Een foutje van 20 miljard

Vanaf 1 april 2000 gaan de lasten voor werknemers in de privé-sector omlaag. Een operatie waarvoor de regering 48,2 miljard frank heeft voorzien. En dat is 20 miljard frank te weinig, zo blijkt uit berekeningen van Trends.

De perikelen rond de onderwijsfinanciering liggen nog niet volledig achter de rug of de regering van Guy Verhofstadt (VLD) zit al met een nieuw probleem opgezadeld. De aanleiding deze keer is simpel: het kabinet heeft zich bij de begrotingsopmaak – en meer bepaald bij het hoofdstuk over de lastenverlaging – gewoonweg… misrekend.

Vandaag is in de begroting 48,2 miljard voorzien om de impact van de per 1 april 2000 voorziene lastenverlaging van 32.000 frank per werknemer in de privé-sector te dekken. De tabel maakt duidelijk hoe Verhofstadt en zijn ploeg aan dat bedrag kwamen. Uitgangspunt tijdens de herfstelijke begrotingsbesprekingen was een noot van minister van Arbeid en Tewerkstelling Laurette Onkelinx (PS). Die schatte de totale kostprijs van de operatie op 55,5 miljard frank per jaar (de Rijksdient voor Sociale Zekerheid had nochtans al voorgerekend dat het initiatief 57,5 miljard frank zou kosten). Aangezien de regering van Jean-Luc Dehaene (CVP) al 15,8 miljard frank had opzijgezet voor de lastenverlaging, bleef er voor Verhofstadt nog maar 39,7 miljard bijkomend te financieren.

Vanaf hier wordt het verhaal iets gecompliceerder: Verhofstadt voert de lastenverlaging door per 1 april 2000, zodat voor het jaar 2000 slechts drie kwartalen moeten worden gefinancierd. Driekwart van 39,7 miljard frank geeft 29,8 miljard. Vervolgens trok de regering de lastenverlagingen in het kader van de sociale Maribel (lastenverlaging voor de sociale sector) en van de operatie Startbanen van dit bedrag af. Resultaat: er is 24,3 miljard frank nodig voor drie kwartalen. En net hier ging de regering voor de eerste keer in de fout: de lastenverlaging heeft immers betrekking op drie kwartalen, terwijl de sociale Maribel en de Startbanen respectievelijk verwijzen naar twee en vier kwartalen.

Wanneer men dit bedrag van 24,3 miljard voor drie kwartalen omrekent naar jaarbasis zou de lastenverlaging dus 32,4 miljard kosten. Gecumuleerd met de 15,8 miljard die al was voorzien door de regering-Dehaene bekomt men de fameuze 48,2 miljard.

RSZ.

Zoals hierboven al aangehaald, berekende de RSZ al dat de budgettaire impact van de lastenverlaging 57,5 miljard frank zou bedragen. De instelling ging daarvoor uit van 2.251.000 personen die in de privé-sector zouden zijn tewerkgesteld. Vervolgens corrigeerde de RSZ dit cijfer, eerst voor de werknemers die niet voor de lastenverlaging in aanmerking komen (350.000 eenheden) en vervolgens voor de impact van de deeltijdse arbeid. Het regeerakkoord voorziet immers expliciet dat de lastenverlaging in functie van de arbeidstijd moet worden doorgevoerd. Een correctie die leidde tot nog eens een vermindering met 103.000 voltijds equivalenten. De lastenverlaging van 32.000 frank dient dus te worden toegekend aan 1.798.000 fulltimers (2.251.000 – 350.000 – 103.000), wat neerkomt op een totaalbedrag van 57,5 miljard (1.798.000 x 32.000).

Regeerakkoord.

Ook de rekenkunde van de RSZ is echter nog te flatterend voor de regering. De reden daarvoor is te vinden in het regeerakkoord zelf. Daarin staat bepaald: “In het tweede kwartaal van het jaar 2000 zal de regering naast de verhoging van de sociale Maribel en de invoering van een tegemoetkoming voor ‘Startbanen’ een substantiële daling van gemiddeld ongeveer 32.000 frank per werknemer per jaar van de lasten op arbeid doorvoeren” (onze cursivering). Als we het regeerakkoord als basis nemen, zijn de correcties die zowel door de regering als de RSZ-diensten werden doorgevoerd, dus volledig uit den boze. De aftrek voor deeltijdse arbeid is wel correct en maakt dat de vanuit het regeerakkoord logische lastenverlaging zou slaan op een bedrag van 68,7 miljard, zijnde 32.000 frank maal 2.148.000 werknemers (dit is 2.251.000 min 103.000).

Bij het onderwijsdispuut ging het om 2,4 miljard frank, hier moet er 20 miljard worden gevonden. Benieuwd welk wit konijn nu uit de hoed gaat komen.

GC/JVO