“Een ondernemer moet zich overbodig maken”

In 2004 nam Jean-Charles Carrette de firma Westlease over van zijn vader. Vandaag heeft het bedrijf 2 procent van de Belgische autoleasingmarkt in handen, een markt die gedomineerd wordt door internationale giganten. Maar de jonge ondernemer is van plan om voor ophef te zorgen in de energiesector. Met Elexys lanceert hij een nieuwe stroomleverancier die mikt op kmo’s.

Underdog. Zo omschrijft Jean-Charles Carrette de positionering van Westlease, het familiebedrijf dat met een wagenpark van 4000 voertuigen een omzet van circa 36 miljoen euro genereert. Dezelfde term komt bij hem op wanneer het gaat over Elexys, de stroomleverancier die hij zonet samen met zijn schoonbroer heeft opgericht en waarmee hij marktaandeel hoopt af te snoepen van Electrabel.

Deze jurist van opleiding – die ook een master aan de Solvay Business School op zak heeft – werpt zich graag op als een onafhankelijke challenger en houdt ervan om in relatief kleine structuren de touwtjes in handen te houden. “Ik steek graag de handen uit de mouwen en wil mijn beslissingen toegepast zien”, zegt Carrette. Niet verwonderlijk dus dat hij zijn job als junior consultant bij Bain & Company – hoewel heel interessant – toch als “enigszins frustrerend” ervoer: hij reikte klanten in de media- en de telecomsector wel oplossingen aan, maar moest de uitvoering aan anderen overlaten. Daardoor bleef hij met een onvoldaan gevoel zitten.

En waarom geen carrière aan de balie? Hij geeft toe dat hij rechten heeft gestudeerd omdat hij niet goed wist wat te kiezen. Maar al tijdens zijn studies hoorde hij de lokroep van de zakenwereld: “Fiscaal recht lag me het best en alle opties die ik heb gekozen, hadden te maken met economie en met business.” Bij Bain leerde hij analytisch en grondig te werk te gaan. Hij hield er zich bezig met vier à vijf projecten in uiteenlopende sectoren, van de dagbladpers tot de staalsector. Na twee jaar – hij had toen nog geen enkele familiale verplichting – besloot hij om een droom waar te maken: in zijn eentje door Azië trekken. Hij kocht een ticket enkele reis en deed als rugzaktoerist India, Nepal en Tibet aan. Hij legde duizenden kilometers af en ontmoette overal de plaatselijke bevolking. Eenmaal terug in België, wist hij nog steeds niet echt welke richting hij met zijn carrière uit wilde. En hij was nog niet van plan om bij Westlease te gaan werken. Hij stemde er echter mee in om zijn vader een handje te helpen bij enkele specifieke opdrachten. En stilaan kreeg hij te smaak te pakken. Tot hij de mouwen resoluut op-stroopte en er voluit voor ging.

Hr: een uitdaging van formaat

In februari 2004 werd Jean-Charles Carrette gedelegeerd bestuurder. Hij volgde zijn vader op, die nog altijd commerciële taken verricht in de onderneming. De rode loper werd dus uitgerold voor de zoon van de baas. En toch was dat niet de makkelijkste weg. “Ik moest opboksen tegen een heleboel vooroordelen en angsten”, herinnert hij zich. “Er werkten toen ongeveer vijftien bedienden in het bedrijf. Sommigen waren bang dat ik alles zou veranderen en vroegen zich af of ik mijn positie wel verdiende.”

Hij erkent dat hij op het vlak van hr-management enkele problemen heeft ondervonden: “Dat is een domein waarover je niet veel leert op de banken van een aula en ik heb het duidelijk onderschat. In het begin slorpten die kwesties veel van mijn tijd op, terwijl ik me liever had geconcentreerd op strategische aspecten. Maar het menselijke kapitaal is voor een onderneming van cruciaal belang.” Om het tij te keren, wierf hij een hr-manager aan en nam hij – niet zonder moeilijkheden – een aantal maatregelen: hij sloopte de muurtjes tussen de diensten, stimuleerde de medewerkers om meer samen te werken en werkte processen uit voor interne mobiliteit.

Op het juiste moment inbinden

Toch vormden deze moeilijkheden geen rem op het elan van de jonge entrepreneur. Hij had nu eenmaal een duidelijk doel voor ogen: de kmo professionaliseren. Een enorme uitdaging, vooral op het vlak van de informatica. “Dat aspect is in ons vak fundamenteel om succes te boeken,” merkt Carrette op. “Wij moesten een geautomatiseerd proces uitkienen om onze vloot volledig te beheren. Toen ik in de firma kwam werken, was er al een externe dienstverlener bezig met het ontwerpen van dure software, maar die bleek onbruikbaar. Ik heb nog twee jaar met hem samengewerkt, maar het liep helemaal fout.” De entrepreneur nam een moeilijke beslissing: “Ik besloot de zaak af te blazen toen het nog niet te laat was. Het project had al heel veel geld opgeslorpt, ruim 800.000 euro. Het leek me op dat moment het verstandigst om schoon schip te maken en opnieuw van nul te beginnen.” De jonge baas opteerde ervoor om alles intern te ontwikkelen en nam twee informatici in dienst. Inmiddels is het systeem een feit en kan de onderneming de enorme stroom van informatie over elk voertuig van Westlease volkomen geautomatiseerd beheren.

Jezelf overbodig maken

De financiën waren een andere grote werf. “Omdat wij met een heleboel banken werken, moeten we op elk moment onze rekeningen kunnen voorleggen”, zegt Carrette. “Ik maak er trouwens een erezaak van om onze maandverslagen uitermate helder te houden. Dat boezemt onze partners vertrouwen in.” Als we hem mogen geloven, is deze discipline een van de redenen waarom Westlease er, in tegenstelling tot meerdere concurrenten, in geslaagd is om de crisis goed door te komen. De jonge baas heeft het wagenpark niet alleen verdubbeld (van 2000 naar 4000 voertuigen tussen 2005 en 2008), hij heeft van de firma ook een nationale speler gemaakt door bijvoorbeeld in Namen een kantoor te openen. En hij mag best trots zijn op de resultaten van Westlease. Ondanks de crisis is het wagenpark van de firma ook in 2009 met 8 procent gegroeid, en dat in een stagnerende markt.

Maar deze dynamische jonge man streeft nog een ander, verrassender doel na: hij wil zichzelf overbodig maken. “Naar mijn mening moet een ondernemer mechanismen inbouwen zodat het bedrijf zonder hem kan draaien. Al was het maar omdat er hem iets kan overkomen.” Vandaag kan hij vertrouwen op een team van 22 medewerkers, die de onderneming draaiend houden wanneer hij er niet is. Daardoor kan hij sinds ruim een jaar ook een deel van zijn tijd besteden aan een ander project: Elexys. Nadat hij zelf zonnepanelen liet installeren om de stroom van Westlease en een deel van de stroom van de familiale concessiehouder op te wekken, werd Jean-Charles Carrette zich bewust van de energienoden van de kmo’s. Volgens hem hebben die niet veel baat gehad bij de liberalisering van de elektriciteitsmarkt. Reden genoeg om samen met zijn schoonbroer een nieuwe stroomleverancier op te richten die mikt op kmo’s. In juli kreeg Elexys van de Vreg (de Vlaamse energieregulator) de toelating om elektriciteit te verkopen in Vlaanderen. Hij hoopt binnenkort ook een vergunning te krijgen in Wallonië en in de komende weken een aanbod te kunnen lanceren via het internet.

Christophe Charlot

“Als zoon van de baas moest ik opboksen tegen vooroordelen en angsten”