Gemeentelijke administraties dreigen stil te vallen

De inval van justitie in de kantoren van Cipal in Geel, viseert een organisatie met bestuurders en vennoten uit heel politiek Vlaanderen.

Bij Cipal, de intercommunale die een goed deel van de informati- ca van 177 openbare besturen verzorgt, gebeurden vorige week woensdag huiszoekingen. Het gerecht was er op zoek naar bewijsmateriaal voor klachten over onder meer de manier waarop de algemeen directeur wordt vergoed. Woensdagochtend had Cipal-commissaris en VLD-provincieraadslid Hans Schoofs de zaak een duwtje gegeven door – na overleg met zijn advocaat – met een dossier naar het gerecht te stappen.

Het onderzoek betekent een schok voor de contractbesprekingen waarin het wijdvertakte Cipal meedraait. Twee dagen na de huiszoekingen, vorige vrijdag, stond de verlenging van het contract met de Vlaamse regering voor de inning van de roerende voorheffing op de agenda. En volgende maand moet de Vlaamse regering beslissen aan wie ze in de volgende vijf jaar de informatica van haar administratie gaat uitbesteden. Cipal is daarvoor kandidaat als onderaannemer in een consortium met IBM en Siemens Business Systems (SBS). Sinds 1999 is Cipal al onderaannemer van SBS in het outsourcingproject, vooral voor de toepassingen voor onderwijs op de twee mainframes in Geel.

Cipal is een officiële IBM Business Partner. “Wij hebben daar geen commentaar op, wij laten het gerecht zijn werk doen,” zegt perswoordvoerder Philippe Borremans van IBM over het voorval.

Christen-democratische signatuur

Het Centrum voor Informatica van de Provincies Antwerpen en Limburg (Cipal) is sinds de oprichting in 1979 onafgebroken geleid door algemeen directeur Arthur Philips, die het informaticabedrijf leidt als was het een familiezaak. “Een man met een erg besloten bestuursstijl,” zegt een voormalig werknemer. De voorzitter – eerst Petrus Thys, vanaf 1987 tot 2001 Ludo Helsen (die nu bestuurder-secretaris is) en nu de Turnhoutse CD&V-schepen Francis Stijnen – is net als Arthur Philips zelf altijd van christen-democratische signatuur.

Zonder veel kapitaal groeide Cipal in de afgelopen 24 jaar uit tot een speler van formaat in de Belgische overheidsinformatica, met 750 werknemers en ongeveer 100 miljoen euro omzet. Die zijn ondergebracht in één naamloze vennootschap en verschillende vzw’s.

Zonder Cipal vallen de gemeentelijke administraties in Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant – en nog enkele besturen daarbuiten – stil. Voor hen ontwikkelt en onderhouden de Kempenaren tientallen toepassingen, van bevolking, loon- en belastingverwerking, kiezerslijsten, financieel beheer tot politie en begraafplaatsen. Cipal verzorgt ook de opleiding van hun personeel. Tarifering gebeurt meestal per inwoner. De stad Antwerpen en het Antwerpse OCMW leveren meer dan 40 % van de inkomsten als vergoeding voor de diensten van het Informaticacentrum Antwerpen (ICA).

Kijk- en luistergeld

Schaalgrootte is altijd een belangrijk doel geweest van Cipal. In 1984 werd toenadering gezocht tot de ‘socialistische’ intercommunale Liric (1984). Eind 1987 nam Cipal – toen gevestigd in het gebouw van het Mechanografisch Instituut van de Kempen (MIK) in de Technische Schoolstraat in Geel – via een ingewikkelde regeling het informaticapersoneel en de systemen van de stad en het OCMW van Antwerpen over. In 1993 nam Cipal op vergelijkbare basis ook het Informatica Centrum van de Haven (ICH) over.

De echte doorbraak was de overname in 1994 van de mainframecomputer van het MIK en de consolidatie met de Antwerpse mainframecomputer in een nieuw gebouw op het Wetenschapspark van Geel. Via de overname van Solid Automation, een gebruiker van de MIK-mainframe, raakte Cipal aan klanten zoals de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij, het Vlaams Woningfonds van de Grote Gezinnen of de Bond van Grote en Jonge Gezinnen.

In 1997 werkte Cipal zich nationaal in de belangstelling door de inning van het kijk- en luistergeld te winnen (weggevallen in 2002) en een jaar later de inning van de Vlaamse milieuheffing (een contract dat dit jaar ook moet worden vernieuwd).

Al die tijd had Cipal een eigen huisstijl. De toepassingen van Cipal hebben namen uit de Griekse mythologie, de gebouwen zijn genoemd naar beroemde uitvinders. De website opent met twee verbluffende ‘surroundfoto’s’ van de tuin van het hoofdgebouw in Geel.

Een hightouchaanpak die schril afsteekt bij de bescheiden webstek van de intercommunale Cevi in Gent (www.cevi.be), die identieke activiteiten heeft.

Bruno Leijnse

Het onderzoek betekent een schok voor de contractbesprekingen waarin het wijdvertakte Cipal meedraait.Het ondernemersklimaat is positief. Alleen de starters liggen dwars.”Wij hebben daar geen commentaar op, wij laten het gerecht zijn werk doen.”