligram cafeïne (ongeveer twee koppen verse koffie) ‘s avonds, altijd afbreuk doet aan de kwaliteit van de slaap, zelfs als je de indruk hebt normaal te slapen.

KOFFIE EN BLOEDDRUK

Cafeïne zorgt voor een tijdelijke lichte stijging van de bloeddruk. Sommige mensen menen daardoor dat het vermijden van cafeïne een licht verhoogde bloeddruk opnieuw kan helpen verlagen. Uit onderzoek blijkt dat dit niet zo is. De onderzoekers onderwierpen een aantal proefpersonen met een licht verhoogde bloeddruk gedurende meerdere weken aan verschillende diëten (met of zonder cafeïne, met cafeïnevrije koffie enzovoort). Tijdens het onderzoek werden duidelijke verschillen in de cafeïnespiegels in het bloed vastgesteld, maar waren er geen betekenisvolle verschillen in bloeddruk. Er was geen samenhang tussen de bloeddruk en de hoeveelheid cafeïne in het bloed.

Overschakelen op cafeïnevrije koffie met de bedoeling een verhoogde bloeddruk te bestrijden, heeft dus geen zin.

Marleen Finoulst