‘Ethias heeft geen partner nodig’

Ethias ligt onder vuur van de toezichthouder, die snel een oplossing wil voor de zwakke kapitaalbuffers. “Als we erin slagen het First-risico te neutraliseren, zitten we meteen in rustiger vaarwater”, vindt CEO ad interim Benoît Verwilghen.

Eind deze maand moet Ethias de details van zijn herstelplan bij de Nationale Bank indienen. De Luikse verzekeraar slaagde dit jaar, voor de tweede keer op rij, niet voor de Europese stresstesten. Het bedrijf heeft onvoldoende kapitaalbuffers om een langdurige periode van lage rente of een zware financiële schok te doorstaan.

De molensteen om de nek zijn de resterende First A-contracten, goed voor 1,4 miljard euro. Die contracten garanderen klanten levenslang een rente van gemiddeld 3,4 procent. Met de lage rente zijn zulke rendementen niet meer haalbaar voor de verzekeraar. Daarom start Ethias een nieuwe actie om contracten af te kopen (zie kader), en wordt een herverzekeraar gezocht om het resterende First-risico over te nemen.

Voor CEO ad interim Benoît Verwilghen is het neutraliseren van het First-risico essentieel opdat de onderneming op eigen kracht zou kunnen doorgaan. Een overname of een verkoop is volgens hem niet aan de orde.

Waarom houdt u zo koppig vast aan een stand-alonestrategie?

BENOÎT VERWILGHEN. “Dit bedrijf heeft geen partner nodig. Ethias is een sterke verzekeraar die perfect zelfstandig kan doorgaan. Ons industrieel model van directe verzekeraar werkt prima en is zeer rendabel. Ik begrijp de interesse van Belfius en van anderen. Ethias draait een mooie operationele winst en heeft de voorbije jaren een pak aandeelhouderswaarde gecreëerd. We tellen 1,2 miljoen klanten.”

Kan een samengaan met Belfius Ethias van alle zorgen bevrijden?

VERWILGHEN. “Belfius heeft zich de voorbije jaren als bank goed ontwikkeld. Maar als verzekeraar heeft Ethias meer troeven. Een fusie van Belfius en Ethias is niet noodzakelijk de beste oplossing. De belangen en de aandeelhouders zijn niet dezelfde en de complementariteit kan tegenvallen. Met mogelijk grote gevolgen voor de werkgelegenheid.”

De schadeverzekeringen van Ethias zijn zeer rendabel, maar in Leven was er vorig jaar een verlies van 300 miljoen euro.

VERWILGHEN. “Dat verlies was grotendeels toe te schrijven aan de eenmalige kosten van 243 miljoen voor een inkoopactie van First-rekeningen. Met dat bedrag zijn we erin geslaagd de First-portefeuille met 1,9 miljard euro in te krimpen en onze solvabiliteitsratio met 30 procentpunten te verbeteren. Als je abstractie maakt van de First-erfenis, was er vorig jaar in Leven een winst van 50 miljoen euro.”

U zegt eigenlijk: het enige probleem bij Ethias zijn de First-rekeningen.

VERWILGHEN. “Neen, maar wel een cruciaal probleem. De First-contracten zijn een echte kanker. We hebben al zware inspanningen gedaan om de portefeuille af te bouwen. Van de oorspronkelijke 9 miljard schiet iets minder dan 2 miljard euro over, waarvan 1,4 miljard euro in de First A. Daar zit het echte probleem, omdat wij de garantie niet kunnen aanpassen. De First A garandeert een vast rendement, gemiddeld 3,4 procent, tot op de honderdste verjaardag van de klant. Alleen de klant heeft de optie om eruit te stappen. Ethias kan de voorwaarden niet veranderen.

“Gezien de lange duur van die contracten is de looptijd van onze activa korter dan die van onze verplichtingen. Dankzij de inspanningen van de voorbije jaren is die duration gap verkleind van 8,7 naar minder dan 3 jaar. Maar met de huidige lage rentevoeten blijf je een belangrijk herbeleggingsrisico lopen. Bovendien verplicht Solvency II de verzekeringsmaatschappijen de projecties voor hun toekomstige herinvesteringen te maken op basis van de huidige macro-economische en renteomgeving. Dat is problematisch, want intussen schommelen de financiële markten, en dus ook je solvabiliteitsratio.”

Heeft de lage solvabiliteitsratio van Ethias niet eerder te maken met de zwakke kapitaalbuffers?

VERWILGEHN. “Op 30 juni hadden wij een solvabiliteitsratio van 125 procent. Daarmee voldoen wij aan de vereiste norm van 100 procent. Wij weten heel goed dat wij niet de best gekapitaliseerde verzekeringsmaatschappij van België zijn. Maar dat betekent niet dat we niet aan de normen voldoen. Dat we slecht uit de stresstesten komen, heeft alles te maken met onze gevoeligheid aan de volatiliteit van de markten. De stresstesten zeggen eigenlijk niets over de solvabiliteitsmarge, maar enkel over je gevoeligheid voor macro-economische evoluties. Zo bedroeg onze solvabiliteitsratio 132 procent eind 2015, en was hij eind maart 2016 gezakt tot 111 procent. Wij voelen ons niet comfortabel om schokken op te vangen.”

Waar is Ethias het meest gevoelig voor?

VERWILGHEN. “Zoals alle verzekeraars die spaarverzekeringen met een hoge garantie aangeboden hebben, is Ethias gevoelig voor de renteomgeving en de spreadrisico’s. Omdat de looptijd van onze activa korter is dan die van onze passiva is een daling van de rente negatief, een rentestijging heeft een positief effect. Maar het is complexer dan dat. Hoewel de rente verder zakte, is onze solvabiliteit in het tweede kwartaal gestegen, dankzij een vernauwing van de spreads. Omdat we in een artificiële periode van lage rente zitten, willen we onze solvabiliteitsbuffer uitbreiden naar minimaal 150 procent tegen eind 2017. ”

Hoe wilt u dat bereiken?

VERWILGHEN. “In de eerste plaats door klanten opnieuw de kans te bieden uit de First A te stappen. Ten tweede door het First-risico te laten herverzekeren. We praten met herverzekeraars. Een van hen zou dan de rentegarantie overnemen van Ethias. Dat kan onder de vorm van een eenmalige premie die Ethias betaalt of via jaarlijkse stortingen. De beste oplossing voor Ethias zou een eenmalige operatie zijn, zodat we de kanker volledig kunnen wegsnijden.”

Maar de kosten van de uitkoopoperatie en van de herverzekering zullen opnieuw uw resultaten drukken.

VERWILGHEN. “Ja, maar je spreekt telkens over eenmalige, nog te berekenen kosten. En automatisch zal onze solvabiliteitsmarge stijgen. Als het renterisico afgedekt wordt met een herverzekering, vermindert onze gevoeligheid voor de marktvolatiliteit en de ongunstige projecties van herbeleggingen in het kader van Solvency II. Als dat lukt, zit Ethias in rustiger vaarwater.”

U geeft zichzelf tot eind 2017 om dat te realiseren. Heeft de toezichthouder zo veel tijd?

VERWILGHEN. “Zolang de solvabiliteit van Ethias boven de 100 procent zit, is er geen onmiddellijk probleem. De toezichthouder kan Ethias maatregelen opleggen die ons buiten de gevarenzone brengen. Maar er is geen reden om de zaken op de spits te drijven. Ethias zit niet in een situatie zoals in 2008 toen het water ons aan de lippen stond. Het heeft geen zin om halsoverkop een herverzekering af te sluiten. Wij willen de tijd nemen om de juiste oplossing met de juiste garanties te vinden.”

Er circuleert een bedrag van 600 miljoen euro dat Ethias nodig heeft.

VERWILGHEN. “Er is een duidelijke versterking van het economisch eigen vermogen nodig, het precieze bedrag hangt af van de solvabiliteitsmarge. Maar een versterking van het economisch eigen vermogen kan even goed gebeuren door een derisking-operatie, waarbij de risico’s van de First-portefeuille geneutraliseerd worden. Dat hoeft niet noodzakelijk een inbreng van kapitaal te zijn, al zou dat natuurlijk wel helpen.”

Patrick Claerhout

“De First-contracten zijn een echte kanker”

“Ethias is een sterke verzekeraar die perfect zelfstandig kan doorgaan”