Geef de waterdistributie in handen van de privé-sector en binnen de kortste keren breekt er pest en cholera uit. De radio- en tv-campagne van 11.11.11 schopt tegen het geweten van Vlaanderen. De ondernemers komen er weer fraai uit: het zijn duivelse zakkenvullers die profijt halen uit menselijke ellende. Niet betalen, geen drinkwater. Echt gebeurd, in Bolivia en Ghana. “En als we de Wereldhandelsorganisatie ( WTO) laten begaan, wordt dit alleen maar erger,” stelt 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging.
Wat is er volgens hen aan de hand? “In de WTO lopen momenteel onderhandelingen over handel in diensten. Met deze onderhandelingen wil men de drinkwatervoorziening en andere diensten in handen geven van privé-bedrijven. Vooral landen in het Zuiden worden hierdoor bedreigd.”
11.11.11 vertelt niet het hele verhaal. Weet de NGO hoeveel mensen vandaag wél elke dag drinkwater hebben dankzij privé-initiatieven? Vaak is er ook een corrupte en/of onbekwame overheid in het spel. En vergeet niet dat 95 % van de drinkwatervoorziening vandaag in handen is van de overheid (zie Trends, 6 november 2003).
Volgens de Wereldbank – een verdachte organisatie in de ogen van de niet-gouvernementele organisaties – kan de liberalisering van diensten de ontwikkelingslanden tegen 2015 jaarlijks 6000 miljard dollar (of ongeveer 20-maal het bruto binnenlands product van België) opleveren. En de onderhandelingen binnen Gats ( General Agreement on Trade in Services) gaan vandaag nauwelijks over de waterdistributie of onderwijs of gezondheidszorg. Gats gaat in de eerste plaats over de vrijmaking van sectoren zoals banken en telecommunicatie. Dat kan de basisinfrastructuur en de groei van ontwikkelingslanden in grote mate versterken. En de openstelling van de eigen dienstensector is voor het Zuiden een sterk onderhandelingsmiddel om te knagen aan het protectionistische landbouwbeleid van Europa.
In het verleden eiste het Internationaal Monetair Fonds (IMF) of de Wereldbank in een aantal landen de privatisering en liberalisering van onder meer de watersector als voorwaarde om leningen toe te staan. Maar ook zij komen terug op deze strategie en beseffen dat ze met de watersector heel omzichtig moeten omspringen. Toch zijn er legio voorbeelden waarbij de privé-sector (van Groot-Brittannië tot Trinidad) het stukken beter doet dan de overheid als het op waterdistributie aankomt. Een beetje expertise en de prikkel om inefficiëntie aan te pakken doen soms wonderen. De overheid kan de privé-sector aanvullen door ervoor te zorgen dat de armsten niet uit de boot vallen. Trouwens, veel bedrijven zijn niet rijk geworden van de waterbusiness in ontwikkelingslanden. Het Argentijnse wateravontuur van Suez duwde de groep bijna kopje onder.
Maar via het waterverhaal verkettert 11.11.11 het hele proces van de vrijmaking van de wereldeconomie. 11.11.11 vergist zich van vijand en gooit de eigen ruiten in. Meer vrijhandel in diensten, die ruim 60 % van de wereldeconomie uitmaken, zorgt voor meer welvaart in Noord én Zuid, meer belastingontvangsten, een minder corrupte overheid, betere nutsvoorzieningen en dus meer kans op drinkbaar water voor meer mensen. Dat is toch wat 11.11.11 wil?
Daan Killemaes
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier