Een goudmijn voor software

Hebt u een antivirusprogramma nodig ? Printerproblemen ? Wilt u een programma testen voor u het koopt ? De oplossing is misschien te vinden op het Internet, waar een massa software verkrijgbaar is…

U heeft een nieuwe printer, maar uw tekstverwerker herkent hem niet ? En u ontdekt dat op zondag ? Trek u dan niet de haren uit het hoofd. Dit is een geval waarin het Internet zijn diensten bewijst. Fabrikanten als Hewlett-Packard hebben sites waar iedereen zijn programma’s kosteloos kan downloaden. U hoeft niet naar de winkel om nieuwe diskettes, u haalt de software binnen via de telefoonlijn of het lokale netwerk.

Alle informaticaspecialisten weten dat er op het Internet heel wat te vinden is. Wanneer ze een programmaatje of documentatie nodig hebben, nemen ze eerst daar even een kijkje. Maar particulieren kunnen dat ook, en niet alleen in noodgevallen. Het Internet krioelt van alle soorten van programma’s. Hebt u een virusscanner nodig om uw computer te beschermen ? Verscheidene antivirusprogramma’s zijn gratis verkrijgbaar. Wilt u een commercieel programma eerst testen voor u het koopt ? De kans is groot dat het softwarehuis een demoversie op zijn site heeft (een versie die na een bepaalde tijd onbruikbaar wordt). Spelletjes zijn er eveneens in overvloed. Sommige programma’s die in de winkels worden verkocht, zijn ook via het Net te koop. Kortom : het Internet biedt software-op-verzoek. Zeker in ons land, waar het aanbod in de winkels vaak mager uitvalt, is dat een heel voordeel.

Wie de gewoonte eenmaal te pakken heeft, vindt het downloaden van programma’s de natuurlijkste zaak ter wereld. Wat heeft men ervoor nodig ? Toegang tot het Internet en een browser, zoals Microsoft Explorer of Netscape Navigator. Men kan ook via sommige on line-diensten downloaden CompuServe is daar een voorbeeld van.

In feite gaat het om een nieuwe manier om software te “verbruiken” : wanneer men iets nodig heeft, kijkt men wat er beschikbaar is. Gratis, als het even kan. Op het praktische vlak is het allemaal erg eenvoudig. Men klikt op de naam van het programma dat men wil laden en het wordt naar de computer gestuurd. Het moeilijkste is nog het vinden van de juiste site en, nadat men zijn keuze heeft gemaakt, het bepalen van de map waarheen men het programma wil kopiëren.

Welke soorten programma’s zijn beschikbaar ?

PATCHES.

Softwarehuizen hebben de slechte gewoonte hun producten iets te snel op de markt te brengen. Soms ontbreken er gedeelten of bevatten ze nog foutjes (bugs), die allerlei problemen veroorzaken en zelfs de computer kunnen doen vastlopen. Om dat te verhelpen, verspreiden dezelfde softwarehuizen correctieprogramma’s (“patches”), of mini-programma’s met bijkomende functies. Bij de tekstverwerking is één van de grootste problemen de omzetting van bestanden die met een ander programma gemaakt zijn. Men heeft daar conversieprogramma’s voor nodig en die zijn er nooit genoeg. Microsoft biedt de gebruikers van Word een hele reeks conversieprogramma’s aan (http://www.microsoft.com). Zelfs wanneer er geen problemen zijn, doen gebruikers van nieuwe programma’s er goed aan om op de Internet-site van de uitgever te gaan kijken. Misschien worden daar bepaalde moeilijkheden gemeld, samen met de oplossingen. Soms vormt het Internet zelfs een verlengstuk van het programma. Een typisch voorbeeld daarvan zijn de antivirusprogramma’s, waarvoor men regelmatig via het Net updates met gegevens over nieuwe virussen kan opladen.

DRIVERS.

Alle randapparaten van de computer, van de printer tot de muis, hebben besturingsprogramma’s nodig, de zogenaamde drivers. Meestal worden ze samen met de apparatuur geleverd, op diskette of cd-rom. Wanneer men die echter verliest (of de recentste, meest geavanceerde driver wil ophalen), kan men meestal op de site van de leverancier terecht.

SHAREWARE.

Shareware (“software die gedeeld wordt”) is geen type van programma maar wel een manier om software te verspreiden. In deze categorie vindt men allerlei soorten van programma’s : toepassingen, spelletjes en utilities (vaak de meest populaire). De software is meestal gemaakt door kleine bedrijven of door particulieren, die geen zin hebben in de rompslomp van het traditionele distributiecircuit. Iedereen kan het programma proberen. Wanneer men er tevreden over is, betaalt men achteraf met de creditcard of op een andere manier een bescheiden prijs, meestal in de buurt van 20 dollar (700 frank). Sommige shareware wordt zonder beperkingen verspreid, andere programma’s worden na verloop van tijd onbruikbaar (tenzij men betaalt) of beschikken slechts over een gedeelte van hun functies. Op het vlak van de kwaliteit moet goede shareware niet onderdoen voor de programmatuur die men in de winkel koopt. Sommige programma’s zijn echte klassiekers, zoals het onmisbare Winzip (bestandscompressie). Tot voor enkele jaren werd shareware vooral gedistribueerd via gespecialiseerde tijdschriften, op diskette of cd-rom. Nu kan men op het Internet krachtige databanken met shareware raadplegen. Eén van de bekendste is Shareware. com (http://www.shareware.com).

GRATIS SOFTWARE.

Sommige uitgevers geven hun programma’s zomaar weg. Corel, bijvoorbeeld, heeft gratis software voor het klasseren van informatie, Info-Central. Veel Internet-software kan eveneens kosteloos worden opgeladen. Bij Microsoft is dat onder meer het geval met Explorer (de WWW-browser van het merk). Een andere categorie die steeds vaker gratis wordt verspreid, is die van de viewers, waarmee men bestanden kan lezen waarvoor men het juiste programma niet bezit. Zo heeft Microsoft gratis viewers beschikbaar voor Word, Excel en Powerpoint.

Een andere groep van gratis software is die van de plug-ins : kleine programmaatjes die de werking van bestaande software verbeteren of voor extra functies zorgen. Ze zijn vooral nuttig in de wereld van het Internet. Een voorbeeld : steeds meer documenten (onder andere Kamerdocumenten, studies van de Oeso…) worden op het Internet verspreid in het pdf-formaat van Adobe Acrobat, dat de oorspronkelijke opmaak behoudt, illustraties inbegrepen. Om dergelijke documenten te kunnen lezen, heeft men een plug-in voor Adobe Acrobat nodig. Dat programma is gratis te krijgen op de WWW-site van Adobe (http://www.adobe.com). Maar de software om zelf pdf-documenten te maken, moet wel worden betaald…

De softwarehuizen bieden ook gratis software aan, om hem door vrijwilligers te laten uitproberen. Wie zin heeft om programma’s te testen die nog niet in de handel zijn, kan bijvoorbeeld bij het Canadese Corel bèta’s opladen van WordPerfect Office (tekstverwerker, spreadsheet, presentatieprogramma, enzovoort) of van Corel Draw 7 (sinds 29 april zijn versies in het Russisch, Pools en Fins beschikbaar voor vrijwilligers). In feite is dit systeem bedoeld voor ervaren amateurs die niet in paniek geraken wanneer hun pc of Mac vastloopt dus niet voor de gewone gebruiker.

DEMO’S.

De grote softwarehuizen gebruiken dezelfde distributiemethode als de producenten van shareware. Ze presenteren demonstratieversies van hun programma’s, die iedereen gratis kan downloaden. De demo is bijna altijd gedurende een beperkte tijd (30 tot 60 dagen) bruikbaar, wat voldoende moet zijn om het programma te beoordelen.

PROGRAMMA’S KOPEN.

De verkoop van programma’s via het Internet zou mettertijd ingeburgerd moeten raken. Het is immers echt een praktische methode. Ze vermindert de distributiekosten, zodat de prijzen kunnen dalen, en versnelt de commercialisering van de recentste, meest geavanceerde versies. Toch zijn er nog niet veel centrale verkoopdiensten die een ruime keuze aanbieden. Eén ervan is Software. net (http://www.software.net), dat ook internationale klanten aanvaardt.

Jammer genoeg heeft downloaden niet uitsluitend voordelen. De communicatie kost tijd en geld, want de programmabestanden worden voortdurend groter. Zelfs gecomprimeerde bestanden zijn soms 4 megabyte of meer groot. Een snelle modem heeft per megabyte een minuut of tien nodig. De beste periode is ‘s ochtends, wanneer het verkeer op het Internet het minst druk is. En na afloop kan het geen kwaad om het ontvangen bestand met de viruschecker te controleren.

Echt iets om te proberen, de pc of Mac herstellen of uw verzameling software uitbreiden zonder de deur uit te moeten… Eén conditio sine qua non : u moet wel eerst aan een Internet-aansluiting zien te raken.

ROBERT VAN APELDOORN

EEN PRIMA HULP Steeds meer softwarehuizen geven de verbruikers de kans om programma’s gratis te testen voor ze kopen.