Een visionair voor Alcatel-Lucent

Ben Verwaayen steunde al in 2000, toen hij nog in het directiecomité zat van Lucent, de fusie met Alcatel. Dat verhaal ging niet door. Toen het dan toch lukte, in 2006, leidde dat tot zes kwartalen van verliezen en een decimering van het aandeel. Verwaayen mag nu als nieuwe CEO van Alcatel-Lucent vanaf 1 oktober pro-beren alsnog een succes te maken van zijn oude plan. Voor een jaarloon van mogelijk 3,6 miljoen euro.

Op een bizarre manier maakt de aanstelling van de kleine Nederlander de cirkel rond. Verwaayen werkte tussen 1975 en 1988 bij ITT Nederland, het Amerikaanse concern dat in 1986 zijn telecomtak afsplit-ste naar het latere Alcatel. Vervolgens was hij bijna tien jaar algemeen directeur van PTT Telecom, tegenwoordig KPN, dat hij al in 1994 naar de beurs hielp brengen. In het Belgische collectieve geheugen duikt hij op in 1995, wanneer hij in een consortium met Swiss Telecom een veel te laag bod deed op een participatie in Belgacom.

In september 1997 werd hij directeur internationale markten van Lucent Technologies, toen een van de drie grootste telecomfabrikanten van de wereld. Een maand later werd hij operationeel directeur en in oktober 1999 vicevoorzitter van het directiecomité. Het was de periode dat geld geen probleem was. In januari 1999 kocht Lucent zijn concurrent Ascend voor 20 miljard dollar, bijna elf keer de omzet. Verwaayen geeft grif toe dat hij zich, net als de rest van het management, in slaap had laten wiegen. Daarna ging het snel bergaf. Eind 2002 waren bij Lucent zowat drie op de vier jobs geschrapt.

Doortastend

Michel De Coster, hoofd Enterprise bij Belgacom, heeft jaren onder Verwaayen gewerkt nadat die op 1 februari 2002 chief executive officer was geworden van British Telecom (BT). Hij noemt Verwaayen “een topper”. “Gepassioneerd, gefocust, always on, een leider die klanten en medewerkers in het middelpunt van zijn daden plaatst.” Alleszins is Verwaayen doortastend. BT lag bedroevend achterop toen hij er toekwam. De Britten hadden hun mobiele operator een paar maanden voordien verzelfstandigd en hadden geen buffer tegen de afkalvende inkomsten uit de vaste telefonie.

Verwaayen concentreerde zich op snel internet en proclameerde een drastische omschakeling naar een volledig op internettechnologie gebaseerd netwerk. Het ’21st Century Network’ van BT zou zo’n 10 miljard pond (12,4 miljard euro) over vijf jaar kosten, maar tegelijk spraak, data en televisie vervoeren en veel goedkoper te onderhouden zijn. De voetbalgekke Ben Verwaayen – een fervente supporter van Arsenal – opperde in oktober 2006 (ruim een jaar nadat Belgacom zijn digitale tv had gelanceerd) dat het mogelijk zou worden om tegelijk naar een voetbalmatch te kijken en via audioconferentie met andere supporters te praten. In feite kwam BT pas in 2007 met digitale tv-diensten. Eind maart 2008 waren er 214.000 klanten. In het jongste boekjaar haalde BT een bedrijfswinstmarge van 11,4 %. Belgacom haalt 20,7 %. Dat analisten zo verguld zijn met Ben Verwaayen, zegt misschien meer over hun (vroegere) wanhoop dan over de prestaties van BT. Ook komt het grootste deel van de winst van BT niet uit dat andere machtige project van Ben Verwaayen – de opbouw via acquisities van een wereldomspannende operator voor grote bedrijven, een combinatie van informatica en telecom. De acquisitiestrategie van BT Global Services deed hem eind 2005 zelfs even doorheen het Belgacombod op Telindus fietsen.

BT Global Services boekte vorig jaar een bedrijfswinst van amper 117 miljoen pond over een omzet van 7,9 miljard pond, na de inzet van 8,1 miljard pond aan activa en 4,4 miljard eigen middelen. Geen financiële topper.

Sir Ben

Ben Verwaayen, intussen Sir Ben, vertrok in mei bij BT vóór hij echt de vruchten kon plukken van zijn ’21st Century Network’, dat pas in 2010 af is, en vlak nadat hij met Frontline Technologies zijn eerste grote overname had gedaan in Azië. Aan FEM Business zei hij over de timing dat hij bang was te veel naar de mond gepraat te worden.

In Nederland werd er even op gespeculeerd dat hij in de politiek zou gaan. Hij is lid van de liberale VVD en was in 2006 zelfs voorzitter van de partijcommissie die het verkiezingsmanifest van de VVD opstelde, compleet met belastingverlaging en gratis kinderopvang. De VVD verloor.

De slimme communicator met het fijne brilletje en de directe stijl onderstreepte na zijn aanstelling vooral de knowhow van Alcatel-Lucent, niet de ruzies en de cultuurverschillen. In mei had hij in FEM Business nog gefilosofeerd dat “zoveel mogelijk debat in je onderneming krijgen vanuit verschillende achtergronden, ervaringen en gevoelens leidt tot betere producten, betere besluitvorming en een betere relatie met je markt.” Als dat waar is, zit hij bij Alcatel-Lucent gebeiteld.

Ben Verwaayen (56)

Gehuwd,

twee kinderen

Ex-CEO BT

Vanaf 1 oktober

CEO Alcatel-Lucent

Bruno Leijnse