Eerst de SP, nu de VLD uit de crisis helpen

Politieke ambities heeft hij nooit gehad, maar Fons Van Dyck (46), strategisch directeur van het reclame- en communicatiebureau VVL/BBDO, moet wel de VLD behoeden voor een zware verkiezingsnederlaag. De liberale partij scoort de jongste tijd barslecht in de peilingen. Eerder haalde Van Dyck al zo’n huzarenstukje uit door de Socialistische Partij (SP, de huidige SP.A) door de Agusta-crisis te loodsen, zodat ze in 1995 als morele overwinnaar uit de stembusslag kwam. In die tijd was hij echter de communicatiemanager en woordvoerder van de politieke partij, terwijl hij vandaag werkt voor een privé-bedrijf. De ironie wil bovendien dat tot 1999 SP.A-boegbeeld Patrick Janssens de grote baas was bij dat privé-bedrijf. Het verhindert niet dat zelfs voorganger en spin doctor Noël Slangen de keuze van de VLD als een goede zet beschouwt. “Fons kent het klappen van de zweep,” zegt hij. “Dat is een groot voordeel, want de meeste reclamebureaus hebben geen inzicht in de politiek.”

Het is precies die verbondenheid met de socialistische partij die vandaag her en der al de wenkbrauwen doet fronsen. Onterecht, zo valt te horen bij wie Van Dyck kent. Hij is zeer professioneel en zou ongeacht de opdrachtgever in staat zijn om de kaarten te lezen. Niet lang na zijn studies Politieke en Sociale Wetenschappen aan de KU Leuven ging hij aan de slag als televisieproducent van het jongerenmagazine Roodvonk, van de Socialistische Omroep, met een debuterende Marcel Vanthilt als presentator. De eerste helft van de jaren negentig gaf hij vervolgens als woordvoerder van achtereenvolgens Frank Vandenbroucke en Louis Tobback mee kleur aan de politieke arena. Over zijn wedervaren in die politiek woelige jaren schreef Van Dyck het boek Agusta: overleven met een affaire. Hij zegt: “Dat ik nooit een politiek mandaat voor ogen had, was in die tijd mijn troef. Het zorgt er ook voor dat ik met de aanstormende generatie van toen – zoals Steve Stevaert en Johan Vande Lanotte – nog steeds goede contacten heb.”

Toch liet hij de politiek in 1996 achter zich. Hij stapte over naar het pas opgerichte Telenet. Van Dyck tekende er als directeur communicatie de contouren van het merk en zette een marketingstrategie op de rails die nog altijd voortleeft. Juist de uitdaging om zelf een belangrijke stempel te kunnen drukken, was een doorslaggevend argument om te kiezen voor Telenet. “Ik had andere aanbiedingen,” zo zegt hij, “maar uiteindelijk zou ik bij grotere bedrijven minder ruimte gekregen hebben.”

Fons Van Dyck zit cyclisch in elkaar. Elke vijf jaar is de topman aan een nieuwe uitdaging toe. Zo stapte hij in 2001 over naar VVL/BBDO. In 2004 breidde hij er zijn actieradius uit door de oprichting van Think/BBDO, een strategische denktank die de aanstormende trends in de zakenwereld in een vroeg stadium opspoort en omzet in nieuwe merkpositioneringen en communicatiestrategieën voor bedrijven. Onder de klanten zitten vandaag al vier Bel20-bedrijven. Eigenlijk bracht Van Dyck daarmee trendwatching binnen in de wereld van de reclamebureaus. “Die rol is hem op het lijf geschreven,” weet een waarnemer.

De komst van de VLD als nieuwe politieke account voor VVL/BBDO is overigens ook een wending van het lot die erg goed bij Van Dyck past. De uitdaging om de VLD naar de volgende gemeenteraadsverkiezingen en de parlementsverkiezingen van 2007 te begeleiden is immers groot. “Ik ga niet op de stoel van voorzitter of woordvoerder zitten,” nuanceert Fons Van Dyck. “Wij zullen eerder als consultant fungeren. De uiteindelijke beslissing om onze adviezen te volgen, ligt bij de VLD. Trouwens, dat is niet anders dan bij bedrijven die bij ons klant zijn.”

Volgens Van Dyck is politiek een vorm van driebanden. Zonder analytisch vermogen gaat het niet. Zijn analytisch vermogen is net zijn grootste troefkaart, bevestigt Moniek Delvou, tegenwoordig woordvoerster van de European Plastics Association. Ze kent Van Dyck omdat ze de communicatie op het kabinet van Jean-Luc Dehaene (CD&V) verzorgde toen die nog premier was, en omdat ze als woordvoerster in 2001 bij Umicore verantwoordelijk was voor de samenwerking met VVL/BBDO. Dat bureau nam toen het imago van Union Minière onder handen, wat leidde tot de naamsverandering in Umicore. “Hij is stressbestendig en laat zich niet opjagen,” zo stelt ze. “Fons heeft altijd een zeer goede analyse in de vingers en kent zijn uiteindelijke doel al voor hij ergens aan begint.”

Het nieuwe marketingbrein van de VLD is nochtans niet geboren om in de schijnwerpers te staan. “Mijn adagio is hard werken en afgerekend worden op resultaten,” stelt hij. Nochtans heeft Van Dyck naar verluidt al wel geleerd dat visibiliteit erbij hoort. Dat heeft hij vooral verworven sinds zijn overstap naar de private sector. Niet dat hij ooit twijfelde aan wat hij kon. Hij wil dat alleen niet graag etaleren. Het is eerder iemand die veel invloed uitoefent vanop de zijlijn en bij een overwinning niet meteen een ereronde loopt.

Bescheiden dus. Geen tafelspringer ook. Het is iemand die niet meteen de talrijke feestjes in de sector afschuimt en toch beschikt over een indrukwekkend netwerk. “Ik heb een mooi adressenboekje met invloedrijke namen,” geeft hij toe. “Dat is vanzelf gegroeid door goede contacten. Voor een groot stuk heb ik dat te danken aan het generatiefenomeen: de mensen met wie ik samenwerkte zijn gewoon her en der doorgegroeid.” Een voorbeeld van die theorie is in elk geval Bart Somers. Tegenwoordig is die partijvoorzitter van de VLD. Toen Van Dyck spreekbuis van de SP was, deed Somers hetzelfde bij de VLD. Later hadden de twee contact omdat Van Dyck bij Telenet actief was, toen Somers burgemeester van Mechelen was. En nu vinden beide elkaar in een reddingsoperatie voor de VLD.

FONS VAN DYCK Was woordvoerder van de SP (de huidige SP.A).

Is strategisch directeur van het reclame- en communicatiebureau VVL/BBDO.

Adviseert nu liberale VLD bij de communicatiestrategie voor de volgende verkiezingen.

Roeland Byl

Veeleer iemand die veel invloed uitoefent vanop de zijlijn en bij een overwinning niet meteen een ereronde loopt.