Europa moet het IMF loslaten

Europa gebruikt het IMF om een doortastende aanpak van zijn schuldencrisis voor zich uit te schuiven. Het is hoog tijd dat een IMF-topman uit de groeilanden Europa met de neus op de feiten drukt.

De Française Christine Lagarde is op het eerste gezicht een geschikte kandidate om Dominique Strauss-Kahn op te volgen. Zelfs haar Europees paspoort hoeft niet meteen een struikelblok te zijn, want de grote dossiers op het bureau van het IMF zitten in de map ‘Europa’. Wie beter dan een Europese toppolitica kan haar weg vinden in het heel gevoelige Europese machtsspel over de schuldencrisis. Lagarde kan DSK opvolgen als bemiddelaar in deze Europese financiële burgeroorlog.

Een schuldenprobleem is in de eerste plaats een politiek probleem, want de inzet is wie de verliezen kan en wil dragen. Europa raakt er niet uit en die patstelling dreigt de Europese economie nog jaren te gijzelen. De aanslepende onzekerheid jaagt de kapitaalkosten nodeloos omhoog en het groeipotentieel naar omlaag. Terwijl Europa al niet veel overschot heeft om de volgende generaties een wervend perspectief te bieden.

Toch is Lagarde of gelijk wie uit Europa niet de geschikte keuze. Europa herinnert zich de laatste schuldencrisis niet, dook totaal onverwachte en onvoorbereid zijn crisis in en worstelt als een onwennig schoolkind met de moeilijke huistaak. De groeilanden weten nog maar al te goed hoe zuur een financiële crisis smaakt en hebben de expertise om een schuldencrisis doeltreffend aan te pakken.

De groeilanden herinneren zich ook nog heel goed dat de komst van een IMF-delegatie niet per definitie gelijk staat aan nieuwe voorspoed, integendeel. Het klassieke IMF-voorschrift van besparingen en saneringen kan de economie in een houtgreep nemen en de terugbetalingscapaciteit van de betrokken landen nog meer ondermijnen. DSK probeerde het IMF een meer evenwichtige koers te laten varen, maar de nieuwe kapitein zal sterk moeten zijn om die nieuwe koers aan te houden.

De Europese aanpak van de eigen schuldencrisis, met de hulp van het IMF, dreigt precies dezelfde fouten te maken. In ruil voor noodleningen moeten Griekenland & co de buikriem aanhalen, wat leidt tot een permanente staat van recessie en toenemende burgerlijke weerzin. Iedereen die de cijfers twee minuten bekijkt, weet dat Griekenland insolvabel is. Zolang Europa en IMF doen alsof het een liquiditeitsprobleem betreft, blijft het land aanmodderen en wordt de Europese economie gegijzeld door deze onzekerheid. Een IMF-topman uit de groeilanden zou weten dat de strategie faalt en kan sneller een betere remedie voorschrijven. Dat houdt een schuldherschikking in, gekoppeld aan herkapitalisatie van de Europese banken.

Europa heeft zelf de financiële middelen om deze crisis op te lossen en heeft daarvoor het IMF niet nodig. Hoe gemakkelijk heeft een van de rijkste regio’s ter wereld de vernedering om bij het IMF te moeten aankloppen aanvaard. De steun van het IMF helpt Europa om de noodzakelijke oplossing voor zich uit te schuiven. Alleen een Chinees, Mexicaan of Turk kan Europa met de neus op de feiten duwen. De nieuwe machtsverhoudingen in de wereldeconomie wettigen een nieuwe wind aan de top van het IMF.

D.K.