ECB brengt bazooka in stelling

Volgende week haalt de Europese Centrale Bank (ECB) de bazooka boven. Tot september pompt ze elke maand 60 miljard euro in de economie, om het deflatiegevaar te bezweren. Wat mogen we verwachten? We vragen het aan Danny Reweghs, directeur analyse en strategie van MoneyTalk.

Wat is het doel van die bazooka?

DANNY REWEGHS. “Het doel van de ECB is om de dubbele dreiging waarmee de eurozone wordt geconfronteerd, weg te nemen: de dreiging van een (structurele) deflatie en het risico op een derde recessie sinds de bankencrisis.”

De ECB start pas volgende week met de aankoop van staatsobligaties. In welke mate wordt daar nu al op geanticipeerd op de financiële markten?

REWEGHS. “Net zoals in onder meer de VS en Japan zien we meteen een heftige reactie op de financiële markten. Op de valutamarkten hebben we een verdere daling van de euro ten opzichte van de dollar en andere munten gezien. Op de obligatiemarkten zijn de rentes op overheidsobligaties naar nieuwe dieptepunten gedaald en is de spread tussen de Zuid-Europese landen en Duitsland verder afgenomen. Op de Europese aandelenmarkten zien we de sterkste beursstart in jaren, een zeer sterke outperformance ten opzichte van Wall Street omdat ook de kapitaalstromen richting Europa evolueren met in de laatste twee weken van februari een recordinstroom van 11 miljard Amerikaanse dollar in Europese aandelenfondsen.”

Welk effect verwacht u op korte en op lange termijn?

REWEGHS. “Een bijkomend effect op korte termijn valt niet meteen te verwachten. Maar het aanhouden van deze soepele monetaire politiek tot minstens het najaar van 2016 moet de financiële markten verder kunnen ondersteunen.”

Hoe groot is de kans dat al dat geld in de reële economie terechtkomt?

REWEGHS. “De impact op de reële economie blijft altijd een moeilijk punt van kwantitatieve versoepeling. Het is en blijft een indirecte ingreep en ook elders zien we dat het geld in de eerste plaats naar de financiële markten vloeit en maar op de tweede plaats naar de reële economie. De ECB brengt het paard naar het water, maar kan het niet dwingen te drinken. En drinken slaat in dit geval op consumeren en investeren in plaats van sparen of uitkeren aan aandeelhouders. De rente is al geruime tijd laag, maar heeft consumenten en bedrijfsleiders nog niet echt overtuigd massaal te consumeren en/of te investeren. Daarvoor is er een gebrek aan vertrouwen, aan hoop, aan perspectief. De ECB kan dat niet alleen oplossen. De politiek moet profiteren van de kans die de centrale bank biedt om structurele hervormingen door te voeren zodat de Europeanen weer geloven in de toekomst.”

Welke zijn de mogelijke gevolgen als de bazooka zijn doel mist?

REWEGHS. “Dat is het horrorscenario. Dat betekent dat de economie niet herstelt en de deflatie niet verdwijnt. Dan zouden we in een Japan-scenario verzeild geraken. En dat zou nefast zijn. Maar laten we er voorlopig van uitgaan dat de bazooka minstens enig effect heeft en de dreigingen van deflatie en recessie al minstens voor enkele jaren afwendt. We mogen trouwens verwachten dat de ECB niet snel haar pogingen zal opgeven en de inspanning eventueel nog zal opvoeren, mochten de effecten aanvankelijk kleiner zijn dan gewenst.”

BART OSAER

“De ECB brengt het paard naar het water, maar kan het niet dwingen te drinken”