“Financiële sector wordt hoe dan ook transparanter”

Transparantie moet het ordewoord worden in de financiële sector, ook als het over de vergoedingen gaat. Zo hoopt CBFA-voorzitter Jean-Paul Servais het geschonden vertrouwen tussen de klant en de banken of verzekeringsmaatschappijen te herstellen.

De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) staat aan de vooravond van een revolutie. Stapsgewijs voert de regering nieuwe regels in die een herhaling van de financiële crisis moeten helpen voorkomen. België kiest voor het zogenaamde Twin Peaks-model, waarbij de Nationale Bank (NBB) zowel de macro- als de microcontrole op de financiële instellingen doet. Daarmee volgt België de tendens die in Europa merkbaar is. De nieuwe CBFA zal zich toeleggen op het toezicht van de beursgenoteerde ondernemingen, de financiële markten, de beleggingsfondsen en beveks/bevaks, de financiële producten, bepaalde verrich- tingen zoals beursintroducties en openbare biedingen. Daarnaast krijgt de waakhond ruimere bevoegdheden op het vlak van de transparantie van de dienstverlening, de naleving van de gedragsregels en de bescherming van de consument.

Op de agenda van het parlement staan daarnaast nog tal van wetsontwerpen om een herhaling van de financiële crisis te voorkomen.

Een eerste maatregel creëert een juridisch kader opdat de overheid in noodsituaties het beheer van de systeembelangrijke banken tijdelijk in handen zou kunnen nemen. Een tweede wetsontwerp voorziet in de oprichting van een Comité voor Systeemrisico’s en Systeemrelevante Financiële Instellingen (CSRSFI) waarin de directiecomités van de CBFA en de NBB zitting hebben. Ten derde komen er beperkingen op de bonussen in de financiële sector. Gouden parachutes worden beperkt tot 12 à 18 maanden loon, behalve als de algemene vergadering van aandeelhouders met een andere regeling akkoord gaat. Ook moeten beursgenoteerde ondernemingen vanaf 2010 het loonpakket van hun gedelegeerd bestuurders bekendmaken.

Vergoedingen

En daarmee houdt het niet op. De CBFA maakte eind november ook haar aanbevelingen voor het beloningsbeleid van financiële instellingen uit. De toezichthouder wil dat vanaf 30 juni 2010 een significant deel van de variabele beloningen pas uitbetaald wordt als er een duidelijk zicht is op de risico’s die aan de prestaties zijn verbonden.

“De tijd is rijp voor een nieuwe structuur van de vergoedingen in de financiële sector”, zegt CBFA-voorzitter Jean-Paul Servais: “De remuneratie moet in lijn zijn met het risicoprofiel en het risicobeheer. Concrete bedragen staan niet in onze rondzendbrief. Hij is meer een samenvatting van onze verwachtingen over het beloningsbeleid. Maar de CBFA kan maatregelen nemen indien de organisatie niet aangepast is of een onaanvaardbaar risico vormt voor de instelling.”

In opdracht van de Europese koepel van publieke toezichthouders (CESR) schreef de MiFID-expertsgroep onder leiding van Servais ook de krachtlijnen voor de zogenaamde lokmiddelen ( inducements) in de sector. Dit zijn vergoedingen of voordelen die de financiële instellingen krijgen als beloning bij het kopen of verkopen of van financiële producten.

Servais: “Neem als fictief voorbeeld een bank die aan een van haar cliënten een beleggingsfonds met een korf van Europese aandelen verkoopt. De cliënt betaalt een eenmalige toetredingsvergoeding van 3 procent. De fondsbeheerder rekent een jaarlijkse beheersvergoeding aan van 1,5 procent en heeft een overeenkomst met de bank waarbij zij deze laatste garandeert dat ze een retrocessie (retourprovisie) krijgt van deze beheersvergoeding ten belope van 60 procent.”

“De CESR vindt dit type van distributiemodel, waarbij de fondsbeheerder aan de financiële instelling vraagt om zijn product in de etalage te zetten in ruil voor een commissie, aanvaardbaar mits er voldoende transparantie en een duidelijk organisatorisch kader zijn. Maar als de transactie gebeurt in het kader van een overeenkomst waarbij de klant het vermogensbeheer overdraagt aan de bank tegen een jaarlijkse vergoeding van 1 procent, zijn retrocessies niet aanvaardbaar. Hier is de kans op een belangenconflict te groot.” De Europese richtlijn MiFID legt ook een kwaliteits- en transparantievereiste op voor dergelijke vergoedingen.

“Vanaf volgend jaar zal de CBFA dankzij de nieuwe wetten ook strenger kunnen toezien op de misleidende reclame in de financiële sector. Voorts kijkt de CBFA nog uit naar de aanpassing van de wet op de handelspraktijken, naar een reglement over de traceerbaarheid van de producten en naar een verhoging van het plafond (nu 50.000 euro) voor de prospectusverplichting. Ten slotte wordt in de loop van 2010 begonnen met de herziening van MiFID. De trein naar meer transparantie en meer bescherming is definitief vertrokken en valt niet meer te stoppen.”

Eric Pompen