Fiscale actie tegen ramkraken

De regering broedt op een fiscale beloning voor middenstanders die hun winkel beschermen tegen ramkraken. Investeringen in veiligheid zouden in aanmerking komen voor de verhoogde investeringsaftrek van 13,5 %.

De auteur is belastingconsulent.

De nachtmerrie van iedere middenstander: inbrekers die met een 4×4-voertuig als moderne stormram de winkeletalage verbrijzelen en met de kassa en de goederen aan de haal gaan. Ramkraken zijn een moderne plaag. Op 29 januari bereikte het kernkabinet een akkoord om extra belastingvoordelen toe te kennen aan zelfstandigen die zelf een aantal maatregelen treffen om ramkraken te ontmoedigen. De regering wil de fiscale investeringsaftrek verhogen voor ondernemingen die investeren in veiligheid.

Toch is het nog even afwachten of de maatregel de eindmeet haalt. Het is immers aanlokkelijk om in pre-electorale tijden met fiscale cadeautjes te zwaaien.

Aantrekkelijke aftrek

Het principe van de investeringsaftrek is eenvoudig. Wanneer een onderneming nieuwe beroepsactiva aanschaft, kan zij, behalve die activa afschrijven, ook een percentage van de aankoopprijs aftrekken. Voor een eenmalige investeringsaftrek in het jaar van de aankoop is dat normaal 3,5 % van de aanschaffingswaarde voor zelfstandigen (natuurlijke personen) en 3 % van de aanschaffingswaarde voor KMO-vennootschappen. Heel lucratief dus. De onderneming kan een uitgave aftrekken die ze eigenlijk niet heeft gedaan. Andere vennootschappen dan KMO’s genieten geen investeringsaftrek.

Toch geldt voor sommige investeringen een verhoogde investeringsaftrek waarvan ook niet-KMO’s kunnen gebruikmaken. Zo kennen we de aftrek van 13,5 % voor octrooien, voor energiebesparende investeringen en voor milieuvriendelijke investeringen. In het verleden werd het instrument van de investeringsaftrek immers ook al aangewend om het gedrag van ondernemingen te sturen.

De kern van de nieuwe maatregel bestaat erin om de investeringen in veiligheid toe te voegen aan het lijstje van de investeringen die recht geven op de verhoogde eenmalige aftrek van 13,5 %. Nu geven dergelijke investeringen slechts recht op de gewone aftrek van 3,5 %.

Naast de eenmalige aftrek van 13,5% bestaat er ook een verhoogde gespreide investeringsaftrek van 20,5% op de afschrijvingen. Voor deze verhoogde gespreide aftrek komen de investeringen in veiligheid echter niet aanmerking.

Net als de gewone investeringsaftrek kan ook de verhoogde aftrek voor investeringen in veiligheid worden overgedragen naar een volgend jaar. Dat is toegelaten als de belastbare winst voor het jaar van de investering ontoereikend is om de volledige aftrek toe te passen.

Welke maatregelen komen in aanmerking?

Welke veiligheidsbevorderende investeringen geven recht op dit fiscale cadeau? De regering houdt het voorlopig op “de investeringen die inzake veiligheid gedaan worden overeenkomstig de aanbevelingen van de technopreventie van de lokale politiezone”.

Het is niet de bedoeling om eender welke investering die de onderneming beschouwt als veiligheidsbevorderend recht te geven op de investeringsaftrek. Politie-experts komen de inbraakpreventie ter plaatse evalueren en moeten een positief advies uitbrengen. Driehonderd “technopreventieve adviseurs” zijn met deze opdracht in de politiezones belast. Voorbeelden van investeringen in veiligheid zijn camera’s, alarmsystemen en inbraakwerende gevelelementen.

Beantwoorden de investeringen aan de eisen – die wellicht later in een koninklijk besluit worden vastgelegd – dan hebben de ondernemingen niet alleen recht op de verhoogde investeringsaftrek, maar ontvangen zij ook een veiligheidslabel. Het is de bedoeling – hierover plegen de verzekeraars nog overleg – dat de winkeliers op basis van dit label ook een korting op de premie van hun diefstalverzekering krijgen.

Voor welke ondernemingen?

De maatregel is bestemd voor natuurlijke personen die een zelfstandige activiteit uitoefenen (handelaars en vrije beroepen) en voor KMO-vennootschappen. Die zijn het vaakst het slachtoffer van ramkraken en andere gewelddadige overvallen. Andere vennootschappen dan KMO’s worden uitgesloten van de verhoogde aftrek voor investeringen in veiligheid.

Alleen investeringen die uitsluitend voor de beroepswerkzaamheid worden gebruikt, komen in aanmerking voor een investeringsaftrek. De belastingadministratie is geneigd deze voorwaarde zeer strikt te interpreteren. Als activa deels privé, deels beroepsmatig worden gebruikt, sluit zij een investeringsaftrek volledig uit. Volgens de administratie kan een handelaar die bijvoorbeeld 50 % van zijn woning als winkel gebruikt, geen investeringsaftrek genieten voor dit onroerend goed, ook niet op het beroepsgedeelte.

Toch is niet alles verloren voor de zelfstandige die een winkelruimte in zijn woning heeft ondergebracht. Een stilaan vaste rechtspraak laat de investeringsaftrek toe voor gemengd gebruikte gebouwen, zij het beperkt tot het beroepsgedeelte.

Ook de regering sluit zich blijkbaar aan bij deze tendens. Het uiteindelijke wetsontwerp bepaalt immers dat de investeringen in veiligheid met betrekking tot de beroepslokalen recht geven op de verhoogde aftrek.

Vanaf wanneer?

De verhoogde investeringsaftrek voor investeringen in veiligheid wordt opgenomen in de ‘kleine programmawet’, die intussen in de Kamer is ingediend. Minister Reynders zou de maatregel echter retroactief, vanaf 1 januari, willen toepassen. De budgettaire impact van de maatregel wordt, in aanvangsfase, geraamd op 2,3 miljoen euro. Een kleine prijs die de regering graag betaalt als teken van haar bekommernis om de veiligheid.

Jef Wellens

De maatregel is bestemd voor handelaars, vrije beroepen en KMO-vennootschappen.