Een nieuwe strijd tegen duur papierwerk

Alle waardevolle initiatieven ten spijt voelen de ondernemers amper iets van de politieke strijd voor administratieve vereenvoudiging. In een nieuwe studie legt Voka de vinger op de wonde. Ze formuleert ook zeventig voorstellen voor de overheid om het papierwerk voor de bedrijven te verminderen.

Administratieve vereenvoudiging staat hoog op het prioriteitenlijstje bij zowel de federale als de Vlaamse overheid. Al hebben nog niet alle politici dat even goed begrepen. Zo diende parlementslid Hans Bonte (SP.A) deze week nog een wetsvoorstel in om werkgevers te verplichten een antwoord te sturen naar elke sollicitant. Het voorstel voorziet zelfs in een boete van 500 euro per onbeantwoorde sollicitatie.

Zulke misbakken ideeën, waar ongetwijfeld weinig mensen op zitten te wachten, moeten ook de staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, Vincent Van Quickenborne, pijn aan de ogen doen. Vorige week triomfeerde de VLD-excellentie nog met een nieuwe reeks maatregelen die fors hakken in het papierwerk in de landbouw en de voedingsnijverheid. Ook op federaal vlak waren er onlangs interessante initiatieven, zoals de afschaffing van de papieren boekhouding en de vereenvoudiging van de oproeping tot een algemene vergadering van vennootschappen. Bovendien moeten starters zich niet meer laten afschrikken, want de papierberg is voor hen fors geslonken.

Alle goede bedoelingen ten spijt voelen de bedrijfsleiders de administratieve druk in de praktijk echter weinig afnemen. Een nieuwe studie van ondernemersvereniging Voka bevestigt die negatieve perceptie.

Maaltijdcheques zijn zware last

In economische en politieke kringen is het concurrentievermogen van onze economie tegenwoordig het gespreksonderwerp van de dag. Haast automatisch spitst de discussie zich toe op de hoge loonkosten. “Die fixatie op de loonkosten is begrijpelijk, maar ook de administratieve lasten betekenen vaak een onnodig verlies aan concurrentiekracht,” aldus Philippe Muyters, gedelegeerd bestuurder van Voka. “We kunnen niet ontkennen dat de politieke wil aanwezig is om er iets aan te doen, maar de ondernemers merken daar nog veel te weinig van.”

De discrepantie tussen het overheidsbeleid en de bedrijfsrealiteit is overigens opvallend. “De administratieve vereenvoudiging wordt nog altijd niet gestroomlijnd met de bedrijfsprocessen,” aldus Eric Vermeylen, directeur van het kenniscentrum van Voka.

Samen met tien bedrijven (zie kader: Wie werkte mee aan de Vokastudie?) ging het kenniscentrum daarom op zoek naar de meest prioritaire lastenlijst. De analyse resulteerde in zeventig concrete beleidsvoorstellen voor administratieve vereenvoudiging: 25 in het domein van arbeid en tewerkstelling, zeventien op het vlak van boekhouding en fiscaliteit, en nog eens 28 met betrekking tot milieu, preventie en ruimtelijke ordening. “Heel belangrijk is dat al deze maatregelen de overheid geen geld zullen kosten,” benadrukt Vermeylen.

Heel veel bedrijven ervaren het systeem van de maaltijdcheques als een loodzware administratieve last. “Het voordeel wordt gewoon opgesoupeerd door de administratiekosten,” zegt Marc Binnemans, gedelegeerd bestuurder van de Lierse drukkerij Antilope. Reden genoeg voor hem om niet in het systeem te stappen. Voor een uitzendbedrijf als Randstad – dat ook de officiële werkgever is van al zijn uitzendkrachten – lopen de administratieve kosten op tot meer dan 25.000 euro per jaar. Om nog maar te zwijgen over de distributiesector die de cheques moet controleren en verwerken. Daarom pleit Voka om de papieren maaltijdcheques te vervangen door een elektronisch systeem, vergelijkbaar met de Protonkaart.

Tegenwoordig heeft iedereen de mond vol van innovatie, maar de goede politieke bedoelingen verzanden vaak in administratieve procedures. Bedrijven die personeel aanwerven voor wetenschappelijk onderzoek hebben bijvoorbeeld recht op een belastingvrijstelling maar de procedure is zeer complex en de bewijslast ligt uiteindelijk bij de werkgevers. Zo gaf Agfa-Gevaert in 2005 maar liefst 23.140 euro uit voor het aanvragen van die vrijstellingen, bij Janssen Pharmaceutica bedroeg de kostprijs 10.496 euro. De overheid zou daarom beter de bewijslast voor elke aanwerving afschaffen en vervangen door een systeem van controle op basis van steekproeven, vindt men bij Voka.

Naast de zeventig beleidsvoorstellen stelde het Vokakenniscentrum ook de Administratieve Lastenbarometer (ALB) op (zie kader: De prijs van uw administratieve lasten). Die leert dat de bedrijven nu gemiddeld 100.000 euro (inclusief milieugerelateerde administratieve lasten) uitgeven aan administratieve lasten. Volgend jaar wordt een nieuwe meting uitgevoerd. Daarmee is de ALB een directe concurrent van de Kafka-index van staatssecretaris Vincent Van Quickenborne. Het is maar de vraag of beide meetinstrumenten in 2007 – een belangrijk verkiezingsjaar – dezelfde tendens zullen weergeven.

Dirk Van Thuyne