‘Echte’ en dus hogere prijzen aanrekenen voor voeding doet de verkoop dalen, maar minder dan verwacht. Dat blijkt uit een beperkte proefcampagne in Duitsland. Gewoonte speelt een belangrijke rol.
Eind juli 2023 rekende de Duitse discounter Penny een week lang ‘echte prijzen’ aan voor negen producten. De prijs hield die week rekening met alle milieuschade die de productie veroorzaakt. Maasdammer-kaas en wienerworst werden tot 94 procent duurder, voor biologische producten was het verschil veel kleiner. De winkelketen wilde zijn klanten bewuster maken van de impact van de voedselproductie op het milieu.
De ‘ware kosten’
Om de ‘ware kosten’ te bepalen, voerden wetenschappers van de Technische Hogeschool van Neurenberg en de universiteit van Greifswald levenscyclusanalyses uit. Ze splitsten het voedselproductieproces op in afzonderlijke stadia en berekenden de kosten: “We berekenen de CO2-uitstoot, het verbruik van hulpbronnen en het energieverbruik. Deze worden afgezet tegen de schadekosten, zoals meer ziekenhuisopnames door slechte eetgewoontes.”
Voor de Maasdammer-kaas bijvoorbeeld werd de prijs door vier factoren verhoogd: klimaat (+0,85 euro), bodemverontreiniging (+0,76 euro), gezondheid (+0,63 euro) en watergebruik (+0,12 euro).
De wetenschappers ondervroegen 2.255 klanten voor en na de campagneweek. Ongeveer de helft van de groep bestond uit een representatieve steekproef van de Duitse bevolking en de helft uit Penny-klanten die er minstens één keer per maand winkelen.
Van de klanten die de producten ondanks de hogere prijs hadden gekocht, zei 93 procent dat ze die altijd kopen en het nu uit gewoonte ook hadden gedaan. 86 procent zei rekening te houden met duurzaamheid. 83 procent zei dat de donatie een sterke reden was.
De Duitse discounter Penny wilde zijn klanten bewuster maken van de impact van voedselproductie op het milieu.
Penny schonk de extra inkomsten – plus 50.000 euro van het bedrijf zelf – aan een project voor klimaatbescherming en het behoud van familieboerderijen in het Alpengebied. Volgens Penny werd meer dan 370.000 euro geschonken.
Meer bewust
Volgens het onderzoek daalde de verkoop van de negen producten in heel Duitsland. 85 procent van degenen die de producten niet hadden gekocht, vond ze te duur. In de nieuwe deelstaten was de terugval van de verkoop met 70 procent wel bijzonder sterk. In het westen en zuiden van Duitsland daalde de verkoop van de producten in verhouding het minst, op veel plaatsen met slechts de helft. Die regionale verschillen kunnen worden toegeschreven aan verschillende factoren, zoals inkomen of interesse in duurzaamheid, schrijven de onderzoekers.
Dat de verkoop minder sterk daalde dan verwacht, is volgens de onderzoekers wellicht ook te danken aan de communicatie over de campagne en de schenking. Volgens het onderzoek was 64 procent van de respondenten op de hoogte van de campagne. Twee derde van de respondenten zei dat ze zich na de campagneweek meer bewust waren geworden van de voedselprijzen. 46 procent zei dat de campagne louter marketing was en geen positief effect had.
