GEEN DOORBRAAK

De afgetreden voorzitter van de Waalse patroonsvereniging Union Wallonne des Entreprises (UWE) houdt van de gebalde formulering in het Nederlands : “Een doorbraak”. Die kwam er niet, noch op het federale niveau waar het Sociaal Pact sneuvelde , noch in Wallonië. “Met kernachtige ideeën op tafel en een brede consensus, zowel tussen de regionale patroonsorganisaties als tussen de vakbonden, zou men redelijkerwijs een doorbraak mogen verwachten. Dat was ijdele hoop,” geeft hij zijn ontgoocheling toe. Die ontgoocheling vormde ook de reden van zijn ontslag. Het typeert Michel Hahn (67 j.) : homme d’action. Zijn Sturm und Drang-temperament kreeg hij ingelepeld op de ouderlijke boerderij in Burg-Reuland, Duitstalig België, waar hij na de oorlog gedurende drie jaar de hand aan de ploeg sloeg. Humus voor zijn verdere loopbaan : zonder te veel tierlantijntjes gezond boerenverstand omploegen tot daden.

Gecapitonneerde vergaderzalen, waar de politieke besluitvorming in het pluche verzinkt, liggen hem niet. Een figurantenrol evenmin. Holle frasen en mooie discours zijn aan hem niet besteed : in nauwelijks een tiental bladzijden analyseerde UWE-voorzitter Hahn le problème wallon, le potentiel wallon en droeg hij remedies aan in de brochure Dire Oui à l’Entreprise, c’est dire Oui à l’Emploi. Dit was en blijft zijn bijbel. Voor een succesvolle Waalse heropbloei trok Hahn een handvol hoofdassen uit, kort en bondig geformuleerd : het stimuleren van export, onderzoek, opleiding, privé-investeringen en werk maken van een gezonder sociaal klimaat en een meer performante overheid. Applaus op alle banken : unisono stonden de Waalse patroons, vakbonden en politici in mei jongstleden achter Hahns plan d’action. Het zou jaarlijks 10.000 nieuwe jobs voortbrengen.

“En toen niets meer.” Zijn conclusie : “Ik ben productiever op het terrein dan aan de onderhandelingstafel.” Het klinkt als een karikatuur van de ongeduldige stormer. Maar dat is hij niet : hij is een man van dialoog in het bedrijf, ook met de vakbonden “daar waait een nieuwe wind,” verkondigt hij en verwerpt met klem het cliché van Wallonnië als een rood vakbondbastion. ” Roberto D’ Orazio is een uitzonders en er wordt tegenwoordig bij ons minder gestaakt dan in Vlaanderen.” Ook over de Waalse minister-president Robert Collignon (PS) is zijn oordeel genuanceerd, bijna diplomatisch : “Het is gewoon een andere wereld, politieke prioriteiten liggen kennelijk anders dan in het bedrijfsleven.” Afgelopen dinsdag koos de UWE zijn opvolger : Jean Stéphenne, topman van SmithKline Beecham Biochemicals, Manager van het Jaar ’96 van ons Franstalig zusterblad Trends-Tendances.

Hahn keert terug naar wat sommigen “zijn dada” noemen : hij zal Waalse kmo’s begeleiden op exportmarkten. Zijn credo : export is de drijfriem van de Belgische economie. De wereldmarkt groeit, we moeten ons deel van die koek hebben. “Chili, waarvan ik zopas terug ben, gaat met minstens 5 % vooruit ; Zuidoost-Azië snakt even naar adem, maar de fut is er zeker niet uit.” Hahn is voor het opengooien van grenzen, maar globalisering betekent dat meer lagelonenlanden ook aan onze exportmarkten komen knagen. Daartegen moeten we ons wapenen. “Wallonië exporteert 67 % van zijn productie. Maar jonge nieuwkomers kunnen we heel wat sneller in het bad gooien door ze rechtstreeks bij politieke en economische besluitvormers te brengen,” is zijn uitgangspunt.

Doet de Waalse exportdienst Awex dan zijn job niet ? Hij glimlacht en beklemtoont de complementariteit van zijn initiatief. Terloops wijzend op hoopvolle veranderingen in het Waalse ondernemersveld : “De etterbuilen in het staal, de kolen en de verouderde metaalbewerking zijn grotendeels weggewerkt.” Voor FN had hij liever een privé-investeerder met businessplan gezien, maar Hahn kan er in komen “dat Collignon daar zijn verantwoordelijkheid opneemt.” Belangrijker vindt hij het herwonnen dynamisme in zowel een aantal klassieke sectoren hoogovens, glas, cement, farmaceutica , als in de groei van nieuwe kmo’s in Waals-Brabant, de streek Doornik-Moeskroen, Luxemburg, en het Duitstalige landsgedeelte waar de werkloosheid nauwelijks 5 % bedraagt.

Deze nieuwe kmo’s wil Hahn bij de hand nemen “en in het exportbad gooien”. Grote Waalse bedrijven, multinationals als Solvay, Lhoist, Cockerill, Carmeuse, Tractebel kunnen de kleintjes introduceren. Ook zijn eigen Magotteaux, dat hij de levendige illustratie van zijn thesis noemt : toen Hahn in 1958 als jong industrieel ingenieur binnenstapte bij de Waalse edelstaalgieterij in Vaux-sous-Chevremont bij Luik, haalde de producent van maalkogels met 80 personeelsleden een omzet van 60 miljoen frank. Mee onder zijn leiding als algemeen directeur van Magotteaux groeide de Waalse kmo uit tot een multinational met twaalf productiebedrijven in vier continenten, 3400 werknemers en 15 miljard frank omzet. “Export, export en nog eens export, gekoppeld aan onderzoek en innovatie heeft Magotteaux tot een wereldleider gemaakt voor maalkogels in elk van zijn industriële sectoren : cement, ertsenbehandeling, kolen, zand en in het baggeren.”

Hahn nam al, onder de hoede van Magotteaux, in Turkije en Brazilië een aantal Waalse kmo’s bij de hand. Dat ligt hem zichtbaar goed. Voor Magotteaux bezocht hij tijdens zijn carrière een zeventigtal landen. En als hij de raderwerken van de macro-economie niet rechtstreeks in versnelling kan brengen, is hij ervan overtuigd onrechtstreeks te scoren door direct in te werken op de Waalse exportbedrijven. Alsnog “een doorbraak” forcerend. In dat woordje proeft hij naar eigen zeggen de beste herinnering aan de samenwerking met zijn Vlaamse oud-collega, VEV-voorzitter Karel Vinck.

ERIK BRUYLAND