Een famiale patron

In november 2012 zal het twintig jaar geleden zijn dat voorzitter-gedelegeerd bestuurder André Knaepen het informaticadienstenbedrijf Cegeka begon. Twintig jaar waarin het bedrijf een gedaanteverwisseling onderging.

“Het is iets wat je niet zo gauw vergeet”, zegt André Knaepen, gedelegeerd bestuurder van Cegeka. In januari 2000 bracht hij drie nachten door in de cel. Volgens hem het resultaat van een meningsverschil met de Bijzondere Belastinginspectie over de manier waarop hij zijn managementvennootschap inzette. In een rechtszaak werd hij niet veroordeeld. Knaepen trof een dading met de fiscus.

In zekere zin was het de tol van het succes. Luttele maanden tevoren had Knaepen de Limburgse Reconversiemaatschappij, Flanders Language Valley Fund en het prille Nederlandse fonds NETh@ve weten te overtuigen 5 miljoen euro te betalen voor een kleine 17 procent van Cegeka, het bedrijf dat hij in 1992 mee had opgericht. Op papier was Cegeka zo 30 miljoen euro waard – en Knaepen, met 94 procent van de aandelen, bijna evenveel. Een opmerkelijke prestatie voor iemand die zeven jaar tevoren, op zijn 42ste, nog een bediende uit de middenklasse was. “Zijn sterkste kant is onderhandelen. Als de tegenpartij denkt dat de kerk nog in het midden staat, heeft André ze al helemaal naar zijn kant geschoven”, zegt een voormalige medewerker over Knaepen. De voorspelde cashflows van Cegeka bleken achteraf even overschat als het verwachte rendement van de licentie op de medische taaltechnologie van Lernout & Hauspie Speech Products die Cegeka kocht.

Terug naar november 1992. De steenkoolmijnen waren dicht. Volvo Cars Sint-Truiden (VCST) had een participatie genomen in het nieuwe datacenter van de KS, CSC en Gimv in Hasselt. OMOB, het huidige Ethias, had ook interesse, maar niet in de afdeling systeemontwikkeling. De dertig medewerkers daar stonden onder leiding van André Knaepen, de voormalige IT-manager van VCST. Hij overwoog een managementbuy-out van de divisie. De OMOB-deal ging niet door, de buy-out wel. De toenmalige baas van VCST, wijlen Ludwig Van Kauter, liet hen onder de naam Cegeka beginnen. “Ik heb altijd zijn gedrevenheid gerespecteerd. Hij durft te dromen. Als je niet droomt, kan je geen plannen maken en ze niet realiseren”, typeerde hij Knaepen in 2009.

Knaepen startte Cegeka in een 50/50-partnership met Herman van Halen, de directeur informatiebeleid die VCST-moeder NedCar naar Hasselt had gestuurd om de fusie met het KS-datacenter te coördineren. “We hebben zwarte sneeuw gezien”, geeft Knaepen toe. Hij leerde er zijn tweede vrouw kennen, Sonja Nouwen, de directiesecretaresse die ook voor Van Halen werkte. Van Halen verdween uit Cegeka kort na een kapitaalverhoging door VCST Special Products, een vehikel om voormalige KS- en VCST-medewerkers in Cegeka te laten participeren, in 1996. Knaepen nam echter tegelijk de meerderheid in VCST Special Products en verwierf zo de controle over Cegeka.

Knaepen, rijzig, kaarsrecht, is afkomstig uit Tongeren. Zijn vader was beroepsmilitair, zijn moeder huisvrouw. Er was geen geld voor verdere studies. Daarom begon Knaepen – tegen zijn ouders in – een opleiding als leerling-piloot/officier voor hij als programmeur en analist zijn carrière startte bij Philips in Eindhoven en Hasselt. “Mijn grootouders waren winkeliers. Mensen die wisten wat geld waard was”, zegt hij. Wie de Azteekse trap naar de ingang van het Cegeka-complex aan de Universiteitslaan beklimt, zal er anders over denken, maar Knaepen let op de kleintjes. “Hij heeft een hekel aan overhead. Het is geen toeval dat er bij Cegeka zo weinig secretaresses werken”, zegt een voormalige manager. Hij supportert voor KRC Genk – niet zo hard als zijn echtgenote – en is op zijn 61ste nog even betrokken bij Cegeka als ooit. “Operationeel doe ik al een hele tijd niks meer. Ik werk alleen nog op de strategische punten, overnames, dat soort van zaken”, zegt Knaepen.

Als een familiale patron blijft Knaepen wel door de rapporteringslijnen lopen. “Ik praat niet alleen met de directie. Ik spreek met de mensen op het terrein. Ik verwacht ook van mijn directieteam dat ze de laarzen kunnen aantrekken en in de modder staan”, zegt Knaepen. Klanten met een probleem kunnen hem altijd bellen.

Opvolging is een teer punt. Al in 2007-2008 speelde Knaepen, die 72,8 procent van de aandelen heeft, met het idee zich te beperken tot de rol van voorzitter. Captain of industry Jef Roos en Robert Ceuppens, financieel directeur van Concentra, werden onafhankelijke bestuurders. Maar zijn gedoodverfde opvolgers, Wim Bijnens en Luc De Clerck, vertrokken. Ook met ex-Dolmen-CEO Jan De Ville klikte het niet. De twee kinderen uit zijn eerste gezin werken bij Cegeka, maar niet in directiefuncties. “Ik geef de voorkeur aan een natuurlijk opvolgingsproces”, zegt Knaepen nu. “Wie de capaciteiten heeft, groeit er automatisch bovenuit.”

BRUNO LEIJNSE

“Mijn directieteam moet de laarzen aantrekken en in de modder staan”

André Knaepen