Een artistieke trendsetter in beats

Echte pioniers willen liever erkenning dan centen. Dat is niet anders bij Philip De Liser. Met de vzw 5 voor 12 stond hij aan de wieg van het festival 10 Days Off. Oorspronkelijk heette dat 10 Days of Techno, en was het meteen het eerste festival voor elektronische muziek in Vlaanderen.

10 Days Off heeft 13.000 fans op Facebook. Tomorrowland speelt met 1,3 miljoen Facebook-vrienden in een heel andere divisie. In harde valuta betekent dat: de winst van Tomorrowland is bijna twee keer groter dan het hele werkingsbudget van 10 Days Off. En toch is 10 Days Off een begrip, nog steeds. Het tiendaagse festival vindt plaats tijdens de Gentse Feesten en is al aan zijn achttiende editie toe. Een dagticket kost 16 euro, voor Tomorrowland betaal je 72,5 euro voor een dag dansplezier. Peetvader Philip De Liser is niet jaloers op het succes van het dancefestival in Boom. Hij ziet zichzelf veeleer als een artistieke trendsetter en zoekt zijn plek naast het commerciële succes van grote dansfestijnen als I Love Techno en Tomorrowland.

De 46-jarige De Liser zette al in 1995 samen met Victor Rudy Ackaert en Eric Smout het allereerste dancefestival van Vlaanderen op poten. Dat heette toen nog 10 Days of Techno. Later werd dat gewoon 10 Days Off. Van de oorspronkelijke stichters is enkel De Liser nog actief bij 5 voor 12, de overkoepelende vzw die het festival organiseert en voorts de Antwerpse club Petrol uitbaat en ook betrokken was bij het muzikaal-literaire festival de Nachten. “Duw ons niet in het vakje van dance of techno”, benadrukt hij. “Wij richten ons op de zogenaamde meerwaardezoeker in de elektronische muziek. Wij willen ons bewust profileren als een festival van elektronische muziek. Niet mainstream, maar wel met de vinger aan de pols van de jongerencultuur.”

Als evenementorganisator haalt 5 voor 12 een omzet van ruim 1,4 miljoen euro. Daarvan komt ruim 250.000 van 10 Days Off. Nochtans was dat een paar jaar geleden veel meer. Tot drie jaar geleden lag dat budget voor 10 Days Off ruim twee keer zo hoog. Ook het aantal bezoekers is in die periode teruggevallen van 24.000 bezoekers in tien dagen tot een kleine 15.000. “Wij hebben de crisis echt wel gevoeld”, vertelt De Liser. “We raakten als gevolg van de bankencrisis Fortis als onze belangrijkste sponsor kwijt en kampten met verminderde subsidies. Noodgedwongen moesten we het festival inkrimpen. We spelen nu nog maar in één zaal in plaats van drie zalen van de Vooruit.”

Vorige maand, bij de recentste subsidieronde, zijn zelfs alle subsidies van de Vlaamse Gemeenschap van 5 voor 12 geschrapt. “Dat is wel frustrerend”, geeft De Liser toe. “Uiteindelijk kregen wij een positief zakelijk advies, maar artistiek kregen we minder goede punten. Ik vraag me af of die beoordelaars wel voldoende voeling hebben met de jongerencultuur.”

Niet-commercieel

5 voor 12 is een gesubsidieerde vzw. Dat is ook een belangrijk onderscheid met Tommorrowland en I Love Techno, die commerciële evenementen zijn. “10 Days Off is een niet-commercieel evenement”, benadrukt Philip De Liser. “Wij deden in het verleden ook het literair-muzikale festival de Nachten. En we runnen muziekclub Petrol op het Zuid. Voor ons was dat allemaal logisch, omdat wij in de eerste plaats in muziek en jongerencultuur geïnteresseerd zijn.”

“Wij bieden een podium aan opkomend talent. Al van bij de eerste editie wilden we breken met de klassieke discotheekcultuur en stonden klantenservice en verantwoorde muziekkeuze bij ons hoog in het prioriteitenlijstje. Voor ons is een elektronischemuziekfestival niet hetzelfde als een dancefestival.”

Die artistieke keuze als organisator dwingt ook soms om een stap terug te doen. Zo stopte 5 voor 12 een paar jaar geleden met de Nachten. “Financieel was dat niet meer haalbaar”, vertelt De Liser. “Dat was een coproductie met deSingel, villanella en 5 voor 12. De kosten waren niet langer te verantwoorden tegenover het aantal bezoekers. De laatste jaren was onze subsidiëring bovendien gedaald en moesten we bezuinigen. En ja: er zat ook wel sleet op de formule.”

Zit er ook sleet op de formule van 10 Days Off? “Neen”, zegt De Liser meteen. “We zijn ooit bewust tijdens de Gentse Feesten gestart. Dat was 20 jaar geleden nog een wat oubollige pensenkermis. Gelukkig is dat veranderd. Wij waren een van de eerste initiatieven die aansloten bij de hedendaagse jongerencultuur. Zolang de Gentse Feesten bestaan, zal er altijd een plek zijn waar jongeren naar elektronische muziek willen gaan luisteren. Dat kunnen wij invullen. We richten ons daarbij in de eerste plaats op de opkomende artiesten omdat die nog betaalbaar zijn. Voor grote namen als David Guetta of Swedish House Mafia moet je naar Tommorrowland. Al heeft David Guetta wel ooit eens bij ons gedraaid. Hij vond dat een enorme eer, wegens de muzikale credibiliteit van ons festival. Tomorrowland heeft ook credibiliteit, maar dan vooral als event.”

Meer competitie

Het internationale succes van Belgische elektronische muziek is opvallend. Tomorrowland is daar een voorbeeld van, maar ook I Love Techno en 10 Days Off zetten op hun bescheiden manier ons land ook internationaal op de kaart. Wat maakt die Belgische festivals zo speciaal? “Ik vraag me af of dat beeld van succesvolle Belgische festivals wel klopt”, relativeert De Liser. “Grote commer-ciële dance events bestaan al vijftien jaar in Nederland. Wij zijn in België misschien wel gevoeliger voor avant-garde en pikken sneller dingen op. Maar er zijn de jongste jaren ook een aantal van die Nederlandse dancefestivals – bijvoorbeeld Extrema – naar België afgezakt. Er is blijkbaar een echte markt voor.”

Hoe dan ook neemt de competitie toe. “We merken dat elektronische muziek mainstream is geworden: alle rockfestivals programmeren het nu ook. Tot vijf jaar geleden was dat niet het geval. Dat maakt voor ons een groot verschil. Bovendien zal je de acts die wij programmeren tegenwoordig ook makkelijker tijdens het jaar in het clubcircuit zien. Vroeger moest je bij ons zijn als je bepaalde artiesten wou zien. We hebben ons daaraan moeten aanpassen.”

“De realiteit is: een hoofdact op Tomorrowland kost evenveel als het hele budget van 10 Days Off. Daar word ik niet slechtgezind van. Ik heb geen zin me te laten dicteren door een commerciële of cijfermotivatie. Ik wil een platform bieden aan interessante en opkomende muzikale acts. Het schrappen van onze subsidies is volgens mij een gebrek aan erkenning, maar betekent nog niet dat het laatste editie is. Wij hopen nog op steun van de stad Gent en zullen een aanvraag tot projectsubsidie indienen. Ik ben wel een ondernemer, maar voor mij is het artistieke en creatieve proces steeds belangrijker dan de handelsgeest.”

ROELAND BYL

“Een hoofdact op Tomorrowland kost evenveel als het hele budget van 10 Days Off”