Als het van de Europese Commissie afhangt, moeten de EU-landen de krapte op hun arbeidsmarkt aanpakken door meer in te zetten op legale migratie. De Commissie stelt de oprichting voor van een ‘talent pool’, een platform waar Europese werkgevers in contact worden gebracht met getalenteerde werkzoekenden uit derde landen.
De economische prognoses van de Commissie bewezen het woensdag nog maar eens: met 6,2 procent is de werkloosheidsgraad in de EU27 historisch laag. Op het terrein vertaalt zich dat in verschillende sectoren evenwel in een tekort aan personeel. Dat kwalitatief tekort gaat bovendien gepaard met een kwantitatief tekort, waarbij werkzoekenden die zich aandienen vaak niet over de vereiste ervaring beschikken of de juiste scholing hebben gekregen. Zo ook in Vlaanderen, waar verpleegkundigen en werfleiders maar twee voorbeelden uit de top 10 van knelpuntberoepen zijn.
Daarenboven wordt verwacht dat in de EU tegen 2030 de bevolking in de werkende leeftijd met zeven miljoen personen zal dalen, terwijl de digitale en groene transitie miljoenen extra jobs zal creëren. Om aan deze uitdagingen tegemoet te komen, wil de Europese Commissie dat de EU-landen meer op legale migratie inzetten. Met hun inspanningen om hun beroepsbevolking bij te scholen of aan te vullen, gaan ze er niet geraken, luidt de analyse. De lidstaten zullen talenten en vaardigheden uit heel de wereld moeten aantrekken.
Digitale talent pool
Concreet zouden de EU-landen aan een nieuwe ‘talent pool’ moeten kunnen deelnemen, weliswaar op vrijwillige basis, omdat de finale zeggenschap over wie via legale migratie het grondgebied binnenkomt bij hen blijft liggen. In die pool kunnen werkgevers die op zoek zijn naar geschoold personeel in contact gebracht worden met werkzoekenden uit niet-EU-landen.
Het digitale platform zal ook dienen voor de uitrol van zogenoemde talentpartnerschappen. Dat zijn overeenkomsten met derde landen waarbij werkzoekenden hun vaardigheden kunnen laten certificeren en zichtbaar maken voor Europese bedrijven. Sowieso wil de Commissie de kwalificaties van deze derdelanders makkelijker laten erkennen door de EU-landen.
Illegale migratie
Het systeem moet niet alleen de Europese arbeidsmarkt ten goede komen. De Commissie betoogt dat het creëren van meer mogelijkheden voor legale migratie ontmoedigend zal werken voor wie illegale migratie naar Europa overweegt. Van de betrokken derde landen verwacht ze wel dat die beter met de EU gaan samenwerken op het vlak van de terugname van in Europa uitgeprocedeerde asielzoekers.
De Commissie ziet ook voordelen voor de niet-EU-landen zelf. Want doordat hun geschoolde onderdanen in Europa aan de slag zijn, zal er kennis en expertise terugvloeien – net als financiële steun.
